Suriname verdient helemaal geen herstelbetalingen
Excuses voor het slavernijverleden doen onzinnig aan. Helaas zijn ze ook niet vrijblijvend. Zogenaamde slachtoffers proberen munt te slaan uit het overtrokken schuldgevoel van Nederlandse bestuurders, schrijft Gerry van der List.
Voor koningsgezinden met een conservatieve inborst en gezond politiek verstand was 1 juli een zwarte dag. Op die datum wordt Keti Koti gevierd. Dit is een feestje voor Surinamers en Antillianen dat op enorme sympathie van de officiële instanties in Nederland mag
Gerry van der List (1961) werkt sinds 1 mei 1999 bij EW.
Lees meer Gerry van der List
Dit jaar bestond er toch flinke belangstelling van de blanke buitenwacht. De verwachting was dat de Koning excuses zou
De veelbesproken kloof tussen elite en volk openbaarde zich hier weer eens overduidelijk. Geert Wilders wierp zich, als zo vaak, op als vox populi en twitterde dat de Koning niet namens hem excuses had aangeboden. De PVV-voorman liet eerder al geen gelegenheid onbenut om zijn ergernis te uiten over de reeks slavernij-verontschuldigingen aan Nederlandse zijde.
WAS DE VERGIFFENIS-TOESPRAAK VAN DE KONING WEL ZO’N GOED IDEE?
DE KONING HEEFT ZELF PART NOCH DEEL AAN DE SLAVERNIJ
Wilders strijdt helaas een verloren strijd. De vaderlandse autoriteiten blijken weerloos tegen het excuses-virus. Toch is het een intellectuele en morele noodzaak om te blijven wijzen op de onzinnigheid van het aanbieden van verontschuldigingen voor daden in een ver verleden waaraan je zelf part noch deel hebt.
Af en toe waait de maatschappelijke antenne van zijn paleis en dan is er voor de Koning inderdaad reden om het boetekleed aan te trekken. Zoals toen hij midden in coronatijd naar Griekenland vloog om lekker vakantie te vieren. Daarmee ernstige twijfels zwaaiend over zijn wijsheid en zijn gevoel van verbondenheid met zijn onderdanen. Maar Willem-Alexander mag niet verantwoordelijk worden gehouden voor wat zich in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden afspeelde en voor wat zijn voorouders wellicht hebben misdaan.
HOE SLAVERNIJMUSEUM KAN PROFITEREN VAN AMERIKAANSE VOORBEELDEN
DE EXCUSES VAN 1 JULI WERKEN EERDER SPLIJTEND DAN VERBINDEND
Geregeld klinkt de bewering dat al die excuses van banken, burgemeesters, kabinet en staatshoofd ‘verbindend’ werken. Dit is een verkeerde voorstelling van zaken. Feitelijk gaat het om een onredelijke knieval voor een kleine luidruchtige groep van belanghebbenden.
Het is zeker een democratische deugd om rekening te houden met de wensen en klachten van minderheden. Daarom is het goed dat er gehoor wordt gegeven aan het verlangen om aandacht te besteden aan het onrecht dat die minderheden in het verleden is aangedaan. Zwarte bladzijden in de vaderlandse geschiedenis moeten dus aan de orde komen in het onderwijs en in de media. Maar kabinet en koningshuis die zich in het stof wentelen om verre nazaten van slaven een plezier te doen, gaan een stap te ver. Zij vervreemden zich van al die Nederlanders die dit begrijpelijkerwijs een gênante vertoning vinden en die voelen dat de royale excuses op 1 juli eerder een splijtend dan verbindend effect hebben.
GERLOF LEISTRA BEZOCHT PARAMARIBO: HET WARE GEZICHT VAN SURINAME
DE ELLENDE IN SURINAME IS GEHEEL VAN EIGEN MAKELIJ
Het maken van excuses wil nog weleens een vrijblijvend karakter hebben. In dit geval dreigt het evenwel een kostbare aangelegenheid te worden. Zowel in Nederland als overzee willen zogenaamde slachtoffers van het slavernijverleden de kassa zien rinkelen. Zij proberen munt te slaan uit het overtrokken schuldgevoel van Nederlandse bestuurders. Suriname bijvoorbeeld eist geld voor ‘reparatie’, met als argument dat het land nog erg veel last heeft van vroegere koloniale praktijken.
Maar zo’n halve eeuw geleden kende de oud-kolonie een redelijk functionerende samenleving en economie. De rampspoed begon toen het kabinet-Den Uyl in 1975 overhaast de onafhankelijkheid doordrukte, inclusief een kwijtschelding van schulden en de toezegging van miljarden guldens aan ontwikkelingshulp.
Daarna ging het snel bergafwaarts. Corrupte en criminele politici kregen het voor het zeggen en leidden het grondstoffenrijke land naar de rand van de afgrond. De ellende is geheel van eigen makelij. Herstelbetalingen verdient Suriname dus helemaal niet.
