Studie: Vitaal systeem oceaanstromingen kan nog deze eeuw instorten
| starnieuws | Door: Redactie
Een stilstaand beeld van de Golfstroom rond Noord-Amerika, genomen vanuit Perpetual Ocean, een visualisatie van enkele van de oceaanstromingen aan het oppervlak van de wereld van juni 2005 tot december 2007. (Foto via Reuters)
Een systeem van oceaanstromingen dat warmte noordwaarts over de Noord-Atlantische Oceaan transporteert, zou volgens een nieuwe studie tegen het midden van de eeuw kunnen instorten. Wetenschappers hebben eerder gezegd dat een dergelijke instorting catastrofale zeespiegelstijging en extreem weer over de hele wereld zou kunnen veroorzaken.
In de afgelopen decennia hebben onderzoekers het gevaar van de ineenstorting van de Atlantische stroom zowel verhoogd als gebagatelliseerd. Het leidde zelfs tot een film die ver van de wetenschap afdwaalde.
Twee jaar geleden zei het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties dat een dergelijke catastrofe deze eeuw onwaarschijnlijk is.Maar de nieuwe studie gepubliceerd in Nature Communications suggereert dat het misschien niet zo ver weg en onwaarschijnlijk is als de reguliere wetenschap zegt.De Atlantische meridionale kantelcirculatie is een vitaal systeem van oceaanstromingen die water door de Atlantische Oceaan laten circuleren, volgens de National Oceanic and Atmospheric Administration.Het is een langdurig proces, dat naar schatting 1000 jaar in beslag neemt, maar sinds het midden van de 20e eeuw is het nog meer vertraagd.Een verdere vertraging of volledige stopzetting van de circulatie zou kunnen leiden tot extremer weer op het noordelijk halfrond, zeespiegelstijging aan de oostkust van de Verenigde Staten en droogte voor miljoenen in zuidelijk Afrika, zeggen wetenschappers in Duitsland en de VS.Maar de timing is onzeker.In de nieuwe studie analyseerden Peter en Susanne Ditlevsen, twee onderzoekers uit Denemarken, de zeewatertemperaturen in de Noord-Atlantische Oceaan tussen 1870 en 2020 als een proxy, wat een manier is om deze circulatie te beoordelen.Ze ontdekten dat het systeem al in 2025 en zelfs in 2095 zou kunnen instorten, gezien de huidige wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.Dit wijkt af van de voorspelling van het IPCC in 2021, dat zei dat de ineenstorting deze eeuw niet waarschijnlijk zal zijn."Er zijn grote onzekerheden in deze studie, in veel eerdere studies en in de klimaateffectbeoordeling in het algemeen, en wetenschappers missen soms belangrijke aspecten die kunnen leiden tot zowel over- als ondervoorspelling van effecten", zegt Julio Friedmann, hoofdwetenschapper bij Carbon Direct, een koolstofbeheerbedrijf in een verklaring."Toch ligt de conclusie voor de hand: actie moet snel en diepgaand zijn om grote klimaatrisico's tegen te gaan."Stefan Rahmstorf, co-auteur van een onderzoek uit 2018 over dit onderwerp, publiceerde een uitgebreide analyse van het onderzoek van de Ditlevesens op RealClimate, een website die commentaar van klimaatwetenschappers publiceert.Terwijl hij zei dat een omslagpunt voor de ineenstorting van de Atlantische meridionale kantelende circulatie "hoogst onzeker" is, noemde hij de schatting van het IPCC ook conservatief."Steeds meer bewijs wijst erop dat het risico in deze eeuw veel groter is dan 10%", schreef hij, "...nogal zorgwekkend voor de komende decennia."
| starnieuws | Door: Redactie
