VES: Dubbel aantal patiënten moest behandeld worden met SRD 5 miljard

SRD 5 miljard (€ 143 miljoen) subsidie voor de gezondheidszorg is inefficient besteed. Dit heeft de VES uitgerekend.

Minimaal tweemaal zo veel patiënten moesten behandeld worden in 2024. Het gaat om consulten en medisch noodzakelijke operaties. De vraag naar zorg groter is groter dan het aanbod. Berekeningen van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) tonen aan dat verdubbeling van

behandelingen mogelijk was geweest van patiënten, die nu niet geholpen zijn en daardoor onnodige orgaanschade hebben opgelopen door progressie van hun ziekte. Informatie over het verlies van levenskwaliteit en levensverwachting van deze patiënten is een verantwoordelijkheid van de directeur van Volksgezondheid, de hoogste ambtelijke arts.Tegenstrijdige opmerkingenTijdens de nieuwjaarspersconferentie van de regering werd de inefficiëntie in de zorg pijnlijk duidelijk, stelt de VES in haar uitgave INZICHT. De minister van Volksgezondheid somde enkel de uitgaven voor apparatuur en gebouwen op, terwijl zijn collega van Financiën & Planning verklaarde dat er meer dan SRD 5 miljard in de sector is geïnvesteerd. Hij benadrukte dat “geld niet het probleem is, maar de besteding ervan”. De verantwoording van deze subsidie door de minister van Volksgezondheid is niet geloofwaardig, hetgeen hem bestuurlijk diskwalificeert, maar politiek doet overleven, getuige de golf aan dagelijkse publiciteitsstunts zoals de aanschaf van 10 nieuwe ambulances, het openen van een dialyse faciliteit in het Marwina Ziekenhuis en de aankondiging van een mogelijke doorstart van de bouw van het AMC-SU. Ten onrechte, worden deze acties, op de valreep voor de verkiezingen, als een “versterking van de gezondheidszorg” gepresenteerd, vanwege het ontbreken van een samenhangende beleidskader.Massieve subsidies schadelijk voor zorgsectorSubsidies onderhouden de vicieuze cirkel van slechte medische kwaliteit en hoge zorgkosten, zoals ook in vergelijkbare woorden beaamt door de Amerikaanse econoom Arthur Laffer tijdens zijn recente bezoek aan Suriname. Hierdoor wordt de zorgsector juist afgebroken waardoor steeds meer zorgfaciliteiten verdwijnen en minder patiënten adequate zorg krijgen. Het is een uiterst gevaarlijk traject, waar de VES de samenleving voor hoopt te behoeden. Deze subsidies zijn daarom onhoudbaar, zeker omdat ziekenhuizen en artsen geen gevalideerde medische resultaten publiceren en de bevolking dus niet weet “waarvoor ze betaalt”? De extra subsidie van SRD 250.000 (7100 euro) per hartoperatie is het meest recente schrijnende voorbeeld van wanbeleid. Een versnelde privatisering is daarom noodzakelijk van alle overheidsziekenhuizen, waaronder het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, ’s Lands Hospitaal, het Wanica Ziekenhuis en het Mungra Medisch Centrum in Nickerie.Sint Vincentius Ziekenhuis (SVZ) & Diakonessenhuis (DH) Opmerkelijk is dat zelfs private ziekenhuizen, zoals het SVZ en DH, overheidssteun ontvangen. Dit is niet te rechtvaardigen, omdat belastinggeld niet dient om een begrotingstekort van een private instelling te dichten. Het is oneigenlijk gebruik van schaarse belastinggeld. De VES adviseert het Rooms-Katholieke Bisdom en de Evangelische Broedergemeente om met moreel gezag bestuurlijke hervormingen in het SVZ en DH te initiëren. Hierdoor kan een verbeterde zorgverlening met een verantwoordde financiële bedrijfsvoering wordt gecombineerd. Beide ziekenhuizen danken hun ontstaan aan de goede reputatie van deze geloofsgemeenschappen, die de grondleggers zijn van de Surinaamse gezondheidszorg. Door zich te specialiseren in zogenoemde “zorgstraten” herwinnen deze zorginstellingen hun “rolmodel".Waarom kunnen meer patiënten behandeld worden in zorgstraten?Zorgstraten zijn geïntegreerde zorgpaden georganiseerd rond specifieke ziektebeelden; suikerziekte, moeder en kind, nieraandoeningen, hart en vaat ziekte, kanker, houding en bewegingsproblemen, neurologie en geestelijke gezondheidsstoornissen, infectieziekten, longaandoeningen en oogafwijkingen. Ze zijn ontworpen om de volledige zorgcyclus van een patiënt te verbeteren. De zorgcyclus loopt van preventie tot diagnostiek en van behandeling tot revalidatie. In zo’n zorgcyclus hoeft de patiënt niet meer naar verschillende locaties te reizen voor onderzoeken. Hierdoor wordt de doorlooptijd van behandelingen korter. Door betere coördinatie en planning, kunnen de werkactiviteiten beter op elkaar worden afgestemd, waardoor de beschikbare dure operatiecapaciteit beter benut wordt. Zorgverleners kunnen dan sneller, efficiënter werken, met een betere kwaliteit. Ook de wachttijd voor de patiënt wordt korter. Uiteindelijk kunnen dus meer patiënten behandeld worden.Hoe creëren zorgstraten hogere salarissen en nieuwe banen?

Efficiëntie maakt geld vrij om verpleegkundigen hogere salarissen aan te bieden. Dit draagt direct bij aan een verbeterde werkomgeving en verdient daarom de steun van de vakbeweging en werkgevers. Naast specialistische verpleegkundigen, gaat het ook om laboranten en technisch personeel, dat apparatuur onderhoudt. Ook data-analisten zijn nodig om de uitkomsten van behandelingen te kunnen monitoren en verbeteren. Professionele managers moeten worden aangetrokken om zich te richten op het beheren van de patiënten stromen. Dit zijn allemaal goed betaalde banen, die in een zorgstraat eenvoudig kunnen worden gecreëerd omdat de financiële middelen doelgericht kunnen worden ingezet. Deze functies creëren immers zorgwaarde in het systeem.

De VES heeft berekend dat ruim 5.000 goed betaalde banen kunnen worden gehonoreerd, die eenvoudig uit de exploitatie kunnen worden gefinancierd, hetgeen het wegtrekken van personeel naar het buitenland zou kunnen indammen. Desalniettemin kan in de overgangsfase van buitenlandse zorgverleners, met een medische PSA kaart, gebruik worden gemaakt om het tekort aan gekwalificeerd personeel op te vangen.Medische PSA kaartenMet de invoering van medische PSA kaarten voor buitenlandse artsen, verpleegkundigen en paramedici met een geldige Amerikaanse, Canadese of Nederlandse BIG-registratie kan niet alleen de werkdruk worden vermindert, maar ook nieuwe kennis worden ingebracht. De inzet van buitenlandse zorgverleners is een bewezen maatregel om de gezondheidszorg te versterken, zoals aangetoond tijdens de Covid pandemie in 2020 en 2021. Na de pandemie is dit effect verloren gegaan door het ad-hoc volksgezondheidsbeleid, dat het zorgsysteem totaal heeft ontwricht. Met de invoering van de medische PSA-kaarten kan deze ontsporing, ten dele, gestuit worden. Door wederzijdse kruisbestuiving met buitenlandse zorgverleners kan Suriname zijn voordeel doen, terwijl nieuwe artsen en verpleegkundigen worden opgeleid. Met de komst van een oil-and gas sector is dat zelfs zeer wenselijk.Gezondheidszorg topprioriteit in verkiezingenDe gezondheidszorg bevindt zich in een diepe bestuurlijke en economische crisis. Het “puin ruimen” is nu een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid, die niet langer alleen op de schouders van de zorgsector kan rusten. Een innovatieve hervormingsaanpak is noodzakelijk om deze sector te herstellen. Met de verkiezingen van 25 mei 2025 in aantocht behoren alle politieke partijen concrete oplossingsplannen aan de samenleving te presenteren.