Er is genoeg geld in Suriname, alleen zit het vast in de informele sector, stelt de nieuwe Surinaamse minister van Financiën Stanley Raghoebarsing. „We zullen impopulaire maatregelen moeten nemen.”
Minister Raghoebarsing: De protesten van 17 februari zijn de „grote wake-up call” voor de regering. | Foto Ranu Abelakh | Bron: NRC
Hij noemt het ‘de grote wake-up call’: het uit de hand gelopen antiregeringsprotest van 17 februari jongstleden, toen de Nationale Assemblee werd bestormd, er vernielingen werden aangericht en er in Paramaribo werd geplunderd. Volgens minister van Financiën Stanley Raghoebarsing (66) moet het roer nu radicaal om. Het is mogelijk om de
Surinaamse economie te redden en te laten groeien, zegt Raghoebarsing, die van huis uit econoom is en al twee keer eerder minister was in de regering Venetiaan (2000-2010).
Maar er moeten wel een aantal impopulaire maatregelen worden genomen, stelt hij. „We kunnen niet steeds de makkelijke weg volgen en vooral de loontrekkers en arbeiders meer belasten of laten bezuinigen. Een kleine groep rijken en lokale politici met banden in de grondstoffensector wordt nu te veel beschermd. Dat moet stoppen”, zegt hij tegen NRC.
Het liefst is Stanley Raghoebarsing aan het werk in het moderne pand van zijn ministerie in het noorden van
Paramaribo. Het historische, grote witte gebouw van Financiën, met houten trap in de hal, dat ligt aan het Onafhankelijkheidsplein, wordt momenteel gerenoveerd.
Toch wordt hij naar eigen zeggen te vaak op stel en sprong vanuit zijn kantoor naar de Nationale Assemblee geroepen om daar in te gaan op de diepe crisis. Terwijl Raghoebarsing drie maanden geleden akkoord ging met zijn benoeming tot minister van Financiën op voorwaarde dat hij zich dan wel goed op een aantal zaken kon richten. „Ik zei tegen president Santokhi: ontsla me van veel dingen. Er zijn een paar prioriteiten die ik aandacht wil geven, zoals de koersen en prijzen, zodat er stabiliteit komt in het land. Ik wilde me vooral met de introductie van de btw bezig houden en met het traject van het IMF.”
Maar er is zoveel aan de hand in Suriname dat Raghoebarsing nauwelijks aan zijn focuspunten toekomt. Sinds het aantreden van president Chan Santokhi en zijn vicepresident Ronnie Brunswijk in 2020 is de economische malaise alleen maar erger geworden. Volgens de recente cijfers is de inflatie boven de 50 procent, en de koers voor de Surinaamse dollar rond de 35 voor de euro, en 34 voor de Amerikaanse dollar. „Zolang we de koersen niet kunnen beteugelen, heeft dat impact op de huishoudens van Surinamers, want dan stijgen de prijzen”, zegt hij.
Santokhi nam het land over van zijn voorganger Bouterse, die hem opscheepte met een staatsschuld van ruim 4 miljard Amerikaanse dollar. Raghoebarsing, die de afgelopen tweeënhalf jaar al als adviseur op het ministerie van Financiën werkte, had in 2000 al meegemaakt wat het betekent om deel uit te maken van een regering die grote schulden overneemt van de vorige machthebber. „Maar deze keer was alles veel heftiger dan in 2000. Toen lukte het ons nog om op eigen kracht en met steun van de Nederlandse garantiemiddelen de puinhoop op te ruimen. In 2020 zaten we met een stuwmeer aan schulden, zowel internationaal als nationaal. We moesten wel naar het IMF stappen.”
