Manipur: Polarisatie, wantrouwen en politiek

Tijdens een wandeling vol herinneringen langs Jantar Mantar in het centrum van New Delhi, zag ik op 25 juli jl. een beangstigende mensenmassa met bordjes waarop stond: "Peace in Manipur". Manipur is een noordoostelijke deelstaat van India, waar verschillende tribale gemeenschappen wonen en de cultuur veel overeenkomt met die van buurland Myanmar. Die mensenmassa scandeerde leuzen en ik begreep dat het te maken had met het incident van een virale video opname waarin te zien was dat twee vrouwen gedwongen werden om naakt rond te lopen in het dorp. Deze vrouwen behoorden tot de tribale Kuki stam en de mannen die hen uitkleedden waren niet tribale Meiteis. De aanleiding van het onteren van de vrouwen was de constante spanning tussen deze twee groepen met een meest recente oplaaiing in mei dit jaar toen de Kuki gemeenschap een verzoek deed om in aanmerking te komen voor de faciliteiten die bepaalde 'Sceduled Tribes' van India, grondwettelijk, worden toebedeeld, zoals: een quotum voor overheidsbanen en studieplaatsing op universiteiten. De Meiteis die in de deelstaat Manipur, in de meerderheid zijn en veelal hindoe, hebben hiertegen sterk geprotesteerd. De video ging viraal over de hele wereld en zoals ik volgde, werd het onderwerp een heter hangijzer in het Indiaas Parlement (Lok Sabha). Grappig genoeg hebben 26 oppositionele partijen zich op 17-18 juli 2023 verenigd in de Indian National Developmental Inclusive Alliance (INDIA), met een gemeenschappelijk doel voor de aankomende verkiezing in 2024, het wegwerken van de Bharatiya Janata Party (BJP) uit de regering.In het parlement bezit de BJP 301 zetels van de 542. Mijn wandeling werd omgezet in het online volgen van de parlementaire debatten zittend op een bank bij Connaught place, de immense shopping centre. Op 26 juli 2023 was Jantar Mantar weer vol van de mensen, de media dik over Manipur en begreep ik dat er een Motie van wantrouwen tegen de regering was ingediend in de Lok Sabha. Zo een motie diende door 50 leden van het parlement  te worden ondersteund. De gehele oppositie stond achter deze motie. Ze was zich bewust ervan dat de motie na stemming het onderspit zou delven en toch zette de oppositie door, want zo formuleerde de media, de motie was erop gericht om de premier van India te bewegen tot een substantiële verklaring en oplossing van het conflict welke vanaf mei 2023 weer was opgelaaid en meer dan 180 mensen sindsdien zijn gedood, terwijl de mensenrechten met name van vrouwen, ernstig worden geschonden.

Volgende maand, in september, wordt in New Delhi de G20 Summit gehouden en premier Narendra Modi was op 26 juli ietsje verderop van Jantar Mantar, een state of the art complex van de India Trade Promotion Organisatie aan het openen middels een puja (hindoe heilig ritueel). Tegelijkertijd was de oppositie in het parlement geïrriteerd over de afwezigheid van premier Modi bij het debat over Manipur.

De protesterenden op Jantar Mantar werden minder, maar bleven veel en namen toe in Manipur. Ik besloot een goede vriendin in Gurgaon, ongeveer 50 km vanuit Delhi, op te zoeken en belde haar op 31 juli op vanuit mijn logeeradres in Delhi. Zij waarschuwde mij om voorzichtig te zijn en vooral niet naar Gurgaon te komen, want er waren rellen uitgebroken en internet was opgeschort. Gurgaon ligt in de deelstaat Haryana en de aanleiding van de rellen was het bekogelen met stenen van een optocht van een politieke Hindoe organisatie door moslims, omdat een verdachte die Hindoe is via een video boodschap had gepropageerd dat hij mee zou lopen. De verdachte wordt opgespoord voor de moord van twee moslims. Het drie verdieping tellend gebouw waar de bekogelaars zich ophielden, werd door de lokale autoriteiten met de grond gelijk gemaakt en andere incidenten maakten de deelstaat dagenlang het centrum van communaal geweld. Met mijn Surinaams verstand, ergerde ik mezelf aan de extreme vormen van discriminatie om afkomst of religie en een beetje hypocriet ontkende ik vereenzelviging van Surinaamse politici met bepaalde bevolkingsgroepen en ik vergat politieke zaadjes tot polarisatie.  Ik zocht mijn vriendin niet op en daags na mijn terugkeer in Suriname, belde ze me op en vertelde dat Rahul Gandhi geen verbod meer had om parlementair werk te doen. Het eerder verbod was hem 4 maanden geleden opgelegd vanwege een insinuerende opmerking op een politiek podium over de naam 'Modi' en tegen hem aangifte wegens smaad werd gedaan bij de politie. Het Hooggerechtshof van India heeft het verbod opgeheven en Rahul Gandhi paradeerde te midden van het debat over Manipur, de Lok Sabha binnen, maakte de opmerking dat "Moeder India was vermoord in Manipur" (ik verwijs naar de media). Na deze opmerking, is een parlementair verbod ingesteld dat de woorden 'Moeder India' niet uitgesproken mogen worden in Lok Sabha. Op 10 augustus werd de Motie van wantrouwen na dagenlange debatten, weggestemd met een meerderheid van BJP stemmen, terwijl sommige leden van de oppositie (INDIA) wegliepen toen premier Modi een twee uur durende spreekbeurt hield, waarin hij de motie betitelde als een poging om India te schande te brengen en hij de verworvenheden van de regering opsomde. Een indrukwekkende politieke spreekbeurt. De volgende dag hebben protesterenden in Manipur, de politie- en legereenheden aangevallen en hebben zij vernielingen aangericht. Er vielen veel gewonden en er werden ook branden gesticht. In Haryana zijn de scholen na een week weer geopend, maar de communale discriminatie manifesteerde zich toen ondernemers van een bepaalde religie niet werden toegelaten tot hun dorpen en huizen zijn bekogeld, precies een dag nadat de Motie van wantrouwen is weggestemd. India staat aan de vooravond van herdenking van zijn 76 jarige onafhankelijkheid en zal volgende maand gastland zijn van de G20, dus is er alle belang bij het sussen van communaal extremisme, want de hele wereld kijkt mee. Aashna Kanhai