Koppig China maakt het wanbetalende landen moeilijk
| snc.com | Door: Redactie
China leende grote bedragen aan opkomende economieën, maar weigert samen te werken met andere schuldeisers en het Internationaal Monetair Fonds. Het land wil herstructurering van schulden liever bilateraal regelen.
Bron: FD door: Lennart Zandbergen | Foto: Net als veel andere opkomende economieën heeft Sri Lanka te maken met een veelvoud aan plagen. De inflatie in het land is met kostenstijgingen van zo'n 40% hoog. Foto: Chamila Karunarathne/ANP
In het kort
Landen met betalingsproblemen hebben veel moeite om tot herstructurering van schulden te komen. De weigerachtige positie van China, financier van opkomende economieën, vormt een probleem. Vooral in Sri Lanka, dat een haircut op
Voor deze landen kan alleen een korting op de schulden - een zogeheten haircut - of het verlagen van de te betalen rente en het verlengen van de looptijd van leningen soelaas bieden. Maar de halsstarrige positie van China, dat in het afgelopen decennium juist de grootste buitenlandse financier werd van veel opkomende economieën, maakt het andere crediteuren moeilijk.
Sri Lanka is het meest recente voorbeeld van een land waar de onderhandelingen met schuldeisers zeer moeizaam verlopen.
Dat
Net als veel andere opkomende economieën heeft Sri Lanka te maken met een veelvoud aan plagen. De inflatie in het land is met kostenstijgingen van zo'n 40% hoog. De prijzen voor voedsel en energie stegen vooral na de Russische invasie in Oekraïne hard, al zijn die door goede oogsten elders op de wereld wel weer gedaald.
De stijgende kosten van het levensonderhoud worden daarbij nog eens versterkt doordat de waarde van de Amerikaanse dollar, de munt waarin import betaald moet worden, op het hoogste niveau staat sinds de eeuwwisseling.
Dollartekort
Ook doordat er in 2019, na een reeks terreuraanslagen op kerken en hotels, bijna geen toeristen kwamen, kreeg het land minder inkomen. Het aantal bezoekers daalde nog veel verder als gevolg van de coronapandemie, zodat er een tekort aan dollars ontstond, wat de problemen versterkte.
De hard gestegen rente maakt de situatie niet veel beter. Nu zelfs de zeer veilig geachte Amerikaanse tienjaarsleningen tegen bijna 5% rente handelen, verwachten beleggers ook op de obligaties van opkomende economieën een hogere vergoeding. Dat maakt het herfinancieren van bestaande schulden moeilijker, waardoor dan weer het risico op wanbetaling stijgt.
Net als in Zambia, waar ruim drie jaar nadat het zijn betaalverplichtingen niet meer kon nakomen nog altijd geen definitief akkoord is, schieten de gesprekken die Sri Lanka met zijn schuldeisers en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voert niet op. Het IMF schiet in principe te hulp als er hervormingen worden doorgevoerd, maar kan alleen geld overmaken als er ook voortgang zit in de gesprekken met schuldeisers.
Parijs en Londen
Voorheen was het herstructureren van de staatsschulden van opkomende landen een stuk makkelijker. De meeste belangrijke geldschieters verenigden zich in de Club van Parijs, zodat er als één blok onderhandeld kon worden met landen die in de problemen zaten. Een akkoord met 'Parijs' werd dan vaak gevolgd door een akkoord in de Club van Londen, die belangrijke crediteuren uit de private sector verenigde. Ondertussen kwam de overheid dan tot een akkoord met het IMF over hervormingen in ruil voor financiële steun, en kon het land weer verder.
Dat is gecompliceerder geworden door de grote geldbedragen die China in de afgelopen vijftien jaar heeft uitgeleend aan landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Het land weigert samen te werken met andere schuldeisers. Als landen onder die schuldlast bezwijken, sluit Peking liever zijn eigen bilaterale herstructureringsakkoorden.
In Sri Lanka speelt ook de geopolitiek een rol: na China (houder van $4,8 mrd aan Sri Lankaanse schuld) is India ($1,8 mrd) een grote crediteur. De regering in New Delhi wil koste wat het kost niet te maken krijgen met slechtere voorwaarden dan Peking. Ook obligatiehouders zijn daar niet happig op.
Nog ingewikkelder wordt het doordat China zijn geld niet alleen via een direct bilateraal akkoord geeft. Vaak gebeurt het ook via ondoorzichtige akkoorden met staatsbanken en staatsinvesteringsfondsen, waardoor het soms als private schuld geldt. 'Als schuldeiser moet je dan dus kijken: oké, gaat China als staat een haircut accepteren? En gaan die private Chinese crediteuren daar dan ook mee akkoord?', schetst Hepworth de dilemma's. 'Uiteindelijk wil iedereen dat het eerlijk verloopt.'
Marrakesh
Bij de jaarvergadering van het IMF in Marrakesh zal de positie van schuldeisers in relatie tot wanbetalende landen uitgebreid aan bod komen. De hoop is nu dat betrokken landen in de marge wel tot een oplossing kunnen komen. Daarbij is er ook nog eens kans dat er een akkoord wordt bereikt zonder deelname van Peking.
Waarschijnlijk wordt in Marrakesh ook een definitief akkoord gesloten tussen Zambia en een aantal landen die in totaal $6,3 mrd uitleenden aan de staat in zuidelijk Afrika. Zambia kwam in het begin van de coronapandemie in de problemen en betaalde zijn schulden in 2020 niet meer af. Het sluiten van een akkoord duurde vervolgens lang, vooral door de weinig flexibele houding van China, dat ook daar de grootste schuldeiser is.
Uiteindelijk ging China in juni akkoord met een lagere rente en een langere looptijd, waarmee de waarde van de obligaties met zo'n 40% daalt. Wel moet er nog een akkoord worden gesloten met een groep commerciële investeerders. Zij kunnen rekenen op een vergelijkbare korting als de landen die geld uitleenden aan Zambia.
Knipbeurtweigeraar
Het is de Sri Lankaanse regering in hoofdstad Colombo al wel gelukt een akkoord te bereiken met binnenlandse schuldeisers. Zij krijgen te maken met een korting op de schuld van 30%, een percentage waarmee ook buitenlandse schuldeisers rekening moeten houden. Hoewel de meeste crediteuren naar verwachting akkoord zijn met die haircut, houdt één partij dat af.
De Hamilton Reserve Bank, een officieel in het Caraïbische eilandstaatje Saint Kitts en Nevis gevestigde investeerder, is bij de rechtbank in New York een procedure gestart waarmee het volledige betaling eist. Onduidelijk is wie er achter Hamilton zit, dat $250 mln aan Sri Lankaanse staatsobligaties houdt. De mysterieuze partij klaagde de Aziatische staat in juli 2022 aan, twee maanden nadat het land wanbetaler werd.
Dat een crediteur, vaak een hedgefonds, een herstructurering probeert tegen te houden gebeurt vaker. Zij hopen dat de andere schuldeisers zonder die partij alsnog akkoord gaan met een korting op hun obligaties, terwijl zij dan wel het volle bedrag ontvangen. Het beroemdste voorbeeld van een hedgefonds dat weigerde mee te doen met een haircut is Elliott, dat in Nederland bekend is van zijn agressieve campagne bij verfmaker AkzoNobel.
In 2012 zorgde het hedgefonds ervoor dat een driemaster van de Argentijnse marine ruim twee maanden in Ghana aan de ketting lag, nadat het Zuid-Amerikaanse land ondanks een uitspraak daartoe van de Amerikaanse rechter weigerde te betalen.
Toen Argentinië vier jaar later alsnog betaalde leverde dat Elliott $2,4 mrd op, een rendement van bijna 400% op zijn investering. Onder meer de Verenigde Staten hebben wetgeving geïntroduceerd die het makkelijker maakt om weigeraars te dwingen mee te doen in een herstructurering.
Lees het volledige artikel: https://fd.nl/financiele-markten/1492132/koppig-china-maakt-het-wanbetalende-landen-moeilijk?utm_medium=social&utm_source=app&utm_campaign=earned&utm_content=20231009&utm_term=app-android&gift=cfNKe
| snc.com | Door: Redactie
