Documentaire Mama Sranan-Moeder Suriname in première
| starnieuws | Door: Redactie
In een bejaardentehuis in Nederland zit oma Fansi (1905) voor de televisie. Met haar door de ouderdom wazige blik ziet ze hoe Suriname in Paramaribo ten overstaan van een uitzinnige menigte tot onafhankelijke republiek wordt uitgeroepen. Dan overpeinst ze haar leven. Hoe ze, begin vorige eeuw geboren in Guyana uit een witte vrouw en een zwarte man, als kweki werd ondergebracht in Nickerie. Daar groeide ze op, ontmoette ze de knappe Prince en stapte ze, inmiddels zwanger van haar eerste kind,
Leuwsha’s documentaire is volledig opgebouwd uit merendeels niet eerder vertoond beeldmateriaal. De historische zwart-wit beelden en foto’s zijn ingekleurd en voorzien van een geheel nieuw sound design. Daarin wordt oma Fansi’s verhaal verteld door zangeres Denise Jannah. De teksten zijn van de hand van Leuwsha, de stem van Jannah klinkt als die van Mama Sranan in eigen persoon. Doorspekt met Surinaamse woordjes, uitroepen en tjoeries. Geregeld gaat Jannah over van gesproken tekst naar neuriën. Soms ook zingt ze voluit: Lolo mi boto (tijdens de tocht van Nickerie naar de hoofdstad), Mama Aisa of Bro, een compositie van Jannah zelf, op de tekst van Trefossa.
De filmbeelden gaan van Nickerie naar Paramaribo, maar geven ook een indruk van de zware arbeid op de rijstvelden, tijdens de houtkap of op de rubberplantage. Daar is te zien hoe Hollandse opzichters, gekleed in smetteloos wit tropenkostuum, lurkend aan hun pijp bevelen uitdelen, terwijl arbeiders zich tegen een schamel loon in het zweet werken. Andere scènes spelen zich af in het binnenland: op de sula’s in de Surinamerivier of tijdens dansrituelen in het dorp.
Zo krijgt de kijker een uniek beeld voorgeschoteld van de ontwikkeling van Suriname in de vorige eeuw. Van de fluitende stoomtrein door het centrum van Paramaribo tot de aanleg van de stuwdam. Ook zijn beelden te zien van de toespraak van Anton de Kom in 1933 en het brute politiegeweld tegen opstandige arbeiders dat eruit voortkwam. Later in de film houdt Jopie Pengel een verkiezingsrede en wordt Koninginnedag gevierd, met het bezoek van Juliana.
Moeder Suriname-Mama Sranan is op het IDFA genomineerd voor twee prijzen: de Best Dutch Film Award en de Beeld & Geluid ReFrame Award, de beste film waarin gebruik wordt gemaakt van oud beeldmateriaal. De documentaire draait vanaf 16 november in de Nederlandse bioscopen. De Surinaamse première volgt op 5 januari in TBL Cinemas in Paramaribo.Diederik Samwel| starnieuws | Door: Redactie
