‘SANTOKHI HEEFT KRITIEK ZELF GEZOCHT’

Fotocompilatie: Voormalig DOE-DNA-lid Carl Breeveld, president Chan Santokhi, jurist en voormalig minister van Justitie en Politie Jennifer van Dijk-Silos, ex-DNA-lid van de NDP Amzad Abdoel en de voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), Steven Debipersad.

Dat er forse kritiek op hem wordt geleverd naar aanleiding van het boek ‘Corruptie op het hoogste niveau – Zakendoen in Suriname’ van de ondernemer Gerard van den Berg, heeft president Chandrikapersad Santokhi zelf gezocht door het beleid dat hij sinds zijn aantreden voert.

Ook is de kritiek geen uiting van a-nationalisme, menen de ex-parlementariërs Carl Breeveld (DOE), Amzad Abdoel (NDP) en ex-minister Jennifer

van Dijk-Silos in afzonderlijke gesprekken met de Ware Tijd.

“Het gedrag is juist nationalistisch. Het verdedigen van het recht op vrije meningsuiting ligt niet alleen verankerd in de Grondwet, maar ook in internationale verdragen. Wij verdedigen dit recht. Als politicus wordt van je verwacht dat je tegen kritiek moet kunnen. Dat verwachten we ook van de voorzitter van de VHP,” reageert Abdoel.

Van Dijk-Silos stelt dat indien ze minister van Justitie was in het kabinet, ze de president zou hebben geadviseerd “stil te blijven of met een simpele ontkenning te volstaan”. De wijze waarop hij volgens haar “tekeer is gegaan, alsof hij

de rechter, de baas en dictator is”, heeft het land juist te schande gezet. En dat heeft gemaakt dat mensen uit ongenoegen hem op sociale media belachelijk maken.

Breeveld meent dat met deugdelijk bestuur Santokhi de lawine aan kritiek had kunnen voorkomen.

“Wanneer de president niet kordaat optreedt bij missers rond het Sabakoe-project en de vele schandalen rond uitgifte van grond, is dit koren op de molen voor critici. De kritiek over deze zaken heeft niets van doen met a-nationalistisch gedrag, omdat het verband houdt met het nationale falen van bestuurders onder zijn leiding. Wanneer integer en transparant beleid was neergezet, dan was er geen reden om juist op basis van deze missers een loopje te nemen met wat de president nu verwacht.” Breeveld zegt verder dat in sommige van de door hem genoemde schandalen “juist het a-nationalistische gedrag van de regering manifest was”.

Abdoel stelt dat wanneer iemand vindt dat inbreuk wordt gepleegd op zijn of haar goede naam of eer, die persoon naar de rechter moet. Dit geldt ook voor de president. “Er zijn wetten die het instituut van president beschermen, maar dan nog is het de rechter die een oordeel moet vellen of de wetten zijn geschonden.”

De oud-parlementariër voegt eraan toe dat sinds het aantreden van de regering het grondrecht van vrije meningsuiting structureel is beknot. De politicus wijst op de talrijke gevallen waarbij burgers die kritiek hadden op het staatshoofd opgepakt en enkele dagen opgesloten zijn en vervolgens in vrijheid zijn gesteld zonder dat hun zaak voor de rechter is gebracht. “Dit geeft aan hoe men macht misbruikt om burgers monddood te maken en angst aan te jagen. Zelfs op social media mogen burgers hun gevoelens en frustraties niet uiten.”

Niet alleen burgers worden beperkt, maar ook de media en journalisten, voegt hij eraan toe. Ze kunnen niet adequaat hun werk doen omdat ze openlijk en subtiel “worden geboycot, bijna bedreigd”. “Journalisten die kritische vragen stellen krijgen vaak sarcastische antwoorden of gepraat, maar geen antwoord op hun vragen. Hoe vaak zijn journalisten niet onheus behandeld? De regering probeert hen vaak de mond te snoeren in plaats van uitleg te geven of zaken te verduidelijken. Ook krijgen kritische journalisten vaak een etiket geplakt dat ze politiek gekleurd zijn. Toen dezelfde journalisten scherpe kritiek leverden op het beleid van Bouterse waren ze helden voor de huidige regeerders. Nu worden ze als tegenstanders gezien. Ook daartegen moeten we opkomen.”

