G20: India's overwinning verhult bittere verdeeldheid Westen en Zuiden

De Amerikaanse president Joe Biden, gastheer premier Narendra Modi en de Braziliaanse president Ignacio Lula da Silva op de G20-top in New Delhi.

Premier Narendra Modi is er misschien in geslaagd een gezamenlijke G20-verklaring op te stellen, maar achter de façade van 'één aarde, één familie, één toekomst' – het thema van de top van de Groep van Twintig in

de Indiase hoofdstad – schuilen verdeelde verhoudingen en bittere geschillen die het Zuiden van het Westen scheiden.In de aanloop naar de tweedaagse top van de rijkste economieën ter wereld die zondag werd afgesloten, profileerde India zich als de kampioen van de ontwikkelingslanden, te midden van verdeeldheid over kwesties variërend van de oorlog in Oekraïne tot klimaatverandering en de mondiale voedsel- en energiezekerheid.In zijn openingstoespraak zei de Franse president Emmanuel Macron dat het voor sommige ontwikkelingslanden te gemakkelijk is geworden om te zeggen dat het werk aan de klimaatverandering alleen de verantwoordelijkheid van het Westen is. "Ik maak me zorgen over deze toenemende gemoedstoestand", zei hij, verwijzend naar de eisen dat westerse landen meer verantwoordelijkheid zouden moeten nemen voor de uitstoot.De opmerkingen van Macron weerspiegelen enkele van de spanningen achter de schermen die zich de afgelopen weken hebben voorgedaan, toen gastland India en andere landen zich in een race bevonden om te zien of ze een gezamenlijke verklaring konden krijgen, die nodig was om de top als een "succes" te kunnen beschouwen.Het klimaat was een van de kritieke gebieden, met als knelpunten de uitfasering van alle fossiele brandstoffen, de verhoging van de doelstellingen voor hernieuwbare energie en de vermindering van de uitstoot wereldwijd met 43 procent tegen 2030 ten opzichte van het niveau van 2019.Veel van de opkomende landen verzetten zich op al deze punten tegen taalgebruik. Indiase vertegenwoordigers hekelen hun westerse tegenhangers omdat ze verantwoordelijk zijn voor de vervuiling van de planeet en verwachten dat landen in het Zuiden hun gebruik van fossiele brandstoffen zullen beteugelen, ook al hebben ze dat nodig om groei te creëren. Dit debat verdeelde de zaal.De Europese landen kregen het zwaarst te verduren van de kritiek, omdat India respectvol bleef tegenover de Verenigde Staten en Rusland, vertelden mensen die bekend waren met de zaak aan Al Jazeera.Maar het waren uiteindelijk de vertegenwoordigers van India die er ook in slaagden het debat in beweging te brengen. New Delhi haalde zijn eigen inzet voor hernieuwbare energie aan en slaagde erin in de slotverklaring een formulering op te nemen die de hernieuwbare capaciteit wereldwijd zou verdrievoudigen.En hoewel in de verklaring ook werd gesteld dat de mondiale uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 moet worden teruggebracht tot 43 procent ten opzichte van het niveau van 2019, werd er niet in gesproken over de uitfasering van fossiele brandstoffen."Dat is echt het compromis", zei een van de mensen die bekend waren met de zaak. "Iedereen kan beweren actief te zijn op het gebied van klimaatverandering, maar heeft zijn eigen rode lijnen."Een van de andere gebieden van gespannen discussies – en een ander pijnpunt tussen het Zuiden en het Westen – was het gesprek over de rol van multilaterale ontwikkelingsbanken en hun rol in de wereld van vandaag."Dat was zo, zo pijnlijk", zei een van de bronnen die bekend waren met de zaak, en merkte op dat iedereen verschillende opvattingen had over wat deze instellingen zouden moeten zijn, aangezien ze allemaal hun grieven uitten.Het grootste punt – voor de buitenwereld – was het taalgebruik over de oorlog in Oekraïne. In de slotverklaring stond dat "alle staten" zich "moeten onthouden van de dreiging of het gebruik van geweld om territoriale verwerving na te streven die indruist tegen de territoriale integriteit, soevereiniteit of politieke onafhankelijkheid van welke staat dan ook".Er was geen expliciete verwijzing naar Russische agressie, anders dan in de G20-verklaring op Bali vorig jaar, waarin een resolutie van de Verenigde Naties werd aangehaald waarin "in de krachtigste bewoordingen de agressie van de Russische Federatie tegen Oekraïne" werd veroordeeld.De taal over de oorlog was tot het einde toe bewaard gebleven, zei een van de eerder genoemde personen, terwijl New Delhi een "grote gok" waagde en eerst een consensus over de andere gebieden probeerde te bereiken.In de verklaring werden ook de beraadslagingen van de uitgenodigde G20-lidstaten en mondiale instellingen om het slotcommuniqué voor te bereiden buiten beschouwing gelaten, een groot verschil met de top van Bali, die hen tot bijna het einde had vastgehouden.India en zijn noordelijke buurland China stonden niet op één lijn over verschillende kwesties, waaronder de vermindering van de uitstoot en de taal over de oorlog in Oekraïne."Ze volgden Rusland in alles – als Rusland aanbeveelde om dit of dat te schrappen, steunden ze dat. Ik weet niet of het gepland was", aldus de bron.Maar uiteindelijk zijn de Indiase onderhandelaars er wel in geslaagd een slotverklaring op te stellen, ongeacht hoeveel punten er op het verlanglijstje stonden om deze weg te laten. Modi, die tijdens de tweedaagse top in de schijnwerpers stond, zal deze overwinningen ongetwijfeld in de kijker zetten bij de komende staats- en nationale verkiezingen in India.En Modi, nog niet klaar, plant nu een nieuw internationaal platform. In zijn slottoespraak op zondag stelde de Indiase premier voor om in november een virtuele top te organiseren voordat hij het stokje van de G20 doorgaf aan Brazilië.