VERLIEZERS MOETEN UITHUILEN EN OPNIEUW BEGINNEN

Auteur:  Armand Snijders  | Foto fragment: Angelic del Castilho

NA de verkiezingen van vorige week zondag, waren er zoals gebruikelijk ook een heleboel verliezers. De grootste zetten we hier op een rij. Het gros van de kandidaten voor het lidmaatschap voor De Nationale Assemblee (DNA) zal met een kater op 26 mei zijn wakker geworden. Dat waren er immers 713, terwijl er maar 51 stoelen zijn gereserveerd om het volk te mogen dienen. Velen wisten echter vooraf dat ze op een onverkiesbare plaats stonden en konden alleen maar hopen dat ze met voorkeursstemmen toch een plekje in het hoogste college

van staat zouden komen.

Slechts een enkeling voerde daar ook echt campagne voor. Uiteindelijk lukte het twee van hen het op die manier hun doel te bereiken en een Assembleezetel te bemachtigen: Ingrid Bouterse-Waldring, die als lijstduwer op plek 51 van de NDP stond, en Poetini Atompai (NPS). Maar het merendeel had niet zoveel geluk.

Vooral bij de kleine partijen was er alle reden om massaal te treuren, want daarvan haalde niemand genoeg stemmen. Alleen A20 lukte het wel om een plaatsje te bemachtigen in het parlement. De overige zeven partijtjes en combinaties kunnen de grootste verliezers op financieel gebied genoemd omdat

ze geen zetels hebben gehaald. Daardoor zijn ze hun waarborgsom van ruim een half miljoen SRD kwijt.

Maar dat wisten ze van tevoren, dus daar mogen ze ook niet over zeuren. Het stond eigenlijk al ruim voor 25 mei vast dat in ieder geval VLS 2023, DUS, DNL, APP, OPTSU, DA’91 en PVC geen enkele kans maakten. Het zal voor nieuwkomers in de toekomst wel een extra reden moeten zijn om zich vooraf af te vragen of zij überhaupt wel een reële kans maken om in ieder geval één zetel te halen. Want hun deelname is verspilde moeite geweest.

Ondanks dat Angelic del Castilho en DA’91 juist een redelijk intensieve en inhoudelijke campagne voerden, konden zij veel kiezers niet bekoren. Er is kennelijk meer nodig om hen over te halen. En dan te bedenken dat de partij, die in 1991 begon als een alliantie van meerdere partijen, vanaf de oprichting tot 2015 altijd actief een rol heeft gespeeld in de politiek en deel uitmaakte van alle regeringen-Venetiaan. Maar bij de verkiezingen van dat jaar wist DA91 geen zetels meer te behalen.

Del Castilho, die in 2015 de eerste vrouwelijke partijvoorzitter in Suriname werd, had volgens menigeen een van de beste verhalen over hoe het land ontwikkeld moet zou moeten worden, maar miste het charisma om die op de juiste wijze op de kiezers over te brengen. En dat al meerdere verkiezingen achter elkaar.

Dus moet misschien wel de slotconclusie getrokken worden om de partij op te doeken. Of – indien daar belangstelling voor is – te fuseren met een gelijkgestemde partij, zoals de NPS

De op papier grootste verliezer van deze verkiezingen is VHP-voorzitter en president Chandrikapersad Santokhi. En hij toont zich ook een hele slechte verliezer. Terwijl het besef kennelijk nog niet tot hem is doorgedrongen dat het verlies van de VHP grotendeels aan zijn eigen handelen te danken is. Hij kan weliswaar zichzelf een schouderklopje geven dat zijn regering in de situatie van het land in macro-economisch opzicht heeft verbeterd. Maar hij verwaarloosde een groot deel van het volk dat de duimschroeven aangedraaid kreeg en daardoor echt moest pinaren. De verlichting die werd beloofd kwam maar in beperkte mate en vaak ook nog bij de verkeerde mensen terecht.

Het constante gedonder binnen de coalitie, het steeds maar weer instellen nieuwe commissies waar niemand iets van begreep en het hardnekkige family&friends-beleid wekten eveneens weinig vertrouwen. Wat hem uiteindelijk definitief heeft opgebroken is dat hij met zijn VHP in de aanloop naar de verkiezingen opeens voor Sinterklaas ging spelen en dat plotseling bijna alles kon: iedereen werd alvast 750 dollar beloofd met het oog op de olie-inkomsten die vanaf 2028 pas binnen zullen komen, studenten kregen opeens een toelage van SRD 1.000 per maand, ambtenaren en AOV’ers kregen nog snel een extraatje en er werden gaten in wegen gevuld die er al vijf jaar belabberd bij lagen.

En het was allemaal “géén verkiezingsstunt”, zo wilde hij iedereen wijsmaken. Net zoals al die oranje gespoten fietsen en voedselpakketten die werden uitgedeeld. Maar dat laatste heeft de partij meer schade berokkend dan stemmen opgeleverd, want heel veel geregistreerde mensen bleven met lege handen staan omdat bij het uitdelen heel wat aan de befaamde strijkstok bleef hangen.

Feit is dat de oranje partij mede daardoor een gevoelige tik van de kiezers heeft gehad en ze in De Olifant minimaal vijf jaar mogen uithuilen en weer opnieuw kunnen beginnen. Of daarbij nog een rol is gegund aan de grote verliezer Santokhi, is maar zeer de vraag en zal in de toekomst moeten blijken.

De Abop kan ook gerekend worden tot de grote verliezers. De partij van huidig vicepresident Ronnie Brunswijk neemt wel zitting in de nieuwe regering, maar moet heel veel inleveren. Waaronder het vicepresidentschap en het voorzitterschap van de DNA. En dat doet pijn. Brunswijk droomde voor de verkiezingen nog van het presidentschap, maar veel kiezers lieten hem danig in de steek en zetten hen in feite in zijn hemd.

De Abop heeft nog geen derde van de honderdduizend zetels gehaald die hij zou binnenslepen, anders zou hij het veld ruimen. Als hij zijn woord houdt – als “geen betere integere man” die gevonden kan worden zoals hij – dan pakt hij op zeer korte termijn zijn politieke biezen. Anders gaat hij door als een partijleider die onbetrouwbaar is en die je niet op zijn woord moet geloven.

In dit lijstje hoort ook Maya Parbhoe thuis. Zij heeft lange tijd aan de weg getimmerd en heel veel geld van sponsors uit de bitcoinwereld in een campagne gestopt om als 21e op de kandidatenlijst van de NPS via voorkeursstemmen in De Nationale Assemblee te komen. Maar dat was niet haar echte doel, want ze wilde – ook al – president worden. Die parlementszetel was slechts een opstapje daar naartoe.

Ze zou als ze het tot president had geschopt, Suriname op zijn kop zetten, het tot een welvarend bitcoinland maken en vooral de diepgewortelde corruptie uitroeien. Maar haar boodschap sloeg ondanks haar gelikte promofilmpjes niet aan en viel van het ene op het andere moment zelfs stil.

Want de bitcoinwereld trok de handen van haar af nadat ze was ontmaskerd als een praatjesmaker, die bovendien van haar campagne een rommeltje maakte en schulden achterliet. Dus toen het geld op was, werd ze noodgedwongen weer een hele gewone kandidaat te zijn. Ongetwijfeld nog met dezelfde ambities. Maar ze kon geen potten meer breken en bleef steken op nog geen 170 stemmen en schaarde ze zich daarmee in de rij bij de grote verliezers.

ANALYSE