Een jubileum zonder visie
| starnieuws | Door: Redactie
Op 25 november 2025 is het 50 jaar geleden dat Suriname zijn onafhankelijkheid uitriep. De voorbereidingen voor de herdenking zijn inmiddels van start gegaan. Een van de opvallendste plannen is het voornemen
om, net als in 1975, opnieuw de Surinaamse vlag uit te beelden met een grote groep deelnemers op het Onafhankelijkheidsplein. Afgelopen zondag 16 november was de generale repetitie daarvan, in aanwezigheid van de presidente, de first gentleman en minister Pokie. Waar deze actie destijds vernieuwend en symbolisch krachtig was, roept de letterlijke herhaling ervan anno 2025 kritische vragen op.Een symbool dat vooral toen werkteIn 1975 vormden honderden jongeren met hun lichamen de kleuren van de pas ingevoerde vlag. Het was een spontaan, hoopvol gebaar dat paste bij het historische moment: de geboorte van een zelfstandige republiek. De symboliek was sterk
omdat zij nieuw en ongekend was, gedragen door een generatie die de toekomst tegemoet trad.Vijftig jaar later is die context ingrijpend veranderd. Suriname is geen jonge natie meer, maar een land met een complexe geschiedenis van politieke instabiliteit, economische tegenslag en doorlopende sociale uitdagingen. De vraag is dan ook of een ceremonie die zo sterk verbonden is met de beginjaren van de republiek, nog hetzelfde effect kan hebben. Of is de herhaling eerder een teken van stilstand, van het ontbreken van vernieuwende ideeën?Een gemiste kans voor creativiteitHet jubileum van een halve eeuw onafhankelijkheid biedt een unieke gelegenheid voor een eigentijdse nationale expressie. Suriname beschikt over jonge makers, ontwerpers, digitale artiesten en performers die internationaal meedraaien. Het land heeft dus het talent om een nieuwe, hedendaagse symboliek te creëren die zowel verleden als toekomst verbindt.Daarom is het des te opvallender dat de organisatoren kiezen voor een letterlijke kopie uit 1975 (alleen de plek van uitvoering is een andere). In een tijd waarin digitale lichtshows, multimedia-installaties en innovatieve choreografieën wereldwijd worden ingezet bij nationale vieringen, komt de herhaling van een statische tableau vivant weinig ambitieus over. Het roept de vraag op of de organisatie werkelijk een toekomstgerichte herdenking beoogt, of dat men simpelweg kiest voor een veilige vorm die nostalgie oproept, maar weinig verbeeldingskracht toont.Waar blijft het publieke debat?Minstens zo opmerkelijk is dat de overheid deze plannen lijkt te ondersteunen zonder breed publiek debat. Een 50-jarig jubileum vraagt om een nationale discussie over wat onafhankelijkheid betekent - toen en nu. Maar dat gesprek is, voor zover ik kan nagaan, nauwelijks gevoerd. Er is niet zichtbaar gezocht naar bijdragen van historici, kunstenaars, jongeren of diaspora-gemeenschappen. De herdenking dreigt daardoor eerder een ritueel van bovenaf te worden dan een collectieve reflectie.Het ontbreken van participatie vergroot het risico dat de viering weinig draagvlak heeft. Een herdenking die vooral leunt op nostalgie kan gemakkelijk worden geïnterpreteerd als een poging om de complexiteit van 50 jaar te reduceren tot een herkenbaar, maar leeg gebaar.Het grotere vraagstuk: hoe kijken we naar 50 jaar onafhankelijkheid?De discussie raakt aan een bredere kwestie: hoe beoordeelt Suriname zijn eigen ontwikkeling? Een halve eeuw onafhankelijkheid brengt niet alleen reden tot trots, maar ook tot kritische reflectie. Economische ups en downs, periodes van corrupte machtsuitoefening, sociale ongelijkheid en braindrain vormen allemaal delen van het verhaal.In dit licht lijkt het opmerkelijk dat de geplande herdenking geen nieuwe visie biedt. Een jubileum zou een moment moeten zijn om lessen te trekken uit het verleden en om een richting voor de komende decennia te schetsen. Juist daarom is de keuze voor een nauwkeurige kopie uit 1975 problematisch: zij suggereert dat de natie geen eigen beeld van de toekomst durft te formuleren.Nostalgie kan verbinden, maar ook verhullenNatuurlijk kan nostalgie een rol spelen in nationale rituelen. Maar wanneer nostalgie de plaats inneemt van creativiteit en visie, wordt zij een obstakel. Een herdenking die vooral terugkijkt, loopt het risico de uitdagingen van vandaag te maskeren. De vlaguitbeelding zal opnieuw worden opgevoerd; de vraag blijft of dat beeld anno 2025 nog overtuigend spreekt. Of laat het vooral zien hoezeer het huidige leiderschap vasthoudt aan veilige symboliek in plaats van een moedige dialoog over de weg vooruit?Vijftig jaar onafhankelijkheid verdient naar mijn mening een herdenking die de complexiteit van het verleden erkent en tegelijkertijd een eigentijds perspectief biedt op de toekomst. De huidige plannen, waarin een ceremonie uit 1975 vrijwel letterlijk wordt herhaald, missen die ambitie. Ze tonen eerder een gebrek aan visie dan een viering van nationale groei.Suriname staat voor de keuze: grijpen we dit jubileum aan om onze ontwikkeling onder de loep te nemen en een vernieuwend nationaal verhaal te presenteren? Of houden we vast aan symbolen die vooral herinneren aan een tijd waarin de toekomst onbeschreven was?Het antwoord op die vraag zal bepalen of het komende jubileum van 2025 een reflectie wordt op 50 jaar vooruitgang - of een bevestiging van 50 jaar stilstand.Roy SankatsingMaatschappijhistoricus/Beleid & Bestuur
| starnieuws | Door: Redactie
