Column: De feiten achter de stoelendans
| starnieuws | Door: Redactie
De gebeurtenissen van deze week op het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur worden door de politiek nog steeds verkocht als “beleidsmatige herstructurering” en “professionalisering”. Maar laten we eindelijk stoppen met de
De patronen liegen niet. In de vorige regering, toen VHP en NPS nog samenwerkten, gebruikte VHP-minister Henry Ori de breuk met de NPS als aanleiding om bijna alle leidinggevenden die dichtbij de NPS stonden, grotendeels niet-Hindoestanen te vervangen door personen uit de eigen Hindoestaanse achterban. Vandaag, onder een nieuwe machtsconstellatie, zien we dezelfde beweging in omgekeerde richting: nu worden hoofdzakelijk Hindoestanen bedankt voor hun
Deze cyclus van verwijderen, vervangen en herplaatsen is geen uitzondering; het is het systeem. En zolang we blijven
doen alsof het over deskundigheid gaat, zullen we blind blijven voor het echte probleem. Door het te framen als een kwaliteitsdebat, creëren we onbedoeld een gevaarlijk stigma: alsof Hindoestaanse deskundigen worden vervangen door niet-Hindoestaanse ondeskundigen of omgekeerd. Maar dat is niet de realiteit. De realiteit is dat deskundigheid nauwelijks een rol speelt, wel partij politieke kortzichtigheid, met een sterke etnische motivatie.
Daarom is het gevaarlijk en misleidend om deze stoelendans te framen als een debat over deskundigheid. Als we meegaan in dat frame, dan creëren we exact het etnisch stigma dat de samenleving moet vermijden. Wanneer wordt gesuggereerd dat het hier gaat om discriminatie op basis van ras en politieke overtuiging, dan is dat niet alleen onjuist, het is een grove misleiding, een etnisch rookgordijn die de aandacht afleidt van het kernprobleem. Maar ook voor de functionarissen die worden benoemd en vervangen is dit een aanfluiting. In feite zijn zij doodeenvoudig, politieke schaakstukken die vervangen en benoemd worden, niet op basis van deskundigheid en beleid, maar op basis van partij politieke rancune.
Één ding moeten we onder ogen zien: dit zijn politieke functies; althans, heeft de politiek ervan gemaakt. En politieke functies betekenen dat bij elke “wisseling van de wacht” andere mensen binnenkomen, en anderen moeten vertrekken. Dat is op zichzelf niet vreemd; het gebeurt overal ter wereld. Maar in Suriname gebeurt het zonder kaders, zonder transparantie en vaak langs etnische lijnen. Dat maakt het destructief.
Misschien is het tijd dat de Surinaamse politiek zich hier serieus over gaat beraden. Want zolang alle leidinggevende posities in de publieke sector worden behandeld als (partij)politieke buit, blijft dit patroon zich eindeloos herhalen. Er komt geen institutionele groei, geen stabiliteit, geen continuïteit; alleen een politiek goedmakertje hier, een politieke afrekening daar. En zonder een pleidooi te willen houden voor wie uit een functie wordt ontheven of benoemd, moet wel gezegd worden dat de huidige regering anders had beloofd, door het systeem te veranderen.
Andere landen hebben dit al decennia geleden ingezien. In de Verenigde Staten bestaat er een helder onderscheid tussen political appointees en career officials. Politieke benoemingen zijn tijdelijk, gekoppeld aan een regering en mogen worden gewisseld. Carrièrefuncties, zoals diplomaten, ambtenaren van permanente diensten, beleidsanalisten blijven zitten, ongeacht wie de verkiezingen wint. Stabiliteit én neutraliteit zijn de kern.
Suriname kent dat onderscheid niet of niet scherp genoeg. En zolang dat zo blijft, zullen ambtelijke functies en politieke benoemingen speelballen blijven van politieke onvolwassenheid, waarbij elke nieuwe regering de klok terugdraait en de bevolking met de gevolgen blijft zitten.
Tijd dus om te bepalen welke functies werkelijk politiek zijn en welke niet. Tijd dus om een einde te maken aan de etnisch gekleurde benoemingstraditie. En tijd dus om, net als volwassen democratieën, een professioneel, stabiel en depolitiseert apparaat te bouwen waar carrière-ambtenaren dienen op basis van expertise, niet op basis van partijpolitieke belangen.
Totdat dat gebeurt, blijven we gevangen in dezelfde cyclus: kleinzielige politieke spelletjes, etnisch getint, met grote gevolgen. En het land, zoals altijd, betaalt de prijs.
Wilfred Leeuwin
| starnieuws | Door: Redactie
