COCAÏNE BLIJFT SURINAME OVERSPOELEN

Auteur: Armand Snijders.

Hoewel vorig jaar wereldwijd recordhoeveelheden cocaïne werden onderschept, ging de smokkel van het illegale goedje schijnbaar onverstoorbaar door. Ook Suriname wordt daardoor nog altijd overspoeld met het witte goud.

Dat er op is op eerste kerstdag een drugsvliegtuigje is neergestort nabij de nabij de Stondansi-stroomversnellingen in de Nickerierivier en dat daarin twee lijken en 170 pakken cocaïne werden gevonden, kwam voor niemand als een echte verrassing. Vliegtuigjes komen en gaan immers met grote regelmaat om cocaïne af te leveren, zo bevestigde ook minister Kenneth Amoksi van Justitie en Politie (Juspol) enkele maanden geleden. Hij zei in het parlement dat

er in Suriname jaarlijks vier- tot zeshonderd droppings plaatsvinden van ladingen van gemiddeld vierhonderd kilo cocaïne. Zonder overigens te zeggen waar hij deze aantallen op baseerde.

Maar op basis van de bevindingen van met name buitenlandse drugsbestrijdingsdiensten onderzoeksjournalisten én ervaringen uit het verleden zal hij er waarschijnlijk niet ver naast zitten. Twintig jaar geleden werd al vermoed door de politie en het Drug Control Program van de Verenigde Naties dat ieder jaar tussen de dertig en veertig ton cocaïne wordt door verhandeld in Suriname, waarschijnlijk zelfs meer.

Dat werd destijds ook bevestigd door Eric Bouterse, broer van de vorige maand overleden ex-president

én veroordeelde drugscrimineel Desi Bouterse, die zich in 2004 voor de rechter moest verantwoorden voor betrokkenheid bij de drugshandel, nadat hij was gepakt in een opslagplaats in Commewijne. Hij verklaarde destijds dat door de drugsbende waar hij deel van uitmaakte, iedere week minimaal drie vliegtuigen met elk driehonderd kilo cocaïne illegaal ergens in Suriname landden.

Saillant detail is dat Eric Bouterse zijn neef Dino, zoon van Desi, heeft bestempeld als de leider van de bende. Dino werd later in een andere zaak door een Amerikaanse rechter veroordeeld tot zestien jaar cel, een straf die hij nu nog steeds uitzit. Het was voor iedereen duidelijk dat de Bouterse-clan – in ieder geval destijds – een van de bendes was die op drugsgebied mede de lakens in Suriname uitdeelden. Maar er zijn er meer en die zijn nooit aangepakt en vandaag de dag nog altijd stevig aan de smokkeltouwtjes trekken.

Als uitvalsbasis voor zijn illegale activiteiten gebruikte Eric een locatie grenzend aan de Raleigh Vallen, waar de familie-Bouterse over beschikte. Vanaf een nabijgelegen airstrip kon de handel onopvallend vanuit Colombia of Brazilië de worden aangevoerd. Een simpel rekensommetje leert dat alleen deze groep drugscriminelen op jaarbasis bijna vijftigduizend kilo verdovende middelen het land wisten binnen te krijgen.

En wat het land door de lucht in komt, moet er ook weer uit. Het gros gaat via de Jules Sedney-haven. Dat deze nog altijd zo lek als een mandje is en een letterlijke vrijhaven voor drugsbonzen, is allang geen nieuws meer. Mede dankzij corrupte douaneambtenaren die van hogerhand ook nog eens worden gedekt is het voor diegenen die hun werk wel serieus nemen dweilen met de drugskraan open, zo valt op de haven te beluisteren. De voornemens van deze regering om voor eens en altijd schoon schip te maken bij de douanedienst en de haven om dergelijke uitwassen in de toekomst te voorkomen, zijn ook op nauwelijks iets uitgelopen.

Al decennia roepen regeringen dat ze korte metten willen maken met de cocaïnehandel en -smokkel, die Suriname tot de huidige narcostaat heeft gemaakt.

De regering van president Chandrikapersad Santokhi getroost zich ook opvallend weinig moeite om de drugscriminelen de pas af te snijden. Terwijl het staatshoofd tussen 2005 en 2010 als minister van Justitie en Politie wel dé crimefighter van de regio was.

Er worden wel af en toe airstrips onklaar gemaakt. Maar in de praktijk blijkt dat voor ieder illegaal aangelegd vliegveldje dat wordt opgeblazen er twee nieuwe in de plaats komen. Ook wat dat betreft is het dus dweilen met de kraan open. Daarnaast blijken de Surinaamse opsporings- en inlichtingendiensten onvoldoende op de hoogte te zijn voor wat er in de keiharde drugswereld gebeurt, waardoor men achter de feiten aan holt. En als er al eens een forse lading wordt onderschept, dan is dat vaak meer toeval en geluk dan wijsheid.

Dat de huidige regering ook weinig doet om de situatie te verbeteren, verbaast eigenlijk niemand. Santokhi zag er immers totaal geen bezwaar in om in zee te gaan met een bij verstek veroordeelde drugscrimineel, Ronnie Brunswijk, die zelfs tot vicepresident werd benoemd. En Amoksi, lid van de Abop van Brunswijk, werd minister van Justitie en Politie. Mede daardoor is er nauwelijks aandacht besteed aan de drugscriminaliteit.

Dat bleek al in 2021 toen de Braziliaanse media op basis van informatie van de justitiële autoriteiten berichtten over de aanhouding van een drugspiloot in dat land die op weekbasis ruim tweehonderd kilo cocaïne naar Suriname zou hebben gebracht. Uit onderzoek zou zijn gebleken dat hij banden zou hebben met maar liefst vijf bekende en actieve Surinaamse politici, die deel zouden uitmaken van een drugskartel dat verder bestaat uit Braziliaanse zakenlieden.

Je zou verwachten dat Santokhi – zeker gezien zijn achtergrond als ‘crimefighter’ – het naadje van de kous wilde weten om de reputatie van Suriname weer wat op te vijzelen en Amoksi op zou dragen zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Maar dat gebeurde niet, waardoor de namen van de vijf politici nog altijd onbekend zijn. Dus het is heel goed mogelijk dat bij de aanstaande verkiezingen diverse kandidaten van verschillende partijen met een ‘drugscarrière’ op het stembiljet zullen prijken. Abop-ondervoorzitter Joel ‘Bordo’ Martinus zal daar in ieder geval niet op staan. Hij was naar verluidt één van de door de Braziliaanse justitie bedoelde vijf politici, maar werd vorig jaar aangehouden in Brazilië.

Zolang vrijwel iedereen in Suriname de kop in het zand blijft steken en niet wordt begonnen met het met kop en staart roeien van de drugscriminaliteit, zal de cocaïnehandel blijven bestaan en het land ook na vijf jaar regering-Santokhi met stip als narcostaat bekend blijven staan.

ANALYSE