Inheemse dorpshoofden naar Simons: president open voor snelle erkenning
| waterkant | Door: Redactie
De Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) heeft president Jennifer Simons een resolutie aangeboden met de uitkomsten van haar miniconferentie van 3 september. Tijdens de overhandiging op 4 september in het Kabinet van de President vroeg de organisatie de regering af te zien van afkondiging van de Wet Bescherming Woon- en Leefgebieden uit 2017.
Volgens VIDS-directeur Cylene France is onmiddellijke bescherming tegen gronduitgifte onmisbaar, maar schiet de huidige wet in de uitwerking tekort en kan zij ongewenste effecten hebben. De vereniging pleit voor een alternatief spoor—via nieuwe wetgeving, een presidentieel besluit of een notariële regeling—dat gronduitgifte in inheemse gebieden ondubbelzinnig
President Simons liet weten het voortduren van gronduitgifte te betreuren en gaf aan het standpunt van de VIDS te respecteren, maar verbond daar een praktische voorwaarde aan: afronding van de demarcaties. Zij stelde bereid te zijn de gebieden te erkennen zodra die afbakening gereed is, en benadrukte dat volledige consensus geen vereiste hoeft te zijn; bij voldoende overeenstemming kan volgens haar al met erkenning worden begonnen. In dat scenario achtte zij aanvullende wetgeving minder noodzakelijk, omdat de territoria dan formeel aan de betreffende gemeenschappen toekomen.
De VIDS signaleert dat bewijsstukken over uitgegeven titels binnen inheemse gebieden niet altijd te achterhalen zijn door gebrekkige transparantie en kondigde aan de regering om nadere informatie te vragen, gelijktijdig met het verzoek om bestaande grondtitels en concessies in die gebieden in te trekken.
De resolutie beschrijft verder de interne bestuurspraktijk, waarbij gemeenschappen zelf hun gezagsdragers benoemen of bedanken, en bevestigt de rol van de VIDS als orgaan van het traditioneel gezag van alle inheemse volken. Tegelijkertijd schetsen de dorpshoofden een somber beeld van de huidige situatie: ondanks jaren van discussie ontbreekt fundamentele verbetering en is sprake van rechtsonzekerheid, aanhoudende discriminatie en aanwas van risico’s als grondroof, vervuiling, natuurvernieling, indringing en verdeel-en-heers.
Centrale pijler in de VIDS-strategie blijft het recht op Free, Prior and Informed Consent (FPIC). Een hiervoor ontwikkeld protocol werd in november 2024 unaniem door de betrokken gemeenschappen aangenomen en zal in oktober 2025 formeel worden aangeboden aan regering en andere belanghebbenden, met de expliciete boodschap dat dit het enige officieel vastgestelde referentiekader is.
De Surinaamse president en de VIDS spraken af op korte termijn verder te overleggen over demarcatie en samenhangende vraagstukken, met het oog op concrete stappen richting erkenning en bescherming van inheemse leefgebieden.
| waterkant | Door: Redactie
