De psychologie van de Surinaamse kiezer
| starnieuws | Door: Redactie
Een groot aantal politieke partijen heeft onlangs deelgenomen aan het Nationaal Politiek Debat, en deze partijen hebben, weliswaar in beperkte tijd, de gelegenheid gekregen hun standpunten te presenteren aan de Surinaamse kiezers. Tot aan 25 mei 2025 hebben de partijen de mogelijkheid om de kiezers te overtuigen en voor zich te winnen. Maar hoe komt de kiezer (m/v) tot een
In de psychologie wordt ervan uitgegaan dat mensen hun keuzes maken op basis van rationele analyses, emotionele overwegingen en sociale factoren. De rationele analyse wordt gemaakt aan de hand van alle beschikbare informatie en eigen ervaringen. De emotionele overweging wordt beïnvloed door de eigen voorkeuren en verlangens. De sociale factoren hebben betrekking op de ervaren sociaal-maatschappelijke omstandigheden, en de wens tot verbetering daarvan. Het keuzeproces wordt daarnaast mede beïnvloed door: het belang van de keuze, de cognitieve vermogens, overtuigingen en bewuste of onbewuste vooroordelen.
Wat betekent dit voor het keuzegedrag bij de aanstaande verkiezingen? Om deze vraag te kunnen beantwoorden,
Het is dus aan de politici om de onzekerheid weg te nemen. Maar de vraag is of hetgeen de politici denken dat goed is voor de kiezer, ook daadwerkelijk datgene is waar de kiezer naar verlangt. Diverse politici, en met name degenen die relatief nieuw zijn in de politiek, doen een beroep op de ratio van de kiezer. Ze willen de kiezer ontwikkelingsvisies, leiderschapsvisies compleet met integere leiders, en goed bestuur bieden, maar het gros van de kiezers wil vooral in hun basisbehoeften voorzien worden. Dit zorgt voor onzekerheid bij de kiezers, vooral bij degenen die zich door verschillende sociale oorzaken in een afhankelijke positie bevinden. Het maken van een keuze gaat uit van het idee dat men een vrije wil heeft. Maar hoe vrij is die wil als men zich in een afhankelijke positie bevindt?
Een ander aspect waar rekening mee moet worden gehouden is de stress die het moeten kiezen met zich meebrengt. Het feit dat de keuze van grote invloed is op de eerstkomende 5 jaar van hun toekomst, maakt het kiezen stressvol. Er wordt teruggekeken naar de keuze die men de vorige keer heeft gemaakt. Als de keuze heeft geleid tot de gewenste regeringscombinatie, zal dit tot hoop en nieuwe verwachtingen leiden. Als de keuze echter niet goed heeft uitgepakt is er sprake van teleurstelling, boosheid, spijt, gezichtsverlies, gevoelens van uitsluiting, en misschien zelfs daadwerkelijke uitsluiting. Maar ook angst om niet opnieuw dezelfde fout te maken. Alles hangt nu dus af van het maken van de juiste keuze, zeker met de beloften van Oil & Gas in het verschiet.
Een andere complicerende factor is het grote aantal partijen waaruit gekozen moet worden. Wie biedt de meeste zekerheid? Moet men gaan voor ‘oud en bekend, maar in sommige gevallen ook bevlekt’, of voor ‘nieuw met frisse ideeën, maar ook onervaren in het besturen van een land’? Het grote aantal keuzemogelijkheden kan leiden tot beslissingsverlamming. In dit verband hebben de kleine versnipperde partijen zichzelf geen goede dienst bewezen, want bij bundeling had de kiezer een massief blok als alternatief voor de ‘oude politiek’. Nu bestaat het risico dat juist het tegengestelde gebeurt van wat de nieuwe partijen en veel influencers zo graag willen bereiken, en gaat de kiezer voor wat al bekend is, in de hoop dat fouten uit het verleden niet worden herhaald.
Uiteraard hebben de politici ook direct invloed op het keuzegedrag. Naast een beroep op de ratio van de kiezer, worden de emoties beïnvloed met beloften, bangmakerij voor het geval anderen aan de macht komen, en het inspelen op etnische sentimenten. Het gedrag van veel politici heeft tot wantrouwen geleid bij een groot deel van de Surinaamse kiezers. Politici dienen zich er daarom bewust van te zijn dat hun handelen niet slechts gericht moet zijn op het verbeteren van de sociaal-maatschappelijke positie van de kiezer, maar dat hun gedrag ook van grote invloed is op het psychisch welzijn van dezelfde kiezer.
Nog meer dan ooit kan worden gesteld dat de komende verkiezingen bepalend zullen zijn voor de toekomst van de Surinaamse bevolking. En daarom moeten de politici zich ook nog meer dan ooit realiseren onder welke psychologische druk de kiezer zijn keuze moet maken. Ze zullen worden afgerekend op de manier waarop ze met deze verantwoordelijkheid omgaan.Drs. Roy T. Veldman| starnieuws | Door: Redactie