Volgens Breeveld hebben zich vanaf het aantreden van de regering-Santokhi situaties voorgedaan waarbij het kabinet niet transparant is geweest of niet correct heeft gehandeld. “We weten van nepotisme bij het aanpassen van de Staatsolie-statuten om de vrouw van de president te kunnen benoemen in de rvc. Schandalen rond de HPSG-deal, New Surfin, heimelijke lening bij het Italiaanse MAEC87 SRL, visvergunningen aan Guyanezen, de ondoorzichtige kwestie van de mennonieten, Pan American-deal, enzovoort. Al deze zaken zorgen voor veel onbegrip en wantrouwen. Goed bestuur wordt hierdoor een farce”, concludeert Breeveld.

Volgens Van Dijk-Silos dragen schandalen die te maken hebben met nepotisme, verkwisting van staatsgeld, corruptie, leugens, grondroof en het friends & family-beleid bij aan de erosie van normen en waarden in de samenleving. “De president heeft de duurste plicht om respect te tonen voor de staat Suriname, maar schiet daarin telkens tekort”, meent de ex-bewindsvrouw.

Ze stelt ook dat in zijn algemeenheid elke Surinamer het land zo positief mogelijk moet proberen uit te dragen. “Dat is een nationalistische plicht.” Maar wanneer er sprake is van “een corrupte regering” die zich niet inspant om goed beleid te voeren, mag niet van de burgerij worden verwacht dat deze het land positief zal uitdragen, terwijl de beoogde rolmodellen in de regering het land zelf te schande te zetten.

De oud-minister meent dat als Santokhi vindt dat Van den Bergh onrechtmatig heeft gehandeld het staatshoofd hem in gebreke had moeten stellen en voor de rechter brengen. Burgers tijdens een interview dreigen en verbieden om zelfs over het boek te praten, vindt Van Dijk-Silos onacceptabel. De regeringsleider bespeelt volgens haar in deze case de nationalistische snaar, terwijl hij zelf daar met zijn beleid geen invulling aan geeft.

Dat ex-assembleeleden met het boek op sociale media poseren, vindt ze niet a-nationalistisch. Zij ziet dit als een reactie op de wijze waarop Santokhi met deze zaak in de media is omgegaan. “Zij hebben gereageerd op zijn ‘domme actie’. Niet omdat hij president is, heeft hij het recht om iedereen te beledigen, bedreigen en intimideren. Mensen hebben geen respect meer voor hem en daar heeft hij zelf voor gezorgd.” Dat burgers zich nu zo gedragen komt volgens Van Dijk-Silos door intolerant gedrag en machtsvertoon van de president.

Abdoel die met het boek in de hand op sociale media is verschenen, beaamt dat Santokhi zijn actie heeft uitgelokt. “Deze actie zou misschien niet nodig zijn als die beknotting en beperking geen ernstige vormen hadden aangenomen. Maar nu is dat wel het geval. Eenieder die dan de moed en durf heeft om tegen dit probleem – dit corruptie faciliterende beleid – op te komen moet dat wel doen. Dan maakt het niet uit van welke partij de president komt”, zegt hij.

Evenals Van Dijk-Silos vindt Abdoel dat het staatshoofd een rechtszaak dient aan te spannen tegen Van den Bergh. “Net als iedereen weet ik dat wij allemaal respect voor het instituut van president moeten hebben. Dat hebben we ook. Echter niet voor de politicus die een leugen- en lastercampagne heeft gevoerd om aan de macht te komen. Trouwens, deze zaak is niet politiek aangedreven, maar komt vanuit de ondernemingswereld. Het kaart een zeer ernstig maatschappelijk probleem aan. Ik zou dan niemand kwalijk nemen die met een boek zou willen poseren dat dit immense probleem bespreekt”, zegt de politicus.

Over deze kwestie zegt Steven Debipersad, voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname, dat elke vorm van corruptie moet worden onderzocht. “Elke vorm van fraude, corruptie en nepotisme remt ontwikkeling, resulteert in achteruitgang en moet derhalve tot de bodem worden onderzocht en bestraft. Doen we dit niet dan schaden wij ons eigen imago als land.”

Voorts vindt hij dat klokkenluiders dienen te worden beschermd, maar vooral instituties moeten worden versterkt om herhaling te voorkomen. “Als wij als samenleving coulant worden voor dit gebeuren zijn wij debet aan onze eigen imagoschade”, aldus de VES-voorzitter.

UNITEDNEWS