In 2021 sloot Suriname een overeenkomst met het IMF voor een lening van zo’n 570 miljoen euro maar dan moet het land wel – zoals het IMF eist – hervormingen en bezuinigingen doorvoeren. „Het IMF is geen gemakkelijke partij. Het heeft als voordeel dat je met het IMF aan boord internationaal vertrouwen wekt. Maar we hebben bij het IMF te maken met technici die weinig oog hebben voor de menselijk kant. Ze eisen bezuinigingen en afschaffing van subsidies die de mensen alleen maar verder verarmen. Ze eisen ook inkomstenverhogende maatregelen, en daar moeten we ons nu op focussen. Met of zonder het IMF, we zouden sowieso hervormingen moeten doorvoeren.”
U bent aangetreden op een cruciaal moment. De armoede verergert en de protesten tonen dat mensen dit niet meer accepteren. Hoe gaat u dit land redden?
„We moeten het geld nu gaan halen waar het is. Suriname is rijk aan grondstoffen zoals goud en hout, en visserij kan inkomsten genereren. Inkomsten uit deze sectoren vloeien alleen veel te weinig terug naar de staatskas. Concessies zijn in handen van een paar buitenlandse multinationals, of van een groepje rijken en lokale politici. Zij profiteren van de inkomsten, maar betalen nauwelijks belasting. We zullen een reeks impopulaire maatregelen moeten nemen want er is genoeg geld in Suriname, alleen zit het vast in de informele sector.”
Suriname is een kleine samenleving: het is niet moeilijk te achterhalen wie er profiteren. U zult ook invloedrijke politici moeten aanpakken. Het is bekend dat vicepresident Brunswijk in de goud- en houtsector actief is..
„Het zal wel moeten, want de recente protesten zijn echt een markering geweest. Ook voor president Santokhi. Na de onrust is Santokhi met nationale hearings begonnen en praat hij met burgers en diverse organisaties. Wat we horen is dat de mensen ook verwachten dat de rijkdommen van Suriname ten goede komen aan de staatskas, en dat is logisch. Dus minder ontheffingen bij belastingen van in en uitvoer, en zorgen dat vreemde valuta uit export ook echt naar de samenleving terugvloeien en niet – zoals nu vaak gebeurt – op buitenlandse rekeningen verdwijnen. We wisten dat de politieke constellatie met de ABOP van Brunswijk niet al te gemakkelijk zou zijn na de verkiezingen. Maar we willen veranderingen echt doorvoeren. Dat staat ook in het hervormingsplan.”
Wat gaat er nu concreet veranderen?
Raghoebarsing pakt het hervormingsplan erbij waarin een reeks plannen staan om meer inkomsten te verwerven en welke bezuinigingen er moeten komen.
„Er staat al in dat we concessierechten voor goud en hout gaan aanpassen. En ook gelden uit de vissector moeten veel meer worden belast. Belastinghervormingen moeten worden doorgevoerd en daar zijn we al mee begonnen dit jaar. De btw is ingevoerd, dus hoe meer je koopt, hoe meer je betaalt en omzetbelasting is afgeschaft. Tarieven op bijvoorbeeld het overvliegen van vliegtuigen zijn al veertig jaar niet aangepast: dat gaat ook veranderen.
Het is veel meer een kwestie van goed bestuur en handhaving. Maar dat betekent ook dat we onze instituten, die de afgelopen tien jaren verzwakt zijn, weer moeten versterken. Het is niet sexy om de politie zuiver te maken, of de rechterlijke macht te verstevigen, maar daarmee leg je wel goede fundamenten om een land mee op te bouwen. Het zijn alleen niet de populaire zaken, zoals het opleveren van nieuwe volkswoningen of het handje schudden met buitenlandse mogendheden. Het is een enorme job, maar het kan. We kunnen de resterende 2,5 jaar dat deze regering gekozen is, de economie nog redden.”
Ondanks zijn optimisme is de situatie op financieel gezien allesbehalve rooskleurig. Raghoebarsing moet de eindjes aan elkaar knopen. En daarbij ligt de samenwerking met IMF al maanden stil.
