
VES: Gezondheidszorg centraal in jaarrede; samenhang en uitvoeringskracht blijven onbenoemd
| starnieuws | Door: Redactie
De jaarrede 2025 besteedde bijna een vijfde van de spreektijd (20%) aan de gezondheidszorg. De president zette prioriteiten uiteen, zoals de versterking van de eerstelijnszorg via de Regionale Gezondheidsdiensten (RGD) en spoedklinieken,
digitalisering, hervorming van het Staatsziekenfonds (SZF), het Bureau voor Openbare Gezondheid (BOG) en het Bureau voor Geneesmiddelen Suriname (BVGS), alsook de versterking van de verpleegkundige en medische capaciteit. Kindergeneeskunde, geestelijke gezondheidszorg, zorg in het binnenland en het financiële beloningssysteem werden expliciet genoemd.Toch ontbrak volgens de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) in de jaarrede de noodzakelijke samenhang: de opgesomde prioriteiten bleven losse elementen zonder duidelijk verbindend kader. Daarmee herhaalt de nieuwe regering dezelfde fout als haar voorganger: veel wenselijkheden, maar geen geïntegreerd plan van aanpak. De VES besteedt aandacht in haar periodiek INZICHT aan deze kwestie. De kracht van gespecialiseerde zorgstratenDe
VES erkent dat de Surinaamse gezondheidszorg dringend hervorming behoeft. Waar de president vasthoudt aan het klassieke model van eerstelijnszorg met losse preventieve accenten, wordt gepleit voor een fundamenteel andere benadering: geïntegreerde zorgeenheden waarin preventie per ziektebeeld structureel wordt verbonden met diagnostiek, behandeling en nazorg. Dit biedt niet alleen meer samenhang, maar ook meetbare resultaten en kostenbeheersing.Een concreet voorbeeld is ’s Lands Hospitaal, dat zich kan ontwikkelen tot een gespecialiseerd Moeder- en Kindcentrum. Door perinatale zorg, kindzorg en gynaecologie te concentreren, ontstaat een bundeling van expertise en personeel. Dit verhoogt de kwaliteit, verbetert de uitkomsten en maakt efficiëntere inzet van middelen mogelijk. De vrijgekomen besparingen kunnen worden gebruikt om personeel beter te belonen en zo de uittocht naar het buitenland tegen te gaan.Hetzelfde principe geldt voor het Psychiatrisch en Neurologisch Centrum Suriname. Door dit instituut uit te bouwen tot een nationaal centrum voor geestelijke, neurologische en verslavingszorg krijgt de geestelijke gezondheidszorg een structurele plaats in het zorgsysteem, met als resultaat kortere wachttijden en betere behandeluitkomsten.Koppel RGD en spoedklinieken aan zorgstratenDe prioriteiten van de president krijgen pas echte waarde als ze worden gekoppeld aan het zorgstratenmodel. Suikerziekte, hart- en vaatziekten, infectieziekten, kanker, longaandoeningen, oogafwijkingen en bewegingsstoornissen lenen zich uitstekend voor gespecialiseerde zorgstraten. Door RGD-posten en spoedklinieken hieraan te verbinden, wordt preventie niet langer een losstaand ideaal, maar een geïntegreerd onderdeel van het zorgproces. Dit maakt de inzet van personeel effectiever, creëert banen en maakt hogere salarissen haalbaar.Nieuwe rol voor SZF en BOGIn zorgeenheden (zorgstraten) worden medische uitkomsten meetbaar, waardoor ook het financieringsmodel kan veranderen. Het SZF kan overstappen op bundelbetalingen, waarbij kwaliteit en resultaat worden beloond in plaats van volume. Tegelijk kan het BOG zich ontwikkelen tot nationaal data- en kenniscentrum, verantwoordelijk voor epidemiologische gegevens, inspectie en toezicht. Dit maakt de oprichting van een aparte zorgautoriteit overbodig en voorkomt bureaucratische overlap.Binnenland, netwerkzorg en digitaliseringGespecialiseerde centra in Paramaribo moeten fungeren als spil voor een breder netwerk, waarin de ziekenhuizen van Atjoni, Wanica en Albina een belangrijke rol krijgen. Met telemedicine en digitalisering kan hoogwaardige zorg ook het binnenland bereiken – een aanpak die internationaal al ruimschoots zijn nut heeft bewezen.Personele capaciteit, werkgelegenheid en salariëringZorgstraten bieden een structurele oplossing voor het tekort aan verpleegkundigen en specialisten. Door tijdige inzet van buitenlandse expertise, gecombineerd met betere coördinatie, wordt de beschikbare capaciteit efficiënter benut. Daarnaast schept dit model duizenden banen voor verpleegkundigen, laboranten, diëtisten, fysiotherapeuten, medisch-technisch personeel en data-analisten. Meer patiënten kunnen worden behandeld, de zorgkwaliteit stijgt en er ontstaat financiële ruimte voor betere salariëring van zorgpersoneel.Waar de jaarrede blijft steken in losse prioriteiten, biedt het zorgstratenmodel van de VES een samenhangend en toekomstbestendig alternatief. Het is deze integratie – en niet de opsomming van losse wensen – die de Surinaamse gezondheidszorg kan moderniseren en duurzaam betaalbaar kan maken.
| starnieuws | Door: Redactie