WAAROM BRICS GEEN VIJAND VAN HET WESTEN IS

De 16e BRICS-top in Kazan onder voorzitterschap van president Vladimir Poetin laat zien dat het doel van het Westen om hem persoonlijk te demoniseren en Rusland internationaal te isoleren dramatisch is mislukt. Vierentwintig wereldleiders woonden de top in Kazan bij, waaronder die van de vier nieuwe BRICS-landen die zich dit jaar bij de vijf bestaande leden van het blok hebben aangesloten.

President Poetin was in zijn element op de top die hij markeerde met zijn zelfverzekerde persoonlijkheid. Hij hield goed gepubliceerde bilaterale ontmoetingen met belangrijke leiders, waaronder de Indiase premier Narendra Modi en de Chinese president Xi Jinping, en hield een

lange persconferentie met zijn gebruikelijke elan en grondigheid.

Het aantal landen dat geïnteresseerd is in toetreding tot BRICS – meer dan 30 – laat zien dat de landen van het Globale Zuiden deel willen uitmaken van niet-westerse fora om hun geopolitieke opties te verbreden en hun kwetsbaarheid voor westerse druk op het politieke, economische en veiligheidsfront te verminderen.

Het conflict in Oekraïne heeft deze kwetsbaarheden dramatisch blootgelegd met de confiscatie door het Westen van reserves en staatsactiva van derde landen, het frequente gebruik van draconische sancties tegen tegenstanders die derden treffen, de bewapening door de VS van zijn controle over het op

de dollar gebaseerde wereldwijde financiële systeem, etc. De les van wat het Westen kan doen met een machtig, grondstoffenrijk, nucleair bewapend land als Rusland wanneer belangen botsen, is niet verloren gegaan voor de landen van het Globale Zuiden.

Zij streven naar een hervormd wereldwijd politiek, veiligheids- en financieel systeem gebaseerd op gelijkheid en billijkheid. Ze willen dat er meer aandacht wordt besteed aan hun zorgen en prioriteiten. Ze raken steeds meer ontsteld door de dubbele standaarden en regimeveranderingsbeleid van het Westen.

Binnen fora zoals BRICS kunnen lidstaten en partners mechanismen ontwikkelen om onderling samen te werken tot wederzijds voordeel op het gebied van ontwikkelingsprojecten, financiële steun, connectiviteit, handel, cultuur en contacten tussen mensen, enz.

De BRICS-top werd gehouden onder het thema ‘Versterking van het multilateralisme voor rechtvaardige mondiale ontwikkeling en veiligheid’, met als doel een representatievere, eerlijkere internationale orde, een nieuw leven ingeblazen en hervormd multilateraal systeem, duurzame ontwikkeling en inclusieve groei te bevorderen. De leiders merkten de opkomst op van nieuwe machtscentra en economische groei, die de weg zouden kunnen vrijmaken voor een eerlijkere, rechtvaardigere, democratischere en evenwichtigere multipolaire wereldorde.

Consensus opbouwen

Met de toenemende interesse in BRICS in het mondiale zuiden leverde de kwestie van uitbreiding van het lidmaatschap en de criteria daarvoor ongetwijfeld problemen op. BRICS is een op consensus gebaseerd forum. Met uitbreiding zou het moeilijker worden om consensus te bereiken, omdat nieuwe leden met hun eigen problemen en prioriteiten zouden toetreden.

Met de uitbreiding kunnen de werking en de geloofwaardigheid van het forum worden beïnvloed als consensusvorming een serieus probleem wordt Er is geen stemsysteem binnen de BRICS. De vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken van de BRICS in de Russische stad Nizjni Novgorod in juni, bijgewoond door de vier nieuwe leden, kon al geen gezamenlijk communiqué uitbrengen vanwege meningsverschillen over bepaalde punten.

President Poetin heeft publiekelijk erkend dat verdere uitbreiding op dit moment te vermijden is. De oprichters werken volgens hem al jaren samen en weten hoe het forum functioneert. De nieuwe leden zouden zich moeten aanpassen aan de methoden en de geest van het forum, voordat verdere uitbreiding wordt overwogen.

Met zoveel aanvragers voor lidmaatschap zou het politiek problematisch zijn geweest om het ene land te kiezen en het andere niet. Het antwoord lag in het vaststellen van een partnerschapsstatus voor nieuwe kandidaten en het niet toelaten van nieuwe leden.

Zelfs de beslissingen om een ​​partnerschapsstatus aan te bieden aan bepaalde landen zouden intensieve discussies vereisen, omdat ze gebaseerd moesten zijn op consensus, waarbij elke lidstaat zijn eigen voorkeuren had. Er moest een evenwicht worden gevonden om ervoor te zorgen dat geen enkel BRICS-land bijzonder bevoordeeld werd bij de keuze van partners.

Tijdens de top had premier Modi verklaard dat India klaar was om nieuwe landen als partnerlanden in de BRICS te verwelkomen, maar onderstreepte dat alle beslissingen in dit opzicht bij consensus moesten worden genomen.

De New Development Bank die door BRICS is opgericht, was volgens hem een ​​belangrijke optie geworden voor de ontwikkelingsbehoeften van de landen in het Globale Zuiden, met ontwikkelingsprojecten ter waarde van ongeveer $ 35 miljard die zijn goedgekeurd. Hij merkte op dat het BRICS Startup Forum dat tijdens het presidentschap van India in 2021 werd voorgesteld, dit jaar zou worden gelanceerd.

Modi verwelkomde de consensus die onder het Russische voorzitterschap werd bereikt voor het BRICS Open Carbon Market Partnership. Hij verwelkomde ook inspanningen om de financiële integratie tussen BRICS-landen te vergroten, en merkte op dat handel in lokale valuta en soepele grensoverschrijdende betalingen de economische samenwerking binnen BRICS zouden versterken. Het voorkomen van inflatie, het waarborgen van voedsel-, energie-, gezondheids- en waterzekerheid waren zaken van prioriteit voor alle landen in de wereld, zei hij.

Er waren nieuwe uitdagingen ontstaan, zoals cyber deepfake en desinformatie. Heel belangrijk, zei Modi, was dat BRICS de wereld een boodschap moest sturen dat het geen verdeeldheid zaaiende organisatie was, maar een die in het belang van de mensheid werkte. Poetin had Modi in Kazan aangehaald toen de president zei dat BRICS niet anti-Westers was, maar niet-Westers. Modi pleitte voor een eensgezinde, stevige steun van alle BRICS-landen om terrorisme en terrorismefinanciering tegen te gaan, zonder dubbele standaarden, naast het nemen van actieve stappen om de radicalisering van jongeren in lidstaten te stoppen. Hij noemde de noodzaak om te werken aan wereldwijde regelgeving voor cyberbeveiliging en voor veilige en beveiligde AI.

BRICS, zei hij, zou zijn stem moeten laten horen voor hervormingen van mondiale instellingen zoals de VN-Veiligheidsraad, multilaterale ontwikkelingsbanken en de WTO op een tijdsgebonden manier. Hij zei echter dat BRICS voorzichtig moeten zijn om ervoor te zorgen dat ze niet het imago krijgen van een instelling die mondiale instellingen probeert te vervangen, in plaats van te worden gezien als een instelling die ze wil hervormen.

GEO-POLITIEK/ECONOMIE