• vrijdag 29 March 2024
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Suriname: trouble on oiled waters

| snc.com | Door: Redactie

Carnavalsvrijdag “mash up de place”? Dit is geen carnavalsseizoen in Suriname, maar vandaag een week geleden was er rellen. Een kleine maar vastberaden band brak uit een overwegend vreedzaam protest in de hoofdstad Paramaribo. Ze bestormden het parlementsgebouw, vernielden de ingang en sloegen ruiten in.

Het begrotingsdebat van die middag werd afgeblazen.

Elders in de stad gooiden relschoppers met flessen en plunderden. Ze staken de auto van een vooraanstaande journalist in brand. Mediamedewerkers hadden camera's vernield of mobiele telefoons gestolen. In de vroege uurtjes van zaterdag was er een poging tot brandstichting bij het SRS-radiostation.

Een ziekenhuis behandelde 26 gewonden. Militaire helikopters zoemden

boven hun hoofd, terwijl de politie traangasgranaten en waarschuwingsschoten afvuurde. Woensdag waren er 113 arrestaties, waarvan er 73 voor de rechtbank zijn gebracht en ernstige aanklachten hebben gekregen.


Bedrijven en markten in Paramaribo waren zaterdag gesloten. Het stadscentrum was officieel verboden terrein.

Waarom de rellen? Vorige week donderdag werden de gasprijzen opgekrikt, met bezuinigingen van de overheid op brandstofsubsidies. De inflatie bedroeg in september 42 procent en zal waarschijnlijk stijgen. Voor velen is het leven een dagelijkse strijd om te overleven.

De inflatie wordt gedreven door de depreciatie van de Surinaamse dollar, waarvan de waarde daalde van 33 dollarcent in 2010 naar

drie dollarcent in januari van dit jaar. Santokhi, die sinds 2020 in functie is, is er niet in geslaagd de dia te keren.

Die waardevermindering wordt deels veroorzaakt door een begrotingstekort dat door onafhankelijke economen wordt geschat op 11 procent van het bbp.

Het minimumuurloon werd deze maand bijna verdubbeld tot 1,20 dollar. Dat kon de woede niet bedwingen.

Een van de nationale vakbondsfederaties C-47 had afgelopen vrijdag een staking van een halve dag uitgeroepen, maar distantieerde zich van de rel die daarop volgde.

Het protest buiten het parlement was in eerste instantie georganiseerd door politiek activist Stephano “Pakkitow” Biervliet. Hij was nergens te bekennen toen de problemen begonnen, maar meldde zich zondag samen met zijn advocaat bij de politie en verscheen dinsdag voor de rechter.

De belangrijkste politieke partijen veroordeelden het geweld. Dat deden ook de grote bedrijfsorganisaties. Dat deden de regeringsleiders van Caricom ook, die bijeenkwamen op de Bahama's. Dat deden de VS en VN-secretaris-generaal António Guterres ook.

Sommigen beweren dat het geweld georkestreerd was. "Er kan alleen maar worden geconcludeerd dat het gepland was", zei de Surinaamse minister van Justitie en Politie, Kenneth Amoksi.

Komen er nog meer problemen? "We willen niet richting Haïti", zei de veiligheidsadviseur van de president, Humphrey Tjin Liep Shie, zaterdag.

De Private Bus Owners Organization riep op tot stakingsacties voor maandag en dinsdag en eiste betaling van achterstallige brandstofsubsidies, terwijl bedrijven in het stadscentrum gesloten bleven. Maar het begrotingsdebat in het parlement werd die dag hervat en terwijl ik woensdag schrijf, lijkt het leven weer normaal te worden.

Verderop zijn er andere problemen. Er is een wijdverbreid gevoel dat Santokhi, een voormalig senior politieagent, niet naar anderen luistert. Hij kreeg kritiek omdat hij familieleden - inclusief zijn vrouw - op sleutelposities had benoemd. Velen denken dat hij bij het maken van afspraken het etnisch evenwicht heeft verwaarloosd. Zijn partij heeft slechts 20 van de 51 parlementszetels.

Hij regeert in coalitie met de ABOP-partij, geleid door Ronnie Brunswijk, die acht zetels heeft en stemmen wint van Marrongemeenschappen. Een overwegend Javaanse partij Pertjahah Luhur is de derde coalitiepartner, met twee zetels.

Tot negen dagen geleden was de vierde partner de Nationale Partij van Suriname, de traditioneel stedelijke Afro-Surinaamse partij, die drie zetels heeft. Ze zijn weggelopen en klaagden dat ze werden gemarginaliseerd bij het nemen van beslissingen.

Maar Santokhi behoudt een comfortabele meerderheid, terwijl de betrekkingen met de NPS vrij hartelijk blijven.

Zelfs als hij zijn meerderheid zou verliezen, zou hij zich aan zijn ambt kunnen vastklampen. Surinaamse presidenten kunnen niet worden afgezet door een motie van wantrouwen.

Het verlies van de NPS onderstreept Santokhi's afhankelijkheid van Brunswijk, een voormalige guerrillaleider die in 1999 bij verstek werd veroordeeld door een Nederlandse rechtbank voor cocaïnehandel.

Vreemd genoeg zei een van de ABOP-parlementariërs van Brunswijk op 14 februari dat onder de huidige coalitie cocaïne sneller dan ooit via Suriname wordt geëxporteerd.

Op de oppositiebanken zit de NDP, geleid door de militaire dictator Desi Bouterse uit de jaren tachtig, die van 2010 tot 2020 verkozen was tot president. Ook hij werd in 1999 tijdens zijn afwezigheid in Nederland veroordeeld voor cocaïnehandel en door een Surinaamse rechtbank in 2019 van de moord op 15 politieke tegenstanders in 1982. Hij blijft echter op borgtocht vrij en heeft nu beroep aangetekend bij de rechtbank.

De NDP geeft de politie de schuld van de escalatie van het geweld van afgelopen vrijdag.

Er zijn andere complicaties. Het constitutionele hof oordeelde afgelopen augustus dat het stemsysteem moet worden hervormd vóór de volgende verkiezingen, die in 2025 moeten plaatsvinden. Onder het huidige systeem behaalde de ABOP van Ronnie Brunswijk in 2020 acht zetels met negen procent van de nationale stemmen. De NPS won 12 procent van de stemmen, maar slechts drie zetels.

Het parlement moet een nieuw kiesstelsel goedkeuren. De partij van Brunswijk en die van Bouterse zullen waarschijnlijk allebei de kiezershervorming verliezen. De twee waren partners in de coalitie van Bouterse in 2010. Hoe dat zal uitpakken, is een raadsel.

En de economische krapte van Suriname? Sinds 2020 zijn er grote offshore-olievondsten gedaan. Maar Suriname loopt jaren achter op Guyana, en er is nog geen goedkeuring voor een definitieve investeringsbeslissing. Er zal in ieder geval tot 2028 geen oliegeld zijn. Wacht voor meer problemen.

—Auteur Mark Wilson is een internationale journalist gevestigd in Port of Spain.

BRON: https://trinidadexpress.com/


Abonneer op ons youtube kanaal.
Bedankt voor het kijken en abonneren.
'Suriname Nieuws Centrale'


| snc.com | Door: Redactie