Hof van Justitie ontloopt zijn rechtsstatelijke verantwoordelijkheid inzake in gevangenneming Bouterse
| suriname herald | Door: Redactie
Waar de wereld de beslissing van het Hof van Justitie (Hof) om de veroordeling van Desi Bouterse in stand te laten aanprees, bekeek ik het deels met gefronste wenkbrauwen. Dan bedoel ik de beslissing van het Hof om het door het Openbaar Ministerie (OM) gevorderde bevel tot gevangenneming van Bouterse, af te wijzen. Het Hof heeft niet het rechtstatelijke lef gehad om de gevangenneming in uitdrukkelijke bewoordingen te gelasten en verschool zich achter het OM.
Wat heeft het Hof gezegd?
Ik neem de bewoordingen van het Hof inzake de gevangenneming hier letterlijk over, waarna ik die zal uitleggen:
“Met betrekking tot het
Voor zover de vervolgingsambtenaar ervan is uitgegaan dat de verdachte naar aanleiding van het requisitoir en de door haar voorgestelde straf terstond in voorlopige hechtenis diende te worden genomen heeft de vervolgingsambtenaar verzuimd de daartoe benodigde gronden aan te voeren. Evenmin is het het Hof ambtshalve gebleken dat de noodzaak daartoe aanwezig
In casu betreft het een vonnis van het Hof rechtsprekend in hoogste instantie waartegen er geen gewoon rechtsmiddel openstaat waardoor het vonnis kracht van gewijsde heeft verkregen en voor tenuitvoerlegging vatbaar is. Ingevolge het systeem van de wet ligt het op de weg van de vervolging om in het natraject van het uitgesproken vonnis tot ten uitvoerlegging daarvan conform de toepasselijke wettelijke bepalingen over te gaan”.
Uitleg in het kort:
Het Hof zegt dat het OM niet verteld heeft waarom Bouterse in deze fase van het proces gevangengenomen zou moeten worden. Vervolgens zegt het Hof dat het de noodzaak ervan ook zelf heeft onderzocht, maar dat die noodzaak niet gebleken is (evenmin is het het Hof ambtshalve gebleken dat de noodzaak daartoe aanwezig was). Het Hof verwijt het OM dat het geen gronden heeft aangevoerd waarom Bouterse gevangengenomen zou moeten worden, maar het Hof verzuimt zelf ook om te vertellen waarom het geen noodzaak tot gevangenneming heeft gezien.
Het is volstrekt onbegrijpelijk waarom er geen gevangenneming gelast is. Onbegrijpelijker is waarom het Hof niet gemotiveerd heeft, waarom in dit ene geval het anders moet. De rechter doet aan rechtsvinding en is vrij in de motivering van zijn ingenomen standpunt. Er zijn verschillende belangen die spelen: het belang van de verdachte, het belang van de nabestaanden, het belang van de rechtsstaat en het belang van de totale samenleving.
Het Hof had in mijn optiek nadrukkelijk de afweging van de verschillende belangen moeten motiveren. Hoewel vaststaat dat het Hof geen noodzaak tot gevangenneming heeft gezien, zou een motivering voor de samenleving en de aanhang van Bouterse op zijn plaats zijn door bijvoorbeeld aan te geven dat er geen vlucht- of recidivegevaar bij de verdachte is, of dat er eerder rekening wordt gehouden met de bescherming van de rechtsstaat, of wat dan ook.
Wie vindt dat er geen vlucht- en recidivegevaar is, kan naïviteit verweten worden. Het feit dat Bouterse na de eerdere veroordeling in eerste aanleg niet gevlucht was, hoeft niet te betekenen dat hij bij het definitieve oordeel niet zal vluchten. Zo hadden de autoriteiten ook niet verwacht dat verdachte Gillmore Hoefdraad zou vluchten, ondanks waarschuwingen daartoe. Het is publiekgeheim dat Bouterse trekken heeft van een lafaard, als gevolg waarvan hij tot alles in staat is om zijn straf te ontlopen, tot alles! Alleen het Hof weet dit niet.