„Elke dag is het weer schipperen waar je het geld aan uitgeeft: het onderwijs staat te springen om geld maar de gezondheidszorg ook. De samenwerking met het IMF loopt achter. Er zijn al een aantal kwartalen geen beoordelingen meer geweest, we moeten dat weer oppakken. Ze kijken dan of we genoeg doen aan de hervormingen en hoe het staat met de bezuinigingen. Het IMF ziet het liefst dat we elektriciteitstarieven en brandstofprijzen fors verhogen en de btw – die pas is ingevoerd – alweer verhogen, maar dat is niet haalbaar in deze crisis. We werken er wel serieus aan om het enorme en peperdure ambtenarenapparaat af te slanken, dat drukt enorm op de begroting.”
Oliewinning uitgesteld
Het inlossen van de grote belofte, de offshore oliereserves in de Surinaamse wateren, mogelijk goed voor zo’n 6 miljard barrels, laat ook op zich te wachten. Het Franse TotalEnergies heeft de ondertekening van de zogeheten final investment decision (FID) al een paar keer uitgesteld. Tot die tijd is het niet zeker of ze de miljardeninvestering om de olie te gaan winnen daadwerkelijk zullen doen. Het is vrijwel zeker dat er niet voor 2027 oliedollars binnenkomen.
„Als het niet doorgaat, zal dat zeker een grote klap zijn maar alles wijst er wel op dat er uiteindelijk wel in de oliesector geïnvesteerd zal worden. Misschien hebben we er ons bij het aantreden van deze regering te veel op blind gestaard en gehoopt op het aantreden van grote investeerders en minder oog gehad voor de menselijk kant. Het belangrijkste is nu dat we weer naar de noden van de Surinamers gaan luisteren, en werken aan een eerlijke verdeling van de rijkdom.”
Minister Raghoebarsing: De protesten van 17 februari zijn de „grote wake-up call” voor de regering.Foto Ranu Abelakh
CV ECONOOM EN POLITICUS
Stanley Raghoebarsing (1956) studeerde economie aan de Universiteit van Tilburg en studeerde Landbouw en economie aan de Landbouwuniversiteit in Wageningen. In 2000 was hij minister van Planning en Ontwikkelingssamenwerking in de regering Venetiaan (2000-2010) en in 2005 werd hij minister van Landbouw in hetzelfde kabinet.
Na de verkiezingen van 2020 werd Raghoebarsing in de regering Santokhi-Brunswijk, benoemd tot regeringscommissaris bij de Centrale Bank van Suriname en was hij adviseur van Armand Achaibersing, de vorige minister van Financiën en Planning. In december 2022 volgde hij Achaibersing op als minister van Financiën en Planning.
De staat betaalt meer dan 100 geestelijken, waarvan het duidelijk is hoe zij op de betaalrol zijn gekomen. Minister van Binnenlandse Zaken (BIZA) zegt daarnaast dat er in strijd met het staatsbesluit voor deze regeling, is gehandeld. Uit een quickscan op zijn ministerie is gebleken dat er ruimte is voor 246 bezoldigde geestelijken in overheidsdienst, terwijl het huidige bestand ruim 660 personen
Een groep leerkrachten uit het district Nickerie heeft woensdag een petitie aangeboden aan de districtscommissaris, waarin zij aandringen op een herziening van hun salarissen. NDP-parlementariër Aziez Salarbaks stelt te hebben gemerkt dat deze actie vanuit een bepaalde politieke hoek komt. Hij doet daarom een beroep op hen om zich niet te laten leiden en misbruiken door politieke mensen.“Er war
Voor velen in Suriname is het bezit van een eigen huis of perceel de ultieme droom. Nu, na lang wachten, is het moment daar om die droom werkelijkheid te maken. De Hakrinbank, een pijler in de Surinaamse financiële sector, presenteert met trots haar allereerste Hakrinbank Real Estate Day! Dit unieke evenement is ontworpen als een complete one-stop-shop voor de aspirant-huiseigenaar en brengt alle
Surinam Airways (SLM), een van de langst bestaande en meest cruciale luchtvaartmaatschappijen in het Caribisch gebied, heeft proactief maatregelen genomen om de continuïteit van haar belangrijke route tussen Paramaribo en Amsterdam Schiphol te waarborgen. Nu het vaste langeafstandstoestel voor gepland, langdurig onderhoud aan de grond staat, heeft SLM snel geschakeld door een ‘wet-lease’ over
Het weekend komt er aan en N.V. EnergieBedrijven Suriname (N.V. EBS) brengt aan haar verbruikers in herinnering dat zij, vanwege dringend onderhoud aan enkele opwekeenheden, vanaf dit weekend tot woensdag 12 november niet over voldoende vermogen beschikt om aan de vraag naar elektriciteit te voldoen. Het bedrijf zal daarom genoodzaakt zijn om bij toerbeurten verschillende buurten voor maximaal 5
Twee criminelen, gewapend met schouderwapens, hebben vrijdag op klaarlichte dag een gewapende roofoverval gepleegd bij een houtverwerkingsbedrijf aan het Stuwmeer in Suriname.Bij de overval vielen slachtoffers. Eén slachtoffer is overgebracht naar het Medisch Centrum Brownsweg voor behandeling.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Volgens een medewerker van het bedrij
QatarEnergy breidt zijn aanwezigheid in Suriname’s offshore-olieprovincie fors uit en behoort inmiddels tot de meest invloedrijke buitenlandse spelers in het land.De oliemaatschappij heeft nieuwe productieovereenkomsten getekend voor blokken 9 en 10, waarmee het totaal aantal concessies waarin het Qatarese staatsbedrijf participeert oploopt tot zes.De contracten werden officieel vastgelegd tijde
Foto bron KoningspaarHet recente overlijden van oud-president Ronald Runaldo Venetiaan werpt een scherp licht op een van de meest delicate en frustrerende hoofdstukken in de relatie tussen Suriname en Nederland: de strijd om de beloofde verdragsmiddelen na de terugkeer naar de democratie in 1991. Tegen de achtergrond van het aanstaande bezoek van het Nederlandse koningspaar in december, met de exp
TotalEnergies, een wereldwijde speler in olie, gas, hernieuwbare energie en lage koolstofoplossingen, heeft een rapport gedeeld waarin het vooruitblikt op de toekomst van energie. Daarbij hoort ook een scenario voor de komende jaren, tot 2050.Toegang tot energie is cruciaal voor ontwikkeling, maar miljarden mensen hebben nog steeds onvoldoende toegang tot energie, waardoor vooruitgang op gebieden
De Nationale Assemblée van de Republiek Suriname heeft met diepe droefheid kennisgenomen van het heengaan van Ronald Runaldo Venetiaan, voormalig president van de Republiek Suriname. Het parlement heeft Venetiaan driemaal gekozen tot president, namelijk in 1991, 2000 en 2005.De enige drievoudige president van Suriname werd geboren op 18 juni 1936 en is op 5 november 2025 overleden. Daarnaast hee
De recente bilaterale ontmoeting tussen de Surinaamse president Jennifer Simons en haar Braziliaanse ambtgenoot Luiz Inácio Lula da Silva in Brazilië, afgelopen woensdag , heeft de basis gelegd voor een intensievere samenwerking, met een scherpe focus op het behoud van het Amazone regenwoud en het verruimen van studiemogelijkheden voor Surinaamse studenten.De ontmoeting vond plaats in de marge
Het Comité Reparatie Slavernijverleden heeft op woensdag 5 november 2025 een petitie overhandigd aan de regering. Dit gebeurde bij het Kabinet van de Vicepresident, waar vicepresident Gregory Rusland, tevens waarnemend president, het verzoekschrift in ontvangst nam.De overhandiging vond plaats in aanloop naar het bezoek van Koning Willem-Alexander in december aan Suriname. Volgens het comité
De Regionale Gezondheidsdienst (RGD) heeft sinds kort een nieuwe directeur. Jenny Christopher Johns is door minister André Misiekaba van Volksgezondheid, Welzijn en Arbeid geïnstalleerd. Zij volgt Radjesh Radjkoemar op, die onder het vorig kabinet op deze plek werd geplaatst.Volgens Misiekaba worden de contracten van directeuren op verschillende posten momenteel bekeken. Hij was ook niet blij m
Bestuurslid Kees Joerawan van de Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) legde vanmorgen in het programma ABC Actueel uit, waarom hij naar de rechter is gestapt in het conflict tegen de directeur. Hij vindt dat Ravenberg alle regels en statuten van de SBB aan zijn laars lapt. Volgens Joerawan probeert Ravenberg ook de president te misleiden.De directeur is veroordeeld tot het aanbieden van
Bestaat het Constitutioneel Hof (CHof) eigenlijk nog wel? Dat is de vraag die kenners zich stellen, volgens staatsrechtdeskundige Hugo Fernandes Mendes. Het CHof heeft zich gepositioneerd als constitutionele waakhond van de Grondwet en als cruciaal voor de rechtsstaat Suriname.Een belangwekkende verdienste is dat de parlementaire verkiezing in 2025 de eerste verkiezing sinds 1987 is geweest die i
Staatsolie heeft vandaag een productiedelingscontract ondertekend met PETRONAS Suriname E&P B.V. voor Blok 9, en met Chevron Suriname Exploration Limited voor Blok 10. Beiden blokken bevinden zich in het shallow watergebied van Suriname. Chevron heeft al belangen in de offshore-blokken 5, 7 en 42.Het bedrijf zal blok 10 exploiteren, waar het een belang van 30% heeft verworven. PETRONAS Suriname e
Het terrein waar de aanmeersteiger te Leonsberg op staat, is ondanks negatief advies uitgegeven aan een individu. Die heeft aangegeven een aanmeersteiger voor schepen te willen bouwen.De Maritieme Autoriteit Suriname (MAS) heeft daar een negatief advies over gegeven. Ook het ministerie van Openbare Werken en Ruimtelijke Ordening (OWRO), waar alle steigers onder vallen, is tegen de uitgifte.Minist
De bouw van een hulpbrug over de Kaboeriekreek, is gestart. Het ministerie van Openbare Werken en Ruimtelijke Ordening (OWRO) heeft in deze samengewerkt met ondernemers in het gebied om dit te realiseren.De ondernemers hebben aangeboden om de brug te bouwen en de weg tussen Apoera en Nickerie weer open te stoten. Het ministerie moet inkomen met brandstof.Minister Stephen Tsang stelt dat dit een n
De familie Venetiaan-Vanenburg heeft bekendgemaakt dat oud-president van Suriname Runaldo Ronald Venetiaan woensdag 5 november 2025 om 14.35 uur vredig thuis is ingeslapen.Sinds het nieuws bekend werd, stromen condoleances binnen bij kinderen, familie en vrienden, terwijl ook nationale en internationale media het overlijden hebben gemeld.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({
De familie Venetiaan-Vanenburg heeft het overlijden van oud-president Ronald Venetiaan vandaag om 14:35 uur, officieel bekendgemaakt. Hij is thuis ingeslapen. In een verklaring staat dat de condoleances binnenstromen en dat de familie niet in staat is iedereen te woord te staan. De familie zegt dat Venetiaan vooraf aan zijn overlijden uitdrukkelijk te kennen heeft gegeven geen staatsbegrafenis en
Woensdagochtend omstreeks 02.00 uur, ontving het politiebureau Brownsweg melding dat bij het goudbedrijf Royal Hill ongeveer 250 illegale goudzoekers bezig waren met illegale goudwinning en de werkzaamheden aldaar verstoorden. Toen de wetsdienaren ter plaatse aankwamen, werd inderdaad een groep van ongeveer 250 illegale goudzoekers aangetroffen die bezig waren met goudwinningactiviteiten. Zij wer
De politie heeft gisteren Anand Chotkan, directeur van het directoraat Veeteelt van het Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV), aangehouden. De aanhouding werd verricht door de Unit Strafzaken van het politiebureau Herman E. Gooding. Op zaterdag 18 oktober 2025 is door of namens het Ministerie van LVV aangifte gedaan van verduistering van honderd (100) schapen en runderen, een graafm
