Reactie op ‘OM wijst college van PG af'
| starnieuws | Door: Redactie
De verontwaardiging van het huidige Openbaar Ministerie over het plan voor een College van procureurs-generaal mist de kern en getuigt vooral van een verdediging van een verouderd monopolie. Deze hervorming vormt geen
bedreiging, maar een noodzakelijke modernisering voor een effectievere rechtsorde.Het centrale probleem is momenteel de vertraging in de opsporing en vervolging. De huidige Procureur-Generaal, c.q. het Hof van Justitie, wijst de verantwoordelijkheid hiervoor volledig af naar andere delen van de justitiële keten, zoals de politie. Daarmee wordt de cruciale sturende en controlerende rol genegeerd die het Openbaar Ministerie zelf vervult binnen de opsporing.Onder leiding van één persoon ontstaat een log bureaucratisch knelpunt: een single point of failure waar besluitvorming kan vastlopen. Een college van drie procureurs-generaal zou deze bottleneck doorbreken. Taken en verantwoordelijkheden kunnen worden verdeeld en gespecialiseerd, waardoor prioriteiten sneller
worden gesteld, beslissingen sneller worden genomen en daadwerkelijk leiding wordt gegeven aan het oplossen van capaciteitsproblemen binnen de keten.De bewering dat dit zogenoemde Nederlandse model niet zou passen bij Suriname is kortzichtig en berust op een misleidende vergelijking. Het gaat niet om het klakkeloos kopiëren van Nederland, maar om een universeel bestuurskundig principe: collectief leiderschap, specialisatie en interne checks and balances leiden tot betere besluiten en verkleinen het risico op machtsmisbruik. Dit principe wordt wereldwijd erkend, onder meer door de Verenigde Naties en de Raad van Europa, die benadrukken dat openbare aanklagers hun taken “eerlijk, consequent en snel” moeten uitvoeren en beschermd moeten zijn tegen “intimidatie, hinder en ongepaste inmenging”.Vergelijkbare structuren functioneren succesvol in de regio en daarbuiten:● Nederland: een College van procureurs-generaal voor een brede en gespecialiseerde aanpak.● België: een College van procureurs-generaal bij het Hof van Cassatie ter bevordering van uniformiteit.● Trinidad en Tobago: de Director of Public Prosecutions (DPP) wordt ondersteund door meerdere senior deputies, wat een feitelijke college-structuur benadert bij complexe zaken.● Aruba, Curaçao en Sint Maarten: landen met relatief kleine bevolkingsaantallen, maar met structuren waarin een Advocaat-Generaal en/of een College van procureurs-generaal bij het Gemeenschappelijk Hof van Justitie functioneert. Dit toont aan dat schaal geen belemmering vormt voor gedeeld leiderschap.Het gegeven dat één persoon het volledige vervolgingsbeleid beheerst, is een achterhaald concept. Het creëert een ongezonde afhankelijkheid en voedt de publieke perceptie van selectief optreden. Een college van drie procureurs-generaal – bij voorkeur met een oneven aantal voor eenduidige besluitvorming – introduceert interne dialoog, collegiale toetsing en transparantie. Daarmee wordt de onafhankelijkheid versterkt, omdat beslissingen niet langer kunnen worden toegeschreven aan één persoon en diens mogelijke blinde vlekken of politieke druk.Daarom pleit ik voor een College van drie procureurs-generaal, bestaande uit personen met een onbesmette staat van dienst en complementaire expertise. Twee uitstekende kandidaten zouden, naar mijn observatie en inschatting, kunnen zijn:- mr. Carmen Rassam, voormalig Advocaat-Generaal, met diepgaande en onmisbare kennis van het Openbaar Ministerie;- mr. Stuart Getrouw, voormalig minister van Justitie, met bestuurlijke ervaring en een bewezen profiel, onder meer door zijn leiderschap en internationale ervaring bij onderhandelingen over justitiële verdragen (zie bijlage).De tegenstand tegen dit voorstel lijkt dan ook niet ingegeven door het algemeen belang, maar door het behoud van een monopolie. Het Surinaamse volk verdient een modern, slagvaardig en transparant Openbaar Ministerie. Een college van procureurs-generaal is een cruciale stap in die richting. Laten we vooruitkijken en het systeem versterken, in plaats van vast te houden aan een structuur die haar beperkingen ruimschoots heeft bewezen.In de bijlage ga ik hier uitgebreider op in.Drs. Ing. Colvin Overdiep, MPhilRotterdam/Nieuw-NickerieBronnen:Adviesraad van Europese rechters (CCJE) en Advies nr. 4 (2009) van de Adviesraad van Europese Openbare Aanklagers (CCPE) – Raad van Europa (Straatsburg, 8 december 2009);OHCHR – Guidelines on the Role of Prosecutors, 7 september 1990. Documenten: BIJLAGE_OM_CvPGS-2.pdf
| starnieuws | Door: Redactie
