Suriname boekt vorderingen mensenhandel

Suriname heeft sinds de inspanningen van de regering worden beoordeeld om mensenhandel tegen te gaan en te voorkomen, nog nooit zo een positieve notering gehad van de Amerikaanse regering. De State Department van de regering van de USA heeft nooit eerder Suriname geplaatst in de categorie Tier 1. Dat is de meest gunstige categorie in de beoordeling. Door de Amerikaanse regering worden jaarliojks voor elk land in de wereld de inspanningen beoordeeld om in de betreffende landen mensenhandel te voorkomen en te bestrijden. Ook slachtofferhulp komt in de beoordeling aan de orde. Suriname was altijd in Tier 2 wanneer het

gunstig werd beoordeeld en in Tier 2 Watchlist wanneer het land dreigde af te dalen naar de landen die het slechtst scoren wat betreft het beleid tegen mensenhandel. Naar wij weten is Suriname nog nooit gedaald naar de laagste categorie. 

De Tier 1 notering is wel een unicum en dat is een pluimpje direct naar de autoriteiten die belast zijn met het voorkomen en tegengaan van mensenhandel. Het gaat dan voornamelijk om het ministerie van Justitie en Politie en het Korps Politie Suriname, met name de Trafficking in Persons Unit, maar zeker niet te vergeten het Openbaar Ministerie.   

De regering van Suriname

voldoet volledig aan de minimumnormen voor het uitbannen van mensenhandel, meent de Amerikaanse regering. Dit is een vaststelling voor het eerst. De regering heeft op dit gebied in de afgelopen 12 maanden belangrijke resultaten geboekt; daarom werd Suriname opgewaardeerd naar Tier 1. Deze inspanningen omvatten onder meer de veroordeling van onder andere één mensenhandelaar en het identificeren van meer slachtoffers, waