De meest niet integere persoon

De bewering ‘Iedereen is integer’ van onze zijne excellentie de vicperesident geeft aan, dat de man er geen bal van snapt. Het zijn anderen die van je moeten zeggen dat je integer bent. De ABOP-voorzitter beweert dat hij integer is zoals iedereen in Suriname. Dat geeft aan dat de man er geen waarde aan hecht om integer te zijn, want de betekenis ervan heeft hem ook nooit geïnteresseerd. De voorzitter van de ABOP heeft beweerd tijdens een interview met journalisten dat hij de meest integere man van Suriname is, maar tegelijk geeft hij aan dat de andere politieke leiders van

Suriname dat ook zijn. Dat geeft allemaal aan dat de politicus de betekenis van het woord niet kent, het in zijn praktijk niet gebruikt en dat deze eigenschap voor hem van geen waarde is. Waarschijnlijk verwart de politicus de term met ‘belangrijk’. 

We vinden het wel redelijk als de politicus zegt dat hij even belangrijk of waardig is als andere politici. De partijvoorzitter geeft te kennen wel integer te willen zijn, omdat het kennelijk als een positieve eigenschap klinkt. Zo lezen we dat integriteit de persoonlijke eigenschap is of een karaktereigenschap, van een individu die inhoudt dat de betrokkene eerlijk en

oprecht is en niet omkoopbaar. De persoon beschikt over een intrinsieke betrouwbaarheid, liegt niet, houdt woord, heeft geen verborgen agenda en veinst geen emoties. Een persoon met deze eigenschappen wordt integer genoemd. Een integer persoon zal haar/zijn handelen niet laten beïnvloeden door oneigenlijke zaken. 

Niet-integer gedrag komt helaas veel voor, bijvoorbeeld: iemand maakt misbruik van bevoegdheden, voorkennis of persoonlijke informatie. Belangrijk is steeds dat een integer persoon eerlijk en op basis van feiten verantwoording kan afleggen over eigen handelen, binnen de regels van de wet. Daarnaast komt het soms voor dat publieke figuren, bijvoorbeeld in de politiek, die in brede kring worden ervaren als integer door de mand vallen door bezwarende feiten. Vervolgens worden ze veel kritischer beoordeeld door de publieke opinie.

Een integer persoon in relatie tot werk of het openbaar bestuur is iemand die zich houdt aan de waarden en regels die daarvoor gelden. 

Kennen we nu onze vp als iemand die zich aan de regels houdt? Volgens sommigen kan ‘rechtsstatelijkheid’ worden gezien als een deugd voor organisaties en de mensen die er werken. Hiermee wordt bedoeld dat regels en beginselen van de rechtsstaat als leidraad kunnen dienen voor integer handelen. Hoe moeten we oordelen over mensen die voortvluchtige mensen in het openbaar verdedigen of geneigd zijn steeds tot intimidatie en toepassing van geweld? 

Een andere vorm van “legitiem” gedrag met de nodige vraagtekens is doorgeslagen conformisme: wanneer de drijfveer van een politicus om erbij te horen belangrijker wordt dan je inzetten voor de samenleving. Erbij horen, geliefd of populair willen zijn, bijvoorbeeld voor politieke winst en in ruil maatschappelijke belangen of idealen voor opofferen.

De politiek houdt oninteger gedrag in stand. Waar de samenleving behoefte aan heeft, zijn politici met intrinsiek integer gedrag. Mensen die niet alleen integer doen, maar het van nature ook zijn. Mensen van wie de persoonlijke drijfveren primair op het maatschappelijke doel gericht zijn. Mensen die verantwoordelijkheid nemen voor het eigen handelen en de consequenties die daaruit voortkomen. Daar hoef je ze niet op aan te spreken, daar hebben ze geen regels voor nodig; dit doen zij uit zichzelf.

De Nederlandse regering bijvoorbeeld heeft concreet beleid voor integere bestuurders en politici. Dat zal nog niet kunnen in Suriname, vanwege de lage kwaliteit van de politiek en de politici. Integriteit kan het vertrouwen in de overheid maken of breken, zegt de Nederlandse regering. Het is dus belangrijk dat ambtenaren, bestuurders en volksvertegenwoordigers integer zijn. Er zijn regels en gedragscodes ontwikkeld om die integriteit zoveel mogelijk te borgen. Maar minstens zo belangrijk is dat integriteit een soort grondhouding moet zijn, een mentaliteit, volgens de Nederlandse overheid. 

In dit land is er een modelaanpak om integriteit onder de bestuurders en politici te bevorderen. De modelaanpak verplicht alle overheidsorganisaties bij het openbaar bestuur en politie tot het voeren van een integriteitsbeleid dat aan bepaalde basisnormen voldoet. De basisnormen gelden zowel voor ambtenaren als voor politieke ambtsdragers.  

In Suriname moeten er strenge regels komen binnen de overheid, bijvoorbeeld voor ambtenaren en iedereen die betrokken is bij de overheid. Dan denken we aan rechters, DNA-leden en leden van de regering. Integriteit gaat veel verder dan corruptie. Het heeft veel te maken ook met de ethiek. 

Wij zijn al met al niet van oordeel dat de vp met al zijn gedragingen, zoals het willekeurig strooien met geld en uitreiken van geld zonder de kernoorzaak van bijvoorbeeld problemen in de gezondheidszorg aan te pakken, zich kan beroepen op door hem vertoond integer gedrag. De intimidatie die rondom hem heen hangt is een grote blokkade voor deze politicus om als integer te worden beschouwd. Of de traditionele aanhang hoge eisen stelt wat betreft integriteit is ook nog een open vraag. Het kan dat de achterban aan een gebrek daarvan nu nog geen last heeft.