Economische onzekerheid, sociale spanningen en sociale media

Op 25 mei 2025 gaat Suriname naar de stembus. Deze verkiezingen vinden plaats in een tijdperk van economische onzekerheid, sociale spanningen en een digitale revolutie die de democratie op haar grondvesten doet schudden. Momenteel staan twee thema’s centraal in de politieke debatten: koopkracht en criminaliteit. Deze onderwerpen zijn niet alleen diep verweven met het dagelijks leven, maar ook kwetsbaar voor manipulatie door populistische retoriek en de groeiende invloed van sociale media.De stijgende kosten van levensonderhoud raken mensen in hun meest fundamentele rechten. Inflatie en hoge werkloosheid dwingen velen tot pijnlijke keuzes: voedsel of huur? Medicijnen of onderwijs voor hun kinderen? Dit zijn geen abstracte cijfers, maar kwesties van basis rechtvaardigheid.Politici spelen in op deze zorgen met talloze beloften, maar vaak zonder substantiële oplossingen. Het is schrijnend om te zien hoe deze reële problemen worden ingezet om stemmen te winnen, zonder aandacht voor de structurele oorzaken van ongelijkheid. Voor een duurzaam en rechtvaardig beleid is meer nodig dan kortetermijnmaatregelen: er zijn hervormingen nodig die betaalbare huisvesting, basisgezondheidszorg en goed onderwijs waarborgen.Naast koopkracht is criminaliteit een van de belangrijkste zorgen van kiezers. Geweld, drugscriminaliteit, diefstal en corruptie zijn symptomen van een diepgeworteld structureel falen. Armoede, werkloosheid en een gebrek aan sociale vangnetten creëren omstandigheden waarin criminaliteit kan floreren.De roep om strengere wetshandhaving en zwaardere straffen klinkt luid, maar deze aanpak pakt de oorzaken van criminaliteit niet aan. Wat nodig is, is een holistische benadering die investeert in onderwijs, werkgelegenheid en gemeenschapsopbouw, terwijl corruptie op alle niveaus wordt bestreden. Alleen zo kan de vicieuze cirkel van armoede en geweld worden doorbroken.In de afgelopen decennia zijn sociale media geëvolueerd van platforms voor persoonlijke connecties naar arena’s voor politieke campagnes, desinformatie en polarisatie. Wat ooit een belofte was van democratische participatie en inclusiviteit, toont steeds meer zijn schaduwzijde. Met de verkiezingen in aantocht moeten we ons afvragen: zijn sociale media nog een kracht voor democratie in Suriname, of vormen ze inmiddels een bedreiging?Sociale media bieden zonder twijfel voordelen. Ze maken ongekende toegang tot informatie mogelijk en geven een podium aan stemmen die anders zouden worden overstemd. Sociale media kunnen transparantie bevorderen en zelfs verkiezingsfraude aan het licht brengen.Maar deze idealen verbergen een harde realiteit. Sociale media zijn uitgegroeid tot digitale slagvelden waar polarisatie, angst en haat de boventoon voeren. De algoritmes van deze platforms zijn niet gericht op het bevorderen van nuance of waarheid, maar op het maximaliseren van betrokkenheid door emoties op te wekken. Woede en angst zijn lucratiever dan empathie en begrip. Dit leidt tot een gefragmenteerd publiek, opgesloten in hun eigen 'bubbels'.Een van de meest zorgwekkende aspecten van sociale media is de verspreiding van ‘fake news’ en desinformatie. Sensationele of valse berichten verspreiden zich sneller dan feitelijk correcte informatie. Dit ondermijnt niet alleen een goed geïnformeerd electoraat, maar bedreigt ook de kernwaarden van democratie. In een politiek verdeelde samenleving als die van Suriname versterken sociale media deze scheidslijnen, met angst en wantrouwen als gevolg.Daarnaast bieden sociale media een vals gevoel van politieke participatie. Het delen van een meme of het posten van een boze reactie voelt misschien aan als activisme, maar leidt zelden tot structurele verandering. In plaats van diepgaand onderzoek en kritische dialoog, vervangt oppervlakkige betrokkenheid de werkelijke betrokkenheid die nodig is om democratische processen te versterken.De verantwoordelijkheid om deze negatieve trend te keren, ligt deels bij de gebruikers. Kritisch omgaan met informatie en het vermijden van polariserende inhoud zijn belangrijke stappen. Maar individuele inspanningen zijn niet genoeg. Als samenleving moeten we investeren in mediageletterdheid. Gebruikers die beter worden uitgerust om ‘fake news’ en desinformatie te herkennen en gezonde discussies te voeren, kunnen de schadelijke effecten van sociale media verminderen. Politieke leiders hebben hierin een voorbeeldfunctie: door af te zien van polariserende retoriek en een constructieve benadering van politieke communicatie te hanteren, kunnen zij bijdragen aan een gezondere democratische cultuur.Sociale media hebben de potentie om democratie in Suriname te versterken, maar momenteel werken ze vaak averechts. Ze voeden polarisatie, verspreiden desinformatie en creëren een giftige omgeving waarin angst en woede floreren. Het is tijd om kritisch te kijken naar onze afhankelijkheid van deze platforms en nadenken hoe ze een kracht kunnen worden voor waarheid en inclusiviteit.Op 25 mei staat er voor Suriname veel op het spel. Democratie is kwetsbaar, vooral in een tijdperk waarin technologie wordt ingezet om te verdelen in plaats van te verbinden. Laten we sociale media niet laten bepalen wie we zijn en wat we geloven.Vincent Roep