President: Nieuwjaar verwelkomen met hernieuwd optimisme

President Chan Santokhi

"Laten we het nieuwe jaar verwelkomen met een hernieuwd gevoel van optimisme en trots. Laat 2025 een jaar zijn van samenwerking van vooruitgang en van een Suriname dat sterker uit elke uitdaging komt. Mijn wens voor het nieuwe jaar is dat nu de economie en de financiën van de overheid een beetje onder controle beginnen te

komen, we direct samen de volgende stap zetten. Dat we aan de slag kunnen om een aantal specifieke problemen van de mensen in Suriname aan te pakken; dat we dat samen kunnen en gaan doen." Dit zegt president Chan Santokhi in zijn nieuwsjaarspeech. 

Burgers van Suriname, Lobi Brada nanga Sisa,

We staan aan het begin van het jaar 2025, een moment van terugkijken en vooruitkijken, om ons in te zetten voor een sterker en welvarender Suriname. We hebben een bewogen jaar achter de rug; er is heel veel gebeurd in en rondom ons land. Ten aanzien van de

problemen van de overheid en de economie hebben we veel vooruitgang geboekt, maar voor de mensen in Suriname, voor de burgers, voor u, is het nog een heel zwaar jaar geweest. 

Voor de regering waren de problemen van de overheid en de economie de eerste focus. Dat moest wel. En dat is een ware uitdaging geweest; we moesten onderhandelen met internationale organisaties, andere landen, banken en fondsen, maar ook met lokale schuldeisers om de economie en de financiën van de overheid weer onder controle te krijgen. Een paar jaar geleden was die overheid inderdaad vrijwel failliet. Er konden bijna geen lonen meer worden betaald, we konden nauwelijks meer geld lenen, het buitenland had geen vertrouwen meer in ons. In die crisis moesten de economie en de financiën van de overheid als eerste worden aangepakt. Gelukkig hebben we daarin al serieuze stappen gemaakt conform ons herstelplan met concrete maatregelen duidelijke targets en de juiste richting.

De inflatie, dus het stijgen van de prijzen, is onder controle gebracht. De prijzen stijgen nog steeds maar volgens de laatste cijfers minder dan 10%.  En daarmee doen we het beter dan voorspeld, want het IMF verwachtte nog een inflatie van rond de 15% eind dit jaar. Dat komt dus langzaam onder controle. Onze economie toont ook veerkracht, want zij groeit nu weer gestaag. Er komt dus meer en meer economische activiteit in ons land en dat is een heel mooi gegeven. We zien ook de werkgelegenheid toenemen, er komen meer banen en het wordt straks dus makkelijker om werk te vinden. De private sector is nu al naarstig op zoek naar werknemers.Daarnaast hebben we als overheid hard gewerkt aan allerlei andere zaken:  - Zoals het in orde brengen van de grondpapieren van veel mensen. - Maar ook de grondconversie goed te regelen voor de burgers. Daardoor hebben veel burgers nu weer zekerheid en dat is fijn, maar ook nodig als ze bijvoorbeeld bij een bank, hypotheek willen krijgen. Zij die een eigen woning willen bouwen, hebben daar ook weer meer mogelijkheden voor, omdat de hypotheekrente is gedaald.We hebben belangrijke stappen gezet in het versterken van onze rechtsstaat en we werken daarmee ook stapsgewijs aan verbetering van de veiligheid. De politie heeft en krijgt meer middelen, zoals patrouillewagens, zodat er beter toezicht is in de wijken. Het leger is versterkt, te water en in de lucht. De transparantie en efficiëntie van onze juridische instellingen zijn verbeterd. De rechterlijke macht is uitgebreid met een flink aantal officieren van jJustitie, rechters; en is ook verder verzelfstandigd, zodat meer zaken sneller behandeld kunnen worden. De aanpak van criminaliteit en drugshandel wordt verder aangescherpt door stappen die we zelf hebben genomen en door samenwerking met andere landen.Met verschillende infrastructuurprojecten is flinke vooruitgang geboekt. We hebben op verschillende plaatsen al nieuwe wegen, bruggen en openbare voorzieningen kunnen bouwen, waarmee ons land beter bereikbaar wordt en daarmee veel beter leefbaar. Misschien hebt u al gemerkt dat ook in uw omgeving een begin is gemaakt met het aanpakken en verbeteren van de wegen. In het afgelopen jaar is ook het nodige gebeurd op het gebied van duurzaamheid. Omdat we actief hebben meegedaan aan de internationale topbijeenkomsten, is Suriname, als Carbon-negatief land duidelijk op de kaart gezet. En, we hebben alle stappen gezet om straks zelf zogenaamde ‘Carbon Credits’ te kunnen verkopen. Daarvan kunnen we al in 2025 de eerste vruchten plukken. Onze generatie van jonge mensen is ook steeds actiever op het terrein van duurzaamheid, ondanks klimaatverandering en het behoud van ons tropisch oerwoud, een generatie die staat voor een duurzaam Suriname. Die ondersteunen wij daarin graag. En het afgelopen jaar markeerde natuurlijk een belangrijk moment op het gebied van olie en gas. Met Total Energies konden we definitieve afspraken maken over de exploitatie van olie voor onze kust. Daarmee is een investering gemoeid van meer dan 10 miljard US-dollar een enorme steun voor onze economische ontwikkeling. De eerste inkomsten uit olie en gas verwachten wij pas in 2028, maar in de komende jaren zullen de investeringen al leiden tot veel economische activiteit en werkgelegenheid, waarvoor het agrarisch kader ontwikkeld wordt.En in dit kader werken we aan de ontwikkelingen van een bijzonder programma, namelijk het RVI-programma, wat betekent: Royalty’s Voor Iedereen. Dit programma moet ervoor zorgen dat de opbrengsten uit onze natuurlijke hulpbronnen, zoals olie en gas, ook eerlijk worden verdeeld, zodat ze een positieve impact hebben op het leven van al onze burgers. De nieuwe inkomsten gaan dus zorgen voor meer welvaart, maar ook welvaart die op een eerlijke manier wordt verdeeld. De komende maanden zal meer concreet worden uitgewerkt hoe dit precies gaat functioneren.Zo werken we, dus stap-voor-stap, aan de economie en de financiën van de overheid. En daarbij is belangrijk dat we het huidige beleid vooral volhouden, want zo komt er weer meer vertrouwen in ons land. Als we de huidige daadkracht om onze economie te hervormen, echt vasthouden, maken we ons land steeds meer interessant voor investeerders uit zowel binnen- als buitenland. Continuïteit is dus van het grootste belang. We moeten doorgaan op deze weg!Als we ons met z’n allen inzetten voor het huidige beleid kunnen we samen een veel betere toekomst realiseren voor ons land en onze kinderen. De eerste voorzichtige resultaten geven extra motivatie. We hebben het allemaal kunnen zien in de publicaties van 'Mi Kondre Tru', merkbare stappen vooruit inspireren ons om door te zetten en ons vooral te blijven inzetten voor land en volk. Ik heb er vertrouwen in dat we samen onze doelen zullen bereiken en Suriname naar nieuwe en grotere hoogten zullen brengen. Op het gebied van economie en de financiën van de overheid zijn we in elk geval al heel goed op weg. Maar voor de mensen in Suriname is het ondertussen wel een heel moeilijk jaar geweest. Velen hebben het zwaar gehad. Waar het kon, hebben we getracht daarin een helpende hand te bieden, zoals het Foodbasket initiatief en de koopkrachtversterking. We zien dat dit al leidt tot verbetering in de levensstandaard van veel burgers. Door gerichte programma's en initiatieven hebben we getracht de levensomstandigheden van onze meest kwetsbare burgers in deze moeilijke tijden enigszins te verbeteren. We hebben de uitkeringen voor ouderen en de kinderbijslag tussentijds verhoogd. En die zullen in 2025 verder worden verbeterd, zodat u als burger wat meer financiële armslag krijgt.Met de wijzigingen in de subsidies voor energie proberen we er wel voor te zorgen, dat mensen die die subsidie echt nodig hebben die ook krijgen. Steun moet terechtkomen bij de kleine man of vrouw waar die echt voor bedoeld is. En we zien al dat sommige bedrijven heel voorzichtig beginnen om hun prijzen voor eerste levensbehoeften een beetje te zakken. Maar dat zijn allemaal nog maar kleine stappen.Ten aanzien van de problemen van de mensen in ons land is er gewoon nog veel te doen. Veel mensen kunnen nog niet rondkomen van hun inkomen en te veel mensen hebben nog problemen met huisvesting. Ook op het gebied van zorg moet nog veel verbeterd worden, onderwijs moeten we verbeteren en het openbaar vervoer. En ook hier hebben we al veel stappen gemaakt en targets gehaald, maar er is nog meer te doen. Wegen zijn op veel plaatsen nog niet aangepakt en mensen wachten nu nog te vaak veel te lang op dingen die de overheid moet regelen. Er is dus nog veel te doen. En daarmee moeten we de komende jaren aan de slag. Samen!En dat kan nu ook, want als de economie en de financiën van de overheid weer op orde zijn, hebben we ook mogelijkheden om wat te doen. Eerder was dat heel lastig, want als een overheid haar eigen zaken niet in orde heeft, hoe kan ze u dan helpen? En dus is mijn wens voor het nieuwe jaar dat nu de economie en de financiën van de overheid een beetje onder controle beginnen te komen, we direct samen de volgende stap zetten; dat we aan de slag kunnen om een aantal specifieke problemen van de mensen in Suriname aan te pakken; dat we dat samen kunnen en gaan doen.Want als je kijkt welke bergen we de afgelopen jaren hebben verzet, om de problemen van de economie en de overheid onder controle te krijgen, dan kunnen we deze uitdaging zeker ook aan. Als we immers voor miljoenenschulden bij andere landen oplossingen weten vinden, dan zullen we toch zeker ook in staat zijn voor onze eigen mensen sociale voorzieningen te verbeteren.Als we grote bruggen kunnen renoveren, zullen we toch ook onze bejaardenwoningen kunnen opknappen?! Samen zijn we als Surinamers zo sterk. Samen hebben we al zoveel meegemaakt. Hiermee gaan we in het komende jaar ook samen aan de slag. Ik roep daarom allen op om deze reis samen te maken met hoop, moed en vastberadenheid. Laten we het nieuwe jaar verwelkomen met een hernieuwd gevoel van optimisme en trots. Laat 2025 een jaar zijn van samenwerking van vooruitgang en van een Suriname dat sterker uit elke uitdaging komt. Ik wens u een gelukkig, gezond en voorspoedig Nieuwjaar. En Gods zegen voor ieder van u en voor ons mooi land.Wo seti a kondre bun, nanga Gado leki un Fesiman.God bless you all!