Diabetes type 2 ligt voor meer mensen op de loer dan werd aangenomen
| snc.com | Door: Redactie
Bron NRC | Volksgezondheid Meer mensen hebben prediabetes dan gedacht: 1,4 miljoen Nederlanders. En mogelijk is zelfs dat getal een onderschatting.
Veel meer mensen in Nederland dan gedacht staan op de drempel van diabetes. Naar schatting 1,4 miljoen mensen hebben prediabetes, het voorstadium van suikerziekte, diabetes type 2. Dat zijn er 300.000 meer dan tot nu toe werd aangenomen.
Uit een nieuwe studie van de Universiteit Maastricht blijkt dat de groep potentiële diabetespatiënten groter is dan een eerdere schatting liet zien. Toen berekenden onderzoekers dat 1,1 miljoen mensen in Nederland prediabetes hadden. Dit getal was gebaseerd op data uit een langlopende studie onder tienduizend
Diabetes type 2 is een gevolg van overgewicht, ongezond eten, onvoldoende beweging en roken, veelal in combinatie met erfelijke aanleg. Het kan leiden tot schade aan hart- en bloedvaten, nieren en zenuwen, blindheid en infecties aan benen en voeten. Het risico op diabetes is groter als de suikerhuishouding al verstoord is. Dit stadium, waarin de bloedsuikerwaarden al verhoogd zijn, wordt prediabetes genoemd.
Drinken van een suikerdrankje
Het nieuwe, hogere cijfer komt uit de zogeheten Maastricht Studie. Ook in dit bevolkingsonderzoek wordt de gezondheid van een grote groep mensen langere tijd geboekstaafd. Om prediabetes te meten, werd
De uitkomsten zijn vervolgens doorgerekend voor de hele Nederlandse bevolking, op basis van leeftijd, geslacht of opleidingsniveau. Zeventigplussers hebben veel vaker prediabetes dan jongere mensen. Dat het toeneemt met de jaren is niet zo gek; mensen worden meestal zwaarder als ze ouder worden en ruim de helft van de volwassen Nederlanders heeft overgewicht.
„Maar ik ben wel geschrokken hoe snel het oploopt”, zegt Miranda Schram, sinds december hoogleraar diabetesepidemiologie in Maastricht. In de groep van 40 tot 49 jaar heeft 10 procent prediabetes. Dat neemt toe tot 30 procent bij 70- tot 75-jarigen. „Mensen ouder dan 75 hebben we niet onderzocht, maar in die groep ligt het waarschijnlijk nog hoger.” Ook de groep tot 40 jaar viel buiten het blikveld van deze studie, terwijl ook onder jongeren een toename van overgewicht is te zien – en mogelijk dus ook van prediabetes.
Bij mannen (21 procent) komt prediabetes iets vaker voor dan bij vrouwen (15 procent). Uitgesplitst naar opleiding zijn de verschillen aanzienlijk groter. 15 procent van de hoogopgeleiden heeft prediabetes, onder laagopgeleiden is dat bijna het dubbele. Dat verschil weerspiegelt de gezondheidsongelijkheid in Nederland.
Onderschatting
De deelnemers zijn representatief voor de Nederlandse bevolking. Toch zou het geëxtrapoleerde cijfer van 1,4 miljoen mensen met prediabetes in Nederland weleens een onderschatting kunnen zijn, zegt Schram. „Weliswaar is gemiddeld de gezondheid in Limburg iets slechter dan in de rest van Nederland.
Maar mensen die bereid zijn om mee te doen aan dit soort langlopend onderzoek leven vaak net iets gezonder dan mensen uit de gewone bevolking.” In het onderzoek waren mensen met een Turkse, Hindoestaanse, Surinaamse, Antilliaanse en Marokkaanse achtergrond bovendien ondervertegenwoordigd, terwijl bekend is dat in deze groepen diabetes vaker voorkomt dan bij mensen zonder migratieachtergrond.
Lees ook
Hoe sneller de diagnose, hoe makkelijker diabetes type 2 nog is om te keren
De Maastrichtse cijfers laten ook zien waarom prediabetes, hoewel geen ziekte, wél een rode vlag is: 14 procent van de deelnemers met prediabetes kreeg vroeg of laat diabetes type 2. Tien keer vaker dan de mensen met gezonde bloedsuikerwaarden. Dat de prediabetescijfers hoger zijn dan eerder werd aangenomen, betekent ook dat de ziektelast als gevolg van diabetes vermoedelijk sterker zal stijgen. De prognose was tot voor kort dat in 2040 in Nederland 1,3 miljoen mensen diabetes type 2 zouden hebben, dat cijfer staat nu ook op de helling.
Het bedrieglijke is dat mensen vaak niet merken dat ze tegen diabetes aan zitten. „Het kan beginnen met veel drinken, veel naar de wc en vermoeidheid, maar veel mensen hebben geen klachten of merken die niet op.” Om die reden heeft het Diabetes Fonds een test op zijn website om het risico in te schatten, met adviezen variërend van gezonder eten en bewegen tot huisartsbezoek.
Het Maastrichtse onderzoek geeft geen antwoord op de vraag of de cijfers over het aantal Nederlanders die al diabetes hebben nog kloppen. Daar is in deze studie niet naar gekeken. Op basis van huisartsencijfers gaat het Diabetes Fonds ervan uit dat in Nederland 1,2 miljoen mensen diabetes hebben. 10 procent heeft diabetes type 1, een auto-immuunziekte waarbij het lichaam geen insuline meer aanmaakt. 90 procent heeft de leefstijlvariant, type 2.
| snc.com | Door: Redactie