• dinsdag 29 July 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname

NIEUW LICHT OP ALZHEIMER: SIMPEL ZALFJE OF VACCIN KANSRIJK TEGEN DEMENTIE?

| united news | Door: Redactie

Bron: Dit artikel is een korte smmenvatting van wetenschapsredacteur Maarten-Keulemans

De strijd tegen alzheimer krijgt mogelijk een onverwachte wending. Recente studies suggereren dat virusinfecties een rol kunnen spelen bij het ontstaan van de ziekte. Als deze theorie standhoudt, zou de preventie van dementie wel eens eenvoudiger kunnen zijn dan gedacht, mogelijk met een zalfje of een vaccin.

Dit staat haaks op het gangbare onderzoek naar eiwitplaques in de hersenen, waarop de farmaceutische industrie haar hoop had gevestigd.

Het meest veelbelovende middel tegen alzheimer lijkt momenteel geen nieuw medicijn, maar een al bestaand vaccin. Een Brits onderzoek uit april dit jaar toonde aan

dat het gordelroosvaccin maar liefst 20 procent effectief is in het voorkomen van dementie. Hoewel geen wondermiddel, is deze score significant beter dan de marginale winst die huidige medicijnen zoals lecanemab of galantamine bieden. Het vaccin, dat binnenkort mogelijk wordt vergoed voor 60-plussers, is bovendien gewoon verkrijgbaar.

Daarnaast is er aandacht voor antivirale middelen zoals valaciclovir of aciclovir (bekend als Zovirax), die de vermeerdering van het herpesvirus tegengaan.

Mensen die deze middelen gebruikten tegen een koortslip of virale oogontsteking, hadden volgens een recente publicatie in The British Medical Journal 10 tot 25 procent minder risico op het ontwikkelen van alzheimer.

Deze bevindingen

veroorzaken een verschuiving in het onderzoek naar alzheimer, een veld dat lange tijd weinig doorbraken kende. Hoogleraar epidemiologie Cornelia van Duijn (Universiteit van Oxford) pleit voor brede voorlichting: “Het kan al zo simpel zijn als: pas extra op als je een koortslip hebt, dat je het virus niet via je koffiekopje overdraagt op anderen.”

Lange tijd was het idee dat virussen dementie veroorzaken ondenkbaar, omdat de heersende theorie zich richtte op de stapeling van amyloïd-eiwitplaques en tau-klontjes in de hersenen. Hoogleraar neuro-immunologie Elga de Vries (Amsterdam UMC) erkent de zichtbaarheid van deze eiwitstapelingen, maar wijst erop dat niet iedereen met een virale infectie alzheimer krijgt.

Toch dwingt een groeiende hoeveelheid data tot een “paradigmawijziging”, zoals de Britse psychiater Monty Lyman stelt. Viroloog Werner Ouwendijk (Erasmus MC), aanvankelijk sceptisch, is nu overtuigd van een relatie tussen virusinfecties en dementie. Hoogleraar neurobiologie Elly Hol (UMC Utrecht) beaamt dat virusinfecties kunnen bijdragen aan het ontstaan van dementie, mede dankzij de vele nieuwe data.

Het is al langer bekend dat er een verband is tussen ernstige infecties en tijdelijke hersenontregeling, en dat een dement brein een ontstoken brein is. Alois Alzheimer zag begin 20e eeuw al ontstekingen in het brein van patiënten, vooral zichtbaar aan overactieve afweercellen, de zogenaamde microglia. Deze nieuwe inzichten openen deuren voor revolutionaire preventieve strategieën.

HEALTH

| united news | Door: Redactie