Wereldwijde teruggang van de democratie
| starnieuws | Door: Redactie
In haar democratie-rapport van 2024 constateert het Zweedse V-Dem Instituut dat in bijna alle delen van de wereld de democratie achteruit gaat en gepaard gaat met een verzwakking van controlemechanismen en van constitutionele vrijheden, “waarbij een golf van autocratisering steeds duidelijker wordt”. Ook de Britse Economist Intelligence Unit die onderzoek doet naar de gezondheid van de democratie in circa 170
De ruk naar rechts in Europa wordt naast de economische en sociale problemen toegeschreven aan vooral het anti-immigranten sentiment, maar ook de hoge kosten van het klimaatbeleid en de oorlog in Oekraïne. In Nederland is bij de laatste verkiezingen de grote opkomst te zien van de rechtse PVV van Geert Wilders, die thans de dominante regeringspartner is. In Italië is de radicaal rechtse politica Giorgia Meloni en in Hongarije Viktor Orban aan de macht. In Slowakije, Finland en Zweden maken rechtse partijen deel uit van de regering.
In Europa hebben rechtse partijen grote winsten geboekt bij de verkiezingen voor het Europees Parlement, maar bij nationale verkiezingen is de opkomst van rechtse partijen in Frankrijk en Engeland gestopt. In Frankrijk won een bundeling van linkse- en centrum partijen van de extreme rechtse Marine Le Pen en in Engeland won de Labour Partij overweldigend van de Conservatieven.IndiaGedurende 10 jaar (2014 – 2024) was Narendra Modi de onbetwiste prima donna van de Indiase politiek, hij leek onoverwinnelijk, maar bij de april/mei verkiezingen hebben de Indiase kiezers hem kleiner gemaakt, hij verloor 63 zetels plus zijn meerderheid. Dit verlies wordt gezien als het oordeel van de kiezers om de Indiase democratie te redden van een autoritaire, autocratische richting waarin een populistische demagoog het land heeft geleid.Azië en AfrikaHet V-Dem rapport wijst erop dat “het niveau van de democratie waar de gemiddelde mens in de wereld van geniet, is gedaald tot het niveau van 1985”. Het rapport wijst eveneens erop dat “grote landen en grote economieën, zoals India, de Filipijnen, Mexico, Pakistan, Polen, Rusland en Turkije, aanzienlijk zijn achteruitgegaan op het gebied van de democratie”.
In Sub-Sahara Afrika is er in de afgelopen vijf jaar ook sprake van achteruitgang van de democratie ”deels als gevolg van staatsgrepen in Gabon en Niger in 2023 en militaire machtsovernames sinds 2020 in Burkina Faso, Guinee, Mali, Soedan en Tsjaad. Het Midden-Oosten en Noord Afrika zijn sinds de Arabische Lente geleidelijk in verval geraaktOok vooruitgang bij democratieHet rapport meldt ook dat er landen zijn die vooruitgang boeken op het gebied van de democratie “in typisch kleine landen met een kleinere bevolking zoals Lesotho, Oost-Timor en de Seychellen, maar ook Brazilië met zijn 215 miljoen inwoners”.Republiek SurinameOost-Azië en de Stille Oceaan zitten net als Suriname in wat genoemd wordt een mid-range performance en hebben de afgelopen jaren geschommeld op het hetzelfde niveau van de democratie. In Suriname was rondom 1980 een korte ruk naar links, maar interne ontwikkelingen en grote buur Brazilië maakten daar een einde aan. Suriname behoort thans tot de 25% van landen met vrije politieke partijen; gekozen regeringen; burgerlijke vrijheden; vrijheid van vereniging; vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting die wel wordt ingeperkt (zelfcensuur), terwijl de overheidsmedia onderworpen zijn aan controles.Rudie AlihusainToelichting enkel termen:Het V-Dem Instituut maakt onderscheid tussen autocratieën en democratieën. In een electorale autocratie zijn er meerpartijen verkiezingen voor de uitvoerende macht, maar er zijn onvoldoende fundamentele vereisten van een democratie.In een electorale democratie zijn er meerpartijen verkiezingen voor de uitvoerende macht en er zijn bevredigende niveaus van kiesrecht, vrijheid van meningsuiting en van vereniging.Tot slot constateert V-Dem Instituut dat de wereld vrijwel gelijk verdeeld is tussen 91 democratiën en 88 autocratieën; 71% van de wereldbevolking i.e. 5.7 miljard mensen leeft in autocratieën en 29% i.e. 2.3 miljard leeft in electorale democratieën.| starnieuws | Door: Redactie
