TOEGANKELIJKHEID TOT SURINAAMSE BANKEN NIET AANTREKKELIJK VOOR PRODUCTIE

Foto compilatie: Ondernemers Ish Ramautarsing en Swami Girdhari

De toegankelijkheid tot Surinaamse banken wordt steeds minder aantrekkelijk, voor vooral mensen uit het bedrijfsleven, de zaken wereld, exporteurs tot de gemiddelde ondernemer.

Het vertrouwen neemt af. Bureaucratie, slechte communicatie en het gemis aan duidelijke regelgeving, die overigens niet alleen in de schoenen van de banken gestoken moet worden, maar ook bij de overheid, maken dat het steeds onaantrekkelijker wordt te ondernemen, te produceren en met lokale banken een zakelijke relatie op te bouwen. Terwijl ondernemer Ish Ramautarsing zich beklaagt dat het openen van een bankrekening bij de Hakrinbank nu al negen maanden duurt,

zegt een medewerker van deze bank dat het probleem veel verder reikt dan de banken en gezocht moet worden in de strenge compliance regels die gehanteerd worden. Volgens de bankmedewerker is de overheid te laks met het voorlichten van de gemeenschap over de nieuwe richtlijnen en aanbevelingen van de Caribbean Action Task Force CATF. Wij hebben een verplichting tegenover onze klanten en zullen hen niet in gevaar brengen. Er zal vooral bij de overheid op dit vlak nog veel meer moeten gebeuren. 

Exporteur Swami Girdhari vindt echter dat de banken zich te snel verschuilen  achter compliance regels van de CATF of

zelf achter een Nationaal Riskasesment Analyse. “De banken moeten zelf ook beleid ontwikkelen en nadenken hoe investeerders en ondernemers te kunnen faciliteren”, zegt hij.

Ondernemer Ramautarsing is een in Nederland geboren ondernemer van Surinaamse afkomst, die in Nederland zich heeft ontwikkeld tot een vastgoedondernemer. Gedurende de afgelopen maanden heeft hij geprobeerd bij de Hakrinbank een rekening te openen om ook in Suriname zijn zaken te kunnen behartigen en uit te breiden. “Ik kan het me niet voorstellen dat een ondernemer die zijn geld door de bank wil laten beheren, aan alle gevraagde informatie heeft voldaan en steeds bij herhaling dezelfde vragen heeft moeten beantwoorden en documenten heeft moeten opsturen, geen bankrekening kan openen”, zegt Ramautarsing. Hij wijst er op dat hij in Europa bekend is met de strenge compliance regelgeving en duurt het ook een maand tot zelf twee voordat de rekening kan worden geopend. “Het probleem is behalve de lange duur, vooral ook de bureaucratie en zeer slechte communicatie vanuit de bank. Niemand zegt iets. Er wordt niet gereageerd op vragen en je moet bedelen om aan informatie te komen”, zegt de ondernemer. Zijn frustratie en irritatie hebben vooral ermee te maken dat hij steeds de bank moet voorzien van informatie, over zijn ondernemingen, hoe de financiële stromen werken waar het geld vandaan komt en waar het naar toe gaat. “Dat alles begrijp ik helemaal, maar ik heb dit in de afgelopen negen maanden bij herhaling moeten doen bij steeds een andere bankmedewerker die altijd weer dezelfde vragen stelt”. De negen maanden dat hij met de bank bezig is hebben hem uiteindelijk in contact gebracht met de bankmedewerker, die hem de stellige belofte deed dat de zaak in afrondende fase was en de rekening binnenkort geopend kon worden. “Toen waren er weer dezelfde vragen en moest ik voor de afdeling compliance van de bank weer alle stukken, zoals jaarrekeningen en verslagen maar ook over mijn vastgoed ondernemingen opsturen, wat ik intussen al drie keer heb gedaan. Ik spreek nu omdat ik boos ben maar je wordt gewoon als afval behandelt , men ziet je gewoon als een joke . Er is nul respect, nul fatsoen. Wat moet mij nog bonafide en compliance genoeg maken”, vraagt de ondernemer.

