WETGEVING EN VERSTERKTE INSTITUTEN GROTE UITDAGING IN RAPPORT NATIONAL RISK ASSESSMENT

Wetgeving in het leven roepen, bestaande aanpassen, het versterken van instituten en controle organen instellen blijven een grote uitdaging voor Suriname. Dit staat in het rapport National Risk Assessment (NRA), dat woensdag is gepresenteerd en aangeboden aan de regering.

Het rapport is samengesteld door de internationale consultant KROLL AML device, die woensdag een presentatie gaf aan de raad van ministers (rvm). Suriname heeft haast om te voldoen aan de aanbevelingen van de Caribbean Financial action Taks Force (CFATF) om bij de volgende evaluatie ronde in 2025 een goed cijfer te behalen. Daarmee moet voorkomen worden dat Suriname komt te staan op

de lijst van landen die zich niet inspannen voor het bestrijden van witwas praktijken (money laundering ) en terrorisme financiering.

Het rapport is een analyse van de stand van zaken, wat nodig en gedaan moet worden alsook de inspanningen van de regering om aan de aanbevelingen te voldoen. “Er moet veel beter worden gepresteerd maar er is progressie” zegt Roy Baidjnath Panday, coördinator van de Project Implementatie Unit (PIU) van het Anti Money laundering  (AML)- Committee,  Donderdag op een persconferentie van het ministerie van Financiën en Planning, waar het rapport, dat evenwel confidentieel is, publiekelijk werd gemaakt. Minister Stanley Raghoebarsingh van

financiën en planning geeft toe dat er nog aardig wat werk moet worden verzet. Alleen bij Financiën gaat het om in totaal 18 wetgevingsprojecten die dit jaar afgerond moeten worden. “Ik vraag me af als we dat gaan halen, maar daar zit prioriteit in”., zegt de bewindsman. Bij die wetten horen onder andere, wet financiële fraude dienst, wet toezicht geldtransactiekantoren, wet toezicht verzekeringswezen, wet toezicht kapitaalmarkt, wet toezicht betaaldienstverleners, en wet virtuele actieve dienstverleners.

Risico’s De centrale bank heeft volgens Raghoebarsingh in het geheel een belangrijke en cruciale rol te vervullen. Met name in de financiële sector zijn de banken belangrijk, ook  in het kader van het IMF-programma. “De samenwerking centrale bank particuliere banken en bedrijfsleven heeft een heel stevige agenda” afgewikkeld. Dit heeft volgens hem geleid tot meer eenduidige samenwerking tussen banken en overheid waar regels zijn aangescherpt, de communicatie is aangepast en ook de werkmethoden. “De conclusie kan worden getrokken dat alle banken uit de risico zone zijn in de veilige sfeer zitten wat hun cijfers betreft”. Dit heeft volgens de minister ook er in geresulteerd dat bij de banken alle rentes omlaag zijn gegaan. “Het beter maken van het systeem maakt dat het gemakkelijker en goedkoper is voor de bevolking. Door de nieuwe strakke regels zijn de risico’s bij het bankwezen gereduceerd.  De risico’s die groter zijn, zijn bij de particuliere sector omdat daar nog niet de strakke regels gehanteerd worden als bij de centrale bank”, maar die komen duidelijk in beeld. Zonder de sectoren te willen criminaliseren noemt de minister de casino’s, handel in hoogwaardige mineralen en metalen, de onroerend goed markt en de autohandelaren. Die worden bestudeerd en bekijken in hoeverre de regels van de centrale bank ook daar toepasbaar zijn. Bij de banken is intussen een werkgroep compliance ingesteld die regelmatig bijeenkomt.

Evaluatie Suriname heeft met de regionale waakhond afgesproken dat zij in november dit jaar een bulk aan wetten af zal hebben. Uiteindelijk zal wel een veel omvangrijkere wetgevingskader in orde moeten zijn in 2025, het jaar waarop de vijfde evaluatie van Suriname zal worden gehouden. “Als het op tijd in orde komt om de financiële als de justitiële paragraven af te hebben, is niet alleen een wens, maar ook een vooruitzicht” zegt Baidjnathpanday. Hij legt uit dat de regering in 2022 bij wet het besluit heeft genomen om de Anti Money Laundering Steering Counsil (raad) in het leven te roepen. Die raad wordt voorgezeten door president Chan Santokhi. Daarin hebben zitting de ministers van Justitie en Politie, Financiën, Economische Zaken en Technologische Ontwikkeling, Natuurlijke Hulbronnen en Defensie. Daarnaast ook de procureur generaal en de gouvernor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Daarnaast zijn de belangrijke stakeholders zowel bij de overheid als bij het bedrijfsleven, de banken en andere sectoren geïdentificeerd. Elk van hem moet bijdragen aan het geven van data en informatie om de doelen te halen. Het parlement in de persoon van de voorzitter en de vice voorzitter worden periodiek geïnformeerd over de vorderingen, terwijl een lid van het arlement (Asiskoemar Gajadin, fractievoorzitter van de VH…red) als toehoorder zitting heeft in de raad.

KROLL KROLL heeft vanaf 1 juni 2023 de aangeleverde data middels een door de Wereldbank aangeleverd mechanisme, de data geanalyseerd. Dat proces heeft 12 maanden geduurd en succesvol afgerond. In het rapport dat nu is uitgebracht is een overzicht van alle taken en aspecten aangegeven en becommentarieert. Hoge prioriteit geniet het herevalueren van het Nationaal Strategisch Plan, die bij te stellen, en primaire actiepunten vast te stellen en aan te pakken. “Het gaat om wat acuut moet worden gedaan om wet en regelgeving bij te stellen en vervolgens  wat parallel acuut moet worden gedaan om instituten belast met handhaving en toezicht te versterken, om de bevoegdheden die ze al hebben beter te kunnen uitvoeren en resultaat binnen te halen”, zegt Baidjnatpanday. “We doen wat nodig is om de financiële sector van Suriname te beschermen tegen de risico’s van infecties vanuit de criminele orde. Omdat dat ons anders op achterstand gaat zetten. Die achterstand zal internationaal niet te verdragen zijn als Suriname een plek wenst te krijgen en te behouden en partner wil zijn in een internationaal veilig systeem waar Suriname verantwoordelijkheid draagt en uitstraalt”, voegt hij er aan toe.

Davis Lewis van KROLL die het rapport toegelichte, zegt dat het boekwerk ook al de aandacht heeft getrokken van de regionale waakhond de CFATF.  Daarnaast maken de actiepunten die er in zijn opgenomen het gemakkelijker voor buitenlande bedrijven en landen om in Suriname te investeren, mar andersom ook voor Surinaamse bedrijven om in het buitenland te gaan opereren. Er liggen economische perspectieven vooral gezien de toekomstige productie met olie en gas. “Belangenrijker is die geplaatst worden onder de noemer, fatsoenlijke en waardig die vertrouwen afdwingen”, zegt Lewis.

UNITEDNEWS