PRESIDENT HAÏTI WEG OM TOENEMEND GEWELD

Foto: De Politie van Haïti probeert gezag uit te oefenen in Port-au-Prince.

Het geweld door criminele bendes in Haïti is de afgelopen dagen zodanig toegenomen dat premier Ariel Henry mede door druk van de internationale gemeenschap de handdoek in de ring gegooid.

De regeringsleider die vanuit Kenia terugkeerde en in Puerto Rico was kon zijn land niet binnen nadat de bendes een gevangenis hadden bestormd, waardoor bijkans 4000 gedetineerden werden bevrijd. Maandag is op Jamaica een spoedbijeenkomst van Caricom-regeringsleiders gehouden waarbij president Santokhi werd vertegenwoordigd door minister Albert Ramdin (Bibis). Ook aanwezig waren de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken en vertegenwoordigers van

Haïtiaanse belangengroepen, de Verenigde Naties, Brazilië, Canada, Frankrijk en Mexico.

Er is over verschillende zaken gesproken en diverse besluiten zijn genomen. Zo kwam ook de op handen zijnde multilaterale door Kenia geleide veiligheidsmissie ter sprake. Suriname had eerder toegezegd een contingent militairen en politiemensen te leveren. “De voorbereidingen van het Surinaamse contingent zijn gaande. Daarna volgt een training door het centrale commando. Er is continue overleg gaande in Caricom tussen de militaire eenheden”, zegt minister Ramdin desgevraagd.

Hij voegt eraan toe dat de komende dagen zal worden gesproken of met spoed een eerste contingent van militairen en politie kan worden ingezet.

Ramdin: “Het

gaat met name in deze fase om de bewaking van kritische infrastructuur, zoals vliegveld, haven, ziekenhuizen en utiliteiten.”

Kenia heeft besloten voorlopig geen politiemissie naar Haïti te sturen om de internationale veiligheidsmissie te leiden. Het besluit komt na de aankondiging van premier Henry dat hij aftreedt na daarover gesproken te hebben met de Caricom-leiders en vertegenwoordigers van andere landen. De Keniaanse autoriteiten stellen dat er voor het sturen van een politiemacht een autoriteit in Haïti moet zijn die grondwettelijk gezag heeft. De situatie in Haïti escaleerde vorige week toen Henry in Kenia was voor het sluiten van de overeenkomst met de regering van dat land. Hij leidt het land sinds de moord op president Jovenel Moïse in 2021. Haïti kwam in een neerwaartse geweldsspiraal terecht, waarbij de regering nauwelijks enig bestuurlijk gezag over het land heeft. De twee belangrijkste bendes hebben de touwtjes in handen en kondigden een burgeroorlog aan toen Henry bekend maakte volgen jaar verkiezingen te willen houden. De criminelen vinden dat te lang.

De bijeenkomst op Jamaica volgde na een reeks discussies, waaronder die welke werden gefaciliteerd door de zogenoemde Eminent Persons Group, waarbij een breed scala aan actoren betrokken was. Hiertoe behoorden onder andere Haïtiaanse politieke partijen, de religieuze gemeenschap, particuliere sector, diaspora en het maatschappelijk middenveld. Aan het einde van de bijeenkomst werd een overgangsregeling voor een overgangsbestuur bekendgemaakt, die de weg vrijmaakt voor een vreedzame machtsoverdracht, continuïteit van het bestuur, een actieplan voor veiligheid op de korte termijn en de weg naar vrije en eerlijke verkiezingen. Deze tussentijdse regering zal er ook voor zorgen dat Haïti word bestuurd als een rechtsstaat. De deelnemers erkenden het aftreden van premier Henry, na de oprichting van een presidentiële overgangsraad en de benoeming van een interim-premier.

Afgesproken is dat deze raad zal bestaan uit zeven stemgerechtigde leden en twee niet-stemgerechtigde waarnemers. De zeven stemgerechtigde leden zullen zijn één vertegenwoordiger uit elk van de volgende groepen: Collectif,  21 december, EDE/RED, Lavalas, Montana, Pitit Desalin en de particuliere sector. De niet-stemgerechtigde leden vertegenwoordigen het maatschappelijk middenveld en de interreligieuze gemeenschap. De Raad zal tijdens de transitie specifieke presidentiële bevoegdheden uitoefenen, waarbij het  principe van meerderheid van stemmen  zal worden gehanteerd. De traditionele raad zal snel een interim-premier en een ministerraad selecteren en benoemen.

De overgangsraad zal ook verkiezingen voorbereiden, regelingen treffen voor een vreedzame transitie, de continuïteit van het bestuur waarborgen en een nationale veiligheidsraad oprichten alsmede de samenwerking met de internationale gemeenschap voortzetten voor de versnelde inzet van de door Kenia geleide Multinational Security Support Mission. Deze missie werd bij resolutie van de VN-Veiligheidsraad goedgekeurd. Besloten is dat uitvoering van deze maatregelen parallel zal plaatsvinden.

De partijen hebben ook specifieke, individuele toezeggingen gedaan over de beginselen van inclusiviteit, integriteit, herstel van de vrede en een ordelijke machtsoverdracht. “Deze gedeelde en individuele toezeggingen kunnen belangrijke stappen betekenen in de richting van het faciliteren van een grotere humanitaire toegang om het lijden van het Haïtiaanse volk te helpen verlichten. De internationale gemeenschap staat klaar om samen te werken met Haïti om deze doelstellingen te verwezenlijken”, staat in de slotverklaring. Het is nu de taak van alle Haïtianen de overeenkomst een kans te geven te werken, om een proces van nationale dialoog aan te gaan, en de basis te leggen voor een transitie die gebaseerd is op inclusiviteit en deelname van alle belanghebbenden, wat de weg vrij maakt voor zo spoedig mogelijke verkiezingen. “Dit is de enige duurzame weg naar een toekomst met sterke democratische instellingen, een vreedzame oplossing van conflicten en veiligheid en welvaart voor alle Haïtianen”, aldus de verklaring.-.

UNITEDNEWS