Baanbrekende studie toont aan dat minder eten leidt tot een langer leven, maar één ding is nog belangrijker
| snc.com | Door: Redactie
Scientias.nl | Er wordt al bijna een eeuw onderzoek gedaan naar de relatie tussen calorierestrictie en levensduur bij labdieren, en hieruit komt een duidelijke trend naar voren: dieren die minder vaak of minder eten, leven gemiddeld langer. Maar waarom dat zo is, en hoe we dit op mensen kunnen toepassen, blijft een raadsel.
Het onderzoek, dat deze week in Nature is verschenen, volgde heel nauwkeurig de levensloop van zo’n duizend muizen die op verschillende diëten zijn gezet. Wat de studie uniek maakt, is dat de wetenschappers muizen hebben uitgekozen die genetisch zeer verschillend zijn, zodat het de genetische diversiteit van
Calorierestrictie versus periodiek vasten
De conclusies zijn niet zo simpel als je misschien zou denken. Minder calorieën eten heeft een grotere impact op de levensduur dan bijvoorbeeld periodiek vasten. Muizen op zeer caloriearme diëten leefden gemiddeld langer, ongeacht hun lichaamsvet of bloedsuikerspiegel, twee markers die in verband worden gebracht met veroudering. Maar verrassend genoeg waren de muizen die
“We benadrukken hiermee het belang van veerkracht”, zegt Gary Churchill, hoofdonderzoeker en hoogleraar aan JAX. “De sterkste dieren behouden hun gewicht zelfs bij stress en calorierestrictie, en zij leven ook het langst. Dit toont aan dat gematigde calorierestrictie waarschijnlijk het beste uitpakt voor zowel de gezondheid als de levensduur.” Het onderzoeksteam verdeelde de vrouwelijke muizen over vijf groepen met elk hun eigen dieet. Eén groep mocht onbeperkt eten, wanneer ze maar wilden. Twee andere groepen kregen respectievelijk 60 en 80 procent van hun normale dagelijkse calorieën, en de laatste twee groepen vastten een of twee dagen per week, maar mochten de overige dagen onbeperkt eten. De gezondheid van de muizen werd gedurende hun leven regelmatig gecontroleerd en bijgehouden.
Grote variatie
De muizen die geen enkele dieetbeperking hadden, leefden gemiddeld 25 maanden; hun soortgenoten die op een dieet van 80 procent van hun normale calorieën waren gezet, haalden 30 maanden; de strengste groep (60 procent van de calorieën) legde gemiddeld pas na 34 maanden het loodje; en de periodiek vastende muizen kwamen uit op 28 maanden. Opvallend was de grote variatie binnen elke groep: sommige muizen op het strengste dieet leefden slechts enkele maanden, terwijl anderen de mijlpaal van 4,5 jaar wisten te bereiken.
De onderzoekers doken dieper in de gegevens en ontdekten dat genetica een veel grotere rol speelt in de levensduur dan gedacht, groter zelfs dan het soort dieet dat de muizen volgden. Een aantal genetische factoren hebben een cruciale invloed op de gezondheid en levensverwachting van een individu. Het is alleen nog niet bekend welke genen dit precies zijn. Wel is duidelijk dat genetisch bepaalde veerkracht – het vermogen om gewicht, lichaamsvet en immuuncellen op peil te houden ondanks hoge stress of voedselschaarste – een belangrijke factor is voor een langer leven. “Als je lang wilt leven, zijn er dingen die je kunt controleren om dit doel te bereiken, zoals je dieet”, legt Churchill uit. “Maar wat nog belangrijker is, is een oma die stokoud is geworden.”
Traditionele opvattingen op losse schroeven
De studie zaagt aan de poten van gangbare ideeën over waarom bepaalde diëten de levensduur verlengen. Factoren zoals gewicht, vetpercentage, bloedsuiker en lichaamstemperatuur verklaren het verband niet tussen minder calorieën eten en langer leven. In plaats daarvan bleken de gezondheid van het immuunsysteem en bepaalde eigenschappen van rode bloedcellen sterker gelinkt aan levensduur. Dit laat zien dat onderzoeken naar menselijke veroudering – die vaak gebruikmaken van metabole metingen (het meten van zuurstofopname en koolstofdioxide-uitstoot) als indicatoren voor gezondheid – belangrijke aspecten van gezond ouder worden over het hoofd zien.
“Hoewel calorierestrictie over het algemeen goed is voor de levensduur, laten onze gegevens zien dat afvallen tijdens zo’n restrictie juist slecht is voor de levensverwachting”, maakt Churchill duidelijk. “Dus wanneer we bij menselijke studies naar medicijnen tegen veroudering zien dat mensen afvallen en een betere metabolische gezondheid hebben, is dat geen goede voorspeller van hoe oud ze worden.”
Deze bevindingen zetten aan tot verder onderzoek en laten zien dat gezond ouder worden veel ingewikkelder is dan simpelweg een dieet volgen. Misschien is het geheim voor een lang leven wel dichterbij dan we denken – diep weggestopt in onze genen.
Meer wetenschap? Lees de nieuwste artikelen op Scientias.nl .
| snc.com | Door: Redactie
