Historicus uit Deventer opent slavenregister van Curaçao: ‘Het is een veelkoppig monster’
Het is een belangrijke dag voor Coen van Galen (48) uit Deventer, historicus aan de Radboud Universiteit. Maandenlang werkte hij - samen met het Nationaal Archief Curaçao, het Nationaal Archief Nederland en de University of Curaçao - aan een online slavenregister van Curaçao . Vanmiddag werd het gelanceerd. ,,Mensen kunnen nu makkelijk meer te weten komen over hun voorouders.’’
Waarom is het belangrijk dat dit online staat?
,,Allereerst voor mensen op Curaçao zelf. Een groot deel van de bevolking stamt rechtstreeks af van deze mensen of van slavenhouders. Zij kunnen nu makkelijk meer te weten komen over hun voorouders, gewoon thuis op
,,Je ziet dat de afschaffing van slavernij in 1863 voor velen als een mythische grens wordt gezien. Voor die tijd hadden mensen in slavernij bijvoorbeeld geen achternaam, dat maakt zoeken moeilijk. Maar met het online register (waar 24.700 namen in staan, red.) komt deze informatie nu wel beschikbaar. Dat komt omdat we het hebben gecombineerd met het emancipatieregister, daar komen wel achternamen in voor.’’
Het is geen mooie geschiedenis, maar we moeten er wel van leren. En als we er iets van kunnen leren, is dat zoiets nooit meer moet gebeuren.
Coen van Galen, Historicus
,,Daarnaast is het online register goed voor de
Een pagina uit het fysieke slavenregister van Curaçao. © Coen van Galen
Het is niet toevallig dat het register vandaag is gelanceerd, toch?
,,Nee, 17 augustus is het Tula-dag. Curaçao herdenkt op deze dag het slavernijverleden. Het is vandaag 225 jaar geleden dat Tula - die zelf als slaaf leefde - in opstand kwam. Het betekende het begin van het einde van slavernij op Curaçao. Een ideale dag om het online register te lanceren. Dat gebeurde om 16.00 uur Nederlandse tijd, 10.00 uur ‘s ochtends op Curaçao. Ik was er helaas zelf niet bij, maar keek mee via een videoverbinding.’’
Waar bent u het meest trots op?
,,Dat we het voor elkaar hebben gekregen om deze registers online beschikbaar te maken. Toen ik er vijf jaar geleden aan begon - toen voor Suriname, zeiden mensen dat ik er niet aan moest beginnen omdat het veel discussie zou opleveren. Ik heb het toch gedaan omdat ik het te belangrijk vind. Niet alleen voor mensen op Curaçao, maar ook voor ons in Nederland. Het is geen mooie geschiedenis, maar we moeten er wel van leren. En als we er iets van kunnen leren, is dat zoiets nooit meer moet gebeuren.’’
Wat is het verschil met met slavenregister van Suriname, dat vorig jaar volledig digitaal beschikbaar werd?
,,De omvang. In Suriname leefden veel meer mensen in slavernij. Rondom de afschaffing in 1863 was dit 70 procent van de bevolking. Een ruime meerderheid, terwijl deze groep op Curaçao in de minderheid was: 25 tot 30 procent. Slavernij was daar economisch minder belangrijk. Dat zie je ook aan het feit dat slavenhouders in Suriname een vergoeding van 300 gulden per persoon kregen bij de afschaffing in 1863. Op Curaçao was dit 200 gulden.’’
Slavernij bestaat komt nog steeds voor. Het is een veelkoppig monster.
Coen van Galen, Historicus
Na Suriname, nu Curaçao. Wat gaat u hierna doen?
,,Ik ben bezig met een onderzoek naar de periode na de slavernij, in de periode 1830 tot 1950. Ik probeer antwoord te krijgen op de vraag: wat doet slavernij met individuele levens? En hoe worden levensverwachting en kansen beïnvloed tijdens slavernij en in generaties na de afschaffing van slavernij. Want hoe bizar ook, slavernij komt nog steeds voor. Het is een veelkoppig monster. Er zijn nog steeds mensen die misbruik proberen te maken van andere mensen door ze als slaaf te gebruiken.’’