De Hakrinbank medewerker bevestigt het verhaal van Ramautarsing. Hij zegt de irritatie te kunnen begrijpen, maar dat het probleem, waarmee volgens hem alle banken in Suriname mee te maken hebben veel dieper en complexer is. Hij legt uit dat met de strenge regelgeving van de Caribbean Financial action Task Force, banken en financiële instellingen erg huiverig zijn zakelijke relaties aan te gaan met wat genoemd wordt hoog risico ondernemingen die te maken kunnen hebben met witwassen van zwart geld en het financieren van terrorisme. Er is internationaal een lijvige lijst gemaakt van beroepen, ondernemingen, bedrijven, instituten, investeerders groepen tot zelf personen, die gezien worden als een hoog risico. Dit maakt dat de banken extra voorzorgsmaatregelen nemen en het lang kan duren voordat een zakelijke relatie wordt aangegaan. Volgens de bankmedewerker kan en is al heel veel mis gegaan, waardoor de banken nu zelf een terughoudende en alerte opstelling hebben. “Maar het probleem moet eerlijk gezegd opgelost worden vanuit de centrale overheid”, zegt hij. 

Er zal wetgeving moeten komen waaraan de bedrijven personen investeerders en ondernemingen zich strikt aan moeten houden. Wanneer zij bij de overheid al door de regelgeving zijn geweest wordt het de banken veel gemakkelijker gemaakt om zakelijke relaties aan te gaan met groepen, en personen die vallen onder de risico groepen”, zegt de bankmedewerker.

Dit kan volgens hem in de vorm van het uitgeven van een vergunning door de overheid. Dit moet echter wel gepaard gaan met strikte controle en handhaving. “Wij banken kunnen het niet riskeren dat wij op een zwarte lijst komen te staan. De richtlijnen van de CATF moeten we naleven en uitvoeren. In het verleden hadden de meeste Surinaamse banken heel veel correspondentiebanken in het buitenland om zaken mee te doen. Nu zijn het nog maar een of twee banken die als correspondentiebank met je in zee willen gaan. ook zij kunnen geen risico’s nemen.

Volgens Girdhari, gaan de banken niet vrij uit en kan de schuld niet alleen in de schoenen van de overheid worden geschoven. “De banken zijn tegenwoordig zeer rigide bij het verstrekken van financiering aan bedrijven. Het duurt maanden zelfs 1-2 jaren voordat een ondernemer een financiering loskrijgt. Zelf in situaties waarbij de aanvraag bankable is. De procedures en papierenmolen waardoor je heen gaat is frustrerend. De beoordeling bij het openen van een bankrekening is niet helder. De banken werken traag en zeer bureaucratisch. 

Ze verschuilen zich achter NRA en compliance regels, en dit creëert een mate van luiheid.

We begrijpen dat banken zorgvuldig moeten omgaan met de gelden van spaarders, rekeninghouders en voldaan moet worden aan nationale en internationale regels. Maar men mag meer slagvaardigheid tonen en de communicatie, klantgerichtheid en vriendelijkheid dient verbeterd te worden”, zegt Girdhari. Volgens hem heeft dit een zeer nadelig effect voor de economische dynamiek en werkt remmend op investeringen en de productie. Banken dienen hun werkhouding te verbeteren en de procedures dienen eenvoudig te zijn. Men is beperkt creatief. Waarom moet een ondernemer zo vaak een CBB en KKF uitreksel overleggen. Dit vergt alleen maar onnodige loperij. De banken kunnen een samenwerking aangaan met CBB en KKF, hierdoor voorkom je onnodige rompslomp voor de ondernemers”. Volgens hem dient de overheid een leidende rol hierin te moeten nemen. Samen met de private sector en de banken en overige stakeholders zal een investeringsraamwerk gemaakt moeten worden waarbij er duidelijke en heldere regels worden opgesteld. “BIBIS heeft inmiddels een consultant in de arm genomen om te geraken tot een nieuwe investeringswet. Dit is positief, maar hopelijk worden alle belemmerende factoren ook weggenomen”, zegt Girdhari.

UNITEDNEWS|WILFRED LEEUWIN