2025 definitieve, aangepaste veroordeling of vrijspraak in rechtszaak CBvS
| dagblad de west | Door: Redactie
Het Hof van Justitie zal in 2025 definitief beslissen of de vijf verdachten in de zogenoemde Centrale Bank van Suriname (CBvS) rechtszaak wel of niet schuldig zijn. Zij staan terecht op verdenking de bank benadeeld te hebben, maar ook voor andere feiten die vallen onder de Anti-corruptiewet. Terwijl de verdachten voet bij stuk houden dat zij onschuldig zijn is het Openbaar Ministerie (OM) overtuigd van het tegendeel. Er komt hoe dan ook, of een definitief vonnis: veroordeling, aangapaste straf of mogelijk zelfs vrijspraak.
Tekst Wilfred Leeuwin Beeld dWT archief
Na veroordeling in eerste aanleg zijn alle verdachten in hoger beroep gegaan. Deze
“Hier wordt het strafrecht als wapen gebruikt tegen beleidskeuzes; wat mij betreft is hier sprake van politieke vervolging” – Advocaat Murwin Dubois
Hoewel meer personen in beeld zijn gebracht worden er vijf vervolgd: Hoefdraad, ex-governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) Robert van Trikt, zijn zakenpartner Ashween Angnoe die directeur is van het accountantskantoor Orion, de gewezen juridische directeur van de CBvS, Faranaz
Deze laatste staat overigens met andere verdachten ook terecht in een andere spraakmakende rechtszaak: die van de SPSB. Volgens advocaat Murwin Dubois die deel uitmaakt van de verdediging van Hoefdraad, Hausil en Kromosoeto, staat het Hof voor de uitdaging recht te doen aan de rechtspraak in Suriname.
Verwijzend naar het verloop en het verweer van de verdediging komt de kwestie rond de Centrale Bank al helemaal niet in aanmerking voor een strafvervolging. “Hier wordt het strafrecht als wapen gebruikt tegen beleidskeuzes; wat mij betreft is hier sprake van politieke vervolging”, zegt de advocaat.
Hij mist een behoorlijk evenwicht tussen de aanklachten van het OM en het verweer van de verdediging. “Het OM houdt het slechts op het verwerpen van het verweer zonder inhoudelijk daarop in te gaan, terwijl er gedurende de periode dat deze rechtszaak gaande is zich tal van politieke en maatschapelijke ontwikkelingen hebben voorgedaan die van invloed zijn op het proces.”
Meten met twee maten
De opvatting van Dubois dat het een politiek proces is vindt zijn grondslag in onder andere het standpunt van Interpol die dat bij het verzoek van het OM om Hoefdraad op te sporen, heeft vastgesteld. “Op politiek gebied zijn gevallen bekend waar handelingen zijn en nog worden gepleegd binnen het overheidsbeleid die identiek zijn aan waarvoor de verdachten terecht staan, zonder dat in alle gevallen een rechtsproces is gestart. Waar dat wel is gebeurd, is dat zonder aanhoudingen en heeft het er alle schijn van dat de strafrechtelijke onderzoeken op een blinde politieke muur stuiten.”
We kennen allemaal gevallen New Surfin, het Sabaku project, het Italiaanse avontuur van de regering en de kwestie bij de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij. “Wat maakt het verschil tussen Van Trikt en de gewezen SLM-directeur Paul de Haan, die de vermogens bestanddelen van het luchtvaartbedrijf heeft opgenomen in een inkrimpingsbeleid en die voor een appel en een ei van de hand heeft gedaan. Ik constateer dus simpelweg rechtsongelijkheid in bestuurlijke beleidskeuzes. Bij Hoefdraad is een politiek precedent geschapen waar we heel voorzichtig mee moeten zijn”, zegt Dubois.
Deze rechtszaak, heeft om haar complexiteit, zeker in het geval van Hoefdraad voor verwarring gezorgd in de samenleving. In deze laatste editie van de krant in 2024, worden de hoofdzakelijke ontwikkelingen in deze rechtszaak samengevat.
Aanhoudingen
Na aanhoudende geruchten over malversaties bij de CBvS, komt minister van Financiën Hoefdraad op 21 januari 2020 met onthullende en bevestigende mededelingen naar het parlement, over handelingen die governor Van Trikt zou hebben gepleegd. Hij wordt ontslagen en op 28 januari wordt bij de procureur-generaal een officiële klacht tegen hem ingediend. Intussen blijkt ook dat bijkans 100 miljoen US dollar aan kasreserve van lokale banken bij de Centrale Bank zonder hun medeweten is gebruikt.
Minister Hoefdraad wordt in het parlement hierover hard aangepakt en overleeft een motie van wantrouwen van de oppositie. Op 6 februari 2020 wordt Van Trikt aangehouden. Enkele dagen daarna wordt zijn zakenpartner Angnoe opgepakt.
Het Openbaar Ministerie merkt Hoefdraad ook als verdachte aan, maar zijn vervolging wordt gestuit door het parlement, gedomineerd door zijn partij de NDP, dat hem niet in staat van beschuldiging stelt. Op 14 juli wordt de derde verdachte, Hausil aangehouden en op 13 augustus Kromosoeto.
Tegen hem liep toen al een onderzoeking rond de SPSB. Het nieuwe parlement dat na de verkiezing van 25 mei 2020 was aangetreden stelt Hoefdraad alsnog in staat van beschuldiging.
“Zoals het er uit ziet, wacht het Hof van Justitie de sluiting van het onderzoek ter rechtszitting tegen Hoefdraad, in hoger beroep af, om dan uiteindelijk een oordeel te vellen over alle verdachten”
Hoefdraad
Wettelijk worden (gewezen) politieke ambtsdragers niet vervolgd bij de kantonrechter, maar bij het Hof van Justitie. Hiervoor moet het parlement hen eerst in staat van beschuldiging stellen. Dat doet het intussen, na de verkiezing van 25 mei 2020 aangetreden nieuwe parlement wel.
Hoefdraad had dit kennelijk zien aankomen en wachtte de uitkomst van de vergadering niet af maar slaat op de vlucht. Het OM plaatst hem op een opsporingslijst van Interpol, de internationale politie opsporingsorganisatie. Hij vecht zijn in staat van beschuldiging stellling met verschillende rechtszaken aan en vraagt ook het Constitutioneel Hof hierover een uitspraak te doen.
In Suriname haalt hij bakzeil en wordt op 17 december 2021 als eerste van de vijf verdachten, door het Hof veroordeeld tot gevangenistraf van twaalf jaar en een geldboete van SRD 500.000 die hij desgewenst mag vervangen door twaalf maanden cel. Interpol echter stelt zich op het standpunt dat de rechtszaak tegen hem politiek gemotiveerd is.
De Surinaamse justitie verzuimt volgens Interpol of blijkt niet in staat voldoende juridisch bewijs te leveren dat het hier inderdaad gaat om strafrechtelijke vervolging. De organisatie schrapt de ex-minister van de opsporingslijst en verbiedt Suriname gebruik te maken van haar infrastructuur om hem op te sporen.
Veroordelingen
Op 31 januari 2022 worden de andere verdachten in een maandenlange procedure door de kantonrechter veroordeeld. Van Trikt krijgt acht jaar met een geldboete van SRD 500.000, eventueel te vervangen door zestien maanden cel. Hausil wordt veroordeeld tot drie jaar en een geldboete van SRD 100.000 of tien maanden. Angnoe krijgt vier jaar cel en Kromosoeto vijf jaar. Deze laatste twee krijgen daarnaast elk nog een boete van SRD 150.000 of twaalf maanden cel.
Deze vier verdachten zitten op dat moment, afhankelijk van de dag van hun aanhouding al bijkans twee jaar in de gevangenis. Zij tekenen hoger beroep aan tegen hun vonnis. Kromosoeto, Van Trikt en Angnoe werden nadat zij een deel van hun straf hadden uitgezeten en bij het Hof hoger beroep hadden aangetekend voorwaardelijk in vrijheid gesteld. Zij mogen in vrijheid het hoger beroep afwachten totdat er een definitief vonnis komt.
Bij Van Trikt heeft zijn gezondheidstoestand de doorslag gegeven voor zijn voorwaardelijke vrijlating. Onder de voorwaarden gelden onder andere dat zij bij elke zitting van de behandeling in hoger beroep aanwezig zijn. Hausil die al tweederde van haar straf had uitgezeten kwam volgens de wet in aanmerking voor vroegtijdige invrijheidstelling. Zij vecht evenwel in hoger beroep haar veroordeling aan omdat zij net als de anderen overtuigd is van haar onschuld en beoogt daarmee haar naam te zuiveren.
Kromosoeto werd enkele maanden na zijn in voorwaardelijke vrijlating, op 30 maart 2023 opnieuw aangehouden en in voorarrest geplaatst in verband met het gerechtelijk onderzoek in de SPSB zaak die nu in behandeling is bij de kantonrechter. Zoals het er uit ziet, wacht het Hof van Justitie de sluiting van het onderzoek ter rechtszitting tegen Hoefdraad, in hoger beroep af, om dan uiteindelijk een oordeel te vellen over alle verdachten
| dagblad de west | Door: Redactie
