SWING STATES GEVEN DE DOORSLAG: DIT IS DE SITUATIE
| united news | Door: Redactie
Amerikanen houden hun adem in: wordt Kamala Harris de eerste vrouwelijke president, of keert Donald Trump terug in het Witte Huis? Een gids bij de presidentsverkiezingen. Deel 5: hoe werkt het kiesstelsel en op welke swing states moeten we letten?
Niet de kandidaat met de meeste stemmen – de zogenoemde popular vote – wint vanzelfsprekend de verkiezingen, maar degene die de meeste kiesmannen verzamelt. Hij of zij moet de meerderheid van het kiescollege achter zich krijgen, dat medio december officieel de nieuwe president kiest.
Dat electoral college bestaat uit 538 kiesmannen: een optelsom van het aantal Senatoren (honderd, twee uit elk van
Het aantal kiesmannen per staat is afhankelijk van hoeveel mensen er wonen. Californie is met bijna 39 miljoen inwoners de volkrijkste staat en heeft 54 kiesmannen, terwijl dunbevolkte staten als Wyoming, Vermont en Alaska elk minder dan een miljoen inwoners hebben en per staat drie kiesmannen. In 48 van de 50 staten geldt een winner takes all-systeem: de partij die er de meeste stemmen krijgt, bemachtigt alle kiesmannen in die
Van de meeste staten is al vrijwel zeker of de Democraten (blauw op de kaart hiernaast) of de Republikeinen (rood) er zullen winnen. Dinsdag 5 november zijn alle ogen gericht op zeven grijze swing states, waarin Harris en Trump nek-aan-nek gaan. Bij de vorige twee presidentsverkiezingen maakten in deze staten vaak enkele tienduizenden stemmen het verschil (zie ‘Minimale marges in swing states’). Afgaande op de peilingen, bepalen ook dit jaar enkele tienduizenden of honderdduizenden stemmen wie president wordt.
Wie goed op de verkiezingskaart kijkt, ziet in het rode midden van het land een klein stukje blauw. Nebraska is met Maine in het noordoosten de enige staat die geen winner-takes-all-systeem hanteert, maar twee kiesmannen toekent aan de winnaar van de meerderheidsstem van de staat en één kiesman aan de winnaar van de meerderheidsstem in elk Congresdistrict (twee in Maine, drie in Nebraska). Dit systeem leidde bij de verkiezingen van 2020 in beide staten tot een split electoral vote, waarbij Biden één kiesman in Nebraska kreeg, en Trump één in Maine.
In Nebraska werd een recente poging van lokale Republikeinse politici om het systeem winner-takes-all te maken op het nippertje gedwarsboomd door de Republikeinse Senator uit Nebraska, Mike McDonnell.
Daardoor werd de nachtmerrie voorkomen van een gelijkspel, een uitslag waarbij beide partijen zouden eindigen op 269 kiesmannen (met Pennsylvania, Michigan en Wisconsin voor Harris en de overige vier kantelstaten voor Trump). In zo’n scenario wijst het Huis van Afgevaardigden de winnaar aan. Elke staat krijgt dan één stem, die gaat naar de partij die voor die staat de meeste zetels in het Huis heeft. Op dit moment zijn dat er 26 voor de Republikeinen, een nipte meerderheid.
UPDATE USA ELECTIONS
| united news | Door: Redactie