Het Hof op meerdere missers betrapt
Het Hof: “In het geval dat de vervolgingsambtenaar het standpunt heeft gehuldigd dat bij een veroordeling met strafoplegging in hoger beroep de gevangenneming van de verdachte aan de veroordeling dient te worden gekoppeld, ziet het Hof de noodzaak daarvan niet in”.
Het Hof zegt hier dat voor het geval het OM vindt dat Bouterse bij een veroordeling tot gevangenisstraf in hoger beroep, in gevang genomen had moeten worden, het Hof de noodzaak hiervan niet inziet. Het Hof geeft als reden dat het een eindvonnis betreft waartegen geen rechtsmiddelen meer openstaan en waardoor het direct uitvoerbaar is geworden. Het is aan het OM gelegen om het vonnis ten uitvoer te brengen, aldus het Hof.
Bewoordingen van het Hof:
“In casu betreft het een vonnis van het Hof rechtsprekend in hoogste instantie waartegen er geen gewoon rechtsmiddel openstaat waardoor het vonnis kracht van gewijsde heeft verkregen en voor tenuitvoerlegging vatbaar is. Ingevolge het systeem van de wet ligt het op de weg van de vervolging om in het natraject van het uitgesproken vonnis tot ten uitvoerlegging daarvan conform de toepasselijke wettelijke bepalingen over te gaan”.
De bovenstaande stelling van het Hof klopt, het Hof heeft niks verkeerd gezegd. Het is inderdaad aan het OM gelegen om het vonnis ten uitvoer te brengen. Echter, het Hof geeft het OM hierin beoordelingsruimte om te bepalen wanneer het vonnis ten uitvoer gebracht wordt. De wet zegt dat het vonnis ten uitvoer gebracht moet worden, zodra het mogelijk is. Wanneer het mogelijk is, wordt nu dus door het OM bepaald.
Dit, terwijl er sprake is van een geschokt rechtsgevoel bij de samenleving en de rechtsorde ernstig vertrapt is geweest, waardoor het vertrouwen in de rechtsstaat een enorme deuk heeft opgelopen. Het Hof had hier rechtsstatelijke verantwoordelijkheid moeten nemen en een norm moeten stellen dat vertrapping van de rechtsorde zeer ernstig is en dat er korte metten gemaakt wordt met degenen die zich daaraan schuldig maken.
Indien het Hof dit zo simpel of logisch ziet dat het op het pad van het OM ligt om het vonnis ten uitvoer te brengen, ware het beter geweest dat het Hof zich van oordeel onthouden had op dit punt. Het Hof had dan kunnen zeggen dat gezien het feit dat het aan het OM gelegen is het vonnis ten uitvoer te brengen, het Hof voorbij gaat aan de vordering van het OM. Zeker nu artikel 480 Wetboek van Strafvordering de vrijheid geeft aan het OM samen met de minister van Justitie richtlijnen vast te stellen hoe de tenuitvoerlegging te laten geschieden.
Als het zo vanzelfsprekend is dat het op de weg van het OM gelegen is om het vonnis ten uitvoer te brengen, dan begrijp ik niet waarom hetzelfde Hof in andere gevallen wel onmiddellijke gevangenneming gelast, maar in dit ene geval niet. Nu maakt het Hof de weg vrij voor klassenjustitie. Bij veroordeling van de gewone man durft het Hof wel onmiddellijke gevangenneming te gelasten (ondanks het feit dat het op de weg van het OM ligt om het vonnis ten uitvoer te brengen), maar bij een veroordeling van Bouterse niet. Het vertrouwen in de rechtsstaat is hiermee verder geschaad, dit keer door toedoen van het Hof zelf. Het rechtsgevoel van de samenleving dat al ernstig geschokt was, is verder geschaad, eveneens door toedoen van het Hof. Dit, terwijl rechtspraak de hoeder zou moeten zijn van de rechtsstaat.
Sunil Sookhlall
(Co-writer: Kries Mahabier)
sunil.sookhlall@hotmail.com
Abonneer op ons youtube kanaal.
Bedankt voor het kijken en abonneren.
'Suriname Nieuws Centrale'
| suriname herald | Door: Redactie
