Bangladesh: Euforie nadat premier Sheikh Hasina het land ontvlucht

Demonstranten bestormen paleis premier Sheikh Hasina nadat ze het land ontvluchtte. (Getty Images)

 

 

 

 

De premier van Bangladesh Sheikh Hasina is afgetreden na weken van dodelijke anti-regeringsprotesten, waarmee een einde kwam aan meer dan twee decennia aan de top van de politiek van het land. Hasina (76) ontvluchtte het land en zou maandag in India zijn geland. Uitgelaten menigten gingen de straat op om het nieuws te vieren, waarbij sommigen het paleis van de premier bestormden en naar verluidt delen van haar voormalige residentie plunderden en vernielden.Legerchef Waker-Uz-Zaman zei dat het leger gesprekken zou beginnen over het vormen van een interim-regering.Uren na

het aftreden van mevrouw Hasina gaf president Mohammed Shahabuddin opdracht tot de vrijlating van de gevangengenomen voormalige premier en oppositieleider Khaleda Zia.In een televisietoespraak op maandagmiddag zei Waker-uz-Zaman dat er een interim-regering zou worden gevormd. Hij voegde eraan toe dat hij president Mohammed Shahabuddin zou ontmoeten en hoopte dat er tegen het einde van de dag een "oplossing" zou worden gevonden.De legerleider zei dat hij al met de oppositiepartijen van het land had gesproken, maar maakte niet duidelijk wie de nieuwe regering zou leiden. Hij drong er bij de Bengalen op aan het leger te vertrouwen en voegde eraan toe dat "alle moorden, alle onrecht" zouden worden "onderzocht".Er werden demonstranten gezien die meubels uit de woning van de premier droegen.In Dhaka werden politie en andere overheidsgebouwen aangevallen en in brand gestoken. Demonstranten probeerden een standbeeld van onafhankelijkheidsleider Sheikh Mujibur Rahman, de vader van Hasina, omver te werpen.Eenheden van het leger en de politie werden door de hele stad ingezet. Naar verluidt was de mobiele telefoonverbinding enkele uren afgesloten voordat deze werd hersteld.Maandag werden minstens 66 mensen gedood door het persbureau AFP.Het vertrek van Hasina laat een vacuüm achter in de politiek van Bangladesh, die al lang wordt gekenmerkt door een rivaliteit tussen haar Awami League en de Bangladesh Nationalist Party.Het land heeft verschillende militaire staatsgrepen meegemaakt, de laatste keer in 2007.Debapriya Bhattacharya, een senior econoom bij het Centre for Policy Dialogue in Dhaka, vertelde de BBC dat hoewel het ontslag met "euforie" op straat was ontvangen, de aanvallen op de hindoeïstische minderheid waren geëscaleerd, wat een onmiddellijke uitdaging vormde voor de nieuwe autoriteiten."Er is een gevoel dat India de regering van Sheikh Hasina volledig steunde. Demonstranten maken geen onderscheid tussen Indiase en hindoeïstische burgers van Bangladesh, wat al heeft geleid tot aanvallen op tempels en mensen."Nu is er een machtsvacuüm, er is niemand om wet en orde te handhaven. De nieuwe regering zal religieuze minderheden moeten beschermen."Hasina's bondgenoten zeiden dat ze niet zou terugkeren naar de politiek van het land. De voormalige premier heeft in totaal 20 jaar in functie doorgebracht en kwam voor het eerst aan de macht in 1996.Haar zoon, Sajeeb Wazed Joy, vertelde het BBC-programma Newshour: "Ze is eind 70. Ze is zo teleurgesteld dat na al haar harde werk, dat een minderheid zich tegen haar verzet, ik denk dat ze klaar is.""Mijn familie en ik zijn klaar."Critici zeggen dat de regering van Hasina werd gekenmerkt door gedwongen verdwijningen, buitengerechtelijke executies en het verpletteren van oppositieleden en critici van de regering.Maar Wazed, die ook als adviseur van de premier op het gebied van technologie fungeerde, verdedigde het dossier van zijn moeder. "Ze heeft Bangladesh de afgelopen 15 jaar weer op de rails gekregen.""Toen ze de macht overnam, werd het gezien als een falende staat. Het was een arm land. Tot op de dag van vandaag werd het gezien als een van de opkomende tijgers van Azië."Sinds een maand geleden de protesten uitbraken over een quotumsysteem voor overheidsbanen, zijn er ongeveer 300 mensen gedood. De demonstraties, die met harde repressie door overheidstroepen werden geconfronteerd, ontwikkelden zich tot een bredere anti-overheidsbeweging.Dr. Chietigj Bajpaee, een senior onderzoeker bij de denktank Chatham House, zei dat de hoge werkloosheidscijfers van het land de quota's, die een derde van de ambtenarenbanen reserveren voor afstammelingen van veteranen van de onafhankelijkheidsoorlog van het land met Pakistan in 1971, tot een bijzonder relevant politiek probleem hadden gemaakt. "De quota voor banen in de publieke sector – met 400.000 pas afgestudeerden die strijden om 3.000 banen in de ambtenarij – werden een bliksemafleider voor onrust tegen de regering", aldus Dr. Bajpaee.Hij voegde toe dat de snelheid van de gebeurtenissen de frustratie onder de Bengaalse jeugd over de "éénpartijregering" van het land de afgelopen 15 jaar weerspiegelde."In een land met zo'n levendige burgermaatschappij, konden pogingen om politieke vrijheden en vrije meningsuiting in te perken niet anders dan een terugslag veroorzaken."Het grootste deel van het quotum werd door de overheid teruggeschroefd na een uitspraak van het Hooggerechtshof vorige maand, maar studenten bleven protesteren en eisten gerechtigheid voor de doden en gewonden, en het aftreden van Hasina.Dhr. Bhattacharya zei dat demonstranten nu verwachtten dat de nieuwe regering hun eisen zou doorzetten, waaronder democratische hervormingen, betere banen en verbeteringen in het onderwijssysteem.