Amsterdam door de knieën: excuses voor slavernijverleden
| algemeen dagblad | Door: Redactie
Wie de feiten leest over het aandeel van Amsterdam in de trans-Atlantische slavenhandel, vraagt zich af waarom het nog zo lang heeft geduurd. Ruim 150 jaar na de afschaffing van de slavernij gaat de hoofdstad donderdag, de dag van Keti Koti, door de knieën. Op verzoek van de gemeenteraad zal burgemeester Halsema in een toespraak tijdens de Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden officiële excuses aanbieden voor de belangrijke rol die deze stad en haar bestuurders hadden in de handel in mensen.
Officiële excuses voor de slavernij zijn in Nederland nog niet eerder aangeboden aan de Afro-Caribische gemeenschap. Het gebaar gaat verder dan
Al decennialang vragen de nazaten van tot slaaf gemaakten om officiële excuses. Door deze nu aan te bieden neemt het stadsbestuur verantwoordelijkheid voor wat het vroeger heeft aangericht. Het is een nieuwe stap in het proces van bewustwording en erkenning van dit omstreden deel van de Amsterdamse geschiedenis. Officiële excuses vormen de overgang naar de volgende fase: die van herstel voor wat tot slaaf gemaakten is aangedaan.
Lobby vrije dag
Concrete plannen hoe dat herstel eruit moet gaan zien zijn er
De excuses zullen vooralsnog geen eerste stap zijn van een traject richting herstelbetalingen aan de Afro-Caribische gemeenschap. De gedachte is dat er lang niet altijd direct verband te leggen valt tussen de huidige nazaten en de mensen die toentertijd verhandeld zijn. Wel gaat de gemeente nieuw onderzoek laten doen naar gevolgen die de slavernij vandaag de dag heeft voor huidige Amsterdammers met wortels in onder meer Suriname of op de Caraïbische eilanden.
Het besluit om excuses te maken volgt op een roep uit de gemeenteraad. Een royale progressieve meerderheid vroeg Halsema in 2019 om deze stap te zetten.
Tussentijds zijn deskundigen aan het werk gezet om een beter beeld te krijgen van de omvang van de Amsterdamse rol in de slavernij. Zij concludeerden in het najaar van 2020 dat een belangrijk deel van de Amsterdamse welvaart in de zogenoemde gouden eeuw te danken is aan de trans-Atlantische slavenhandel.
Met name de Amsterdamse stadsbestuurders, die ook actief waren als kooplieden, dragen schuld. Meer dan de helft van de 374 burgemeesters uit de geschiedenis van Amsterdam was tevens bestuurslid of aandeelhouder van handelscompagnieën die direct profiteerden van slavernij, aldus het rapport De Slavernij in Oost en West. Onder hun leiding koos Amsterdam voor een agressieve koers om zoveel mogelijk arbeidskrachten te bemachtigen en vervoeren naar de koloniën. “Ik heb te maken met een erfenis van ambtsvoorgangers,” zei Halsema vorig jaar al. Excuses maakt zij dan ook niet namens alle Amsterdammers, omdat de meesten van hen geen schuld dragen.
Economische groei
Uit wetenschappelijk onderzoek in 2019 is vast is komen te staan dat tussen de zeventiende en de negentiende eeuw binnen de provincie Holland, waarbinnen Amsterdam het belangrijkste handelscentrum vormde, 10,36 procent van de economie (bbp) te herleiden was tot de slavenhandel. Tussen 1738 en 1780 ging het zelfs om 40 procent van de economische groei in Holland.
Vanwege coronamaatregelen kan donderdagmiddag maar een beperkt aantal mensen aanwezig zijn in het Oosterpark voor de herdenking en de toespraak van Halsema. Op diverse plekken in de stad worden gratis heri heri-maaltijden uitgedeeld, een traditioneel gerecht dat zijn oorsprong vindt op de plantages. Vanavond zend AT5 een speciaal Keti Koticoncert uit vanuit Paradiso.
Volg de Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden donderdagmiddag vanaf 13.30 uur, rechtstreeks vanuit het Oosterpark, via het liveblog op onze website.
| algemeen dagblad | Door: Redactie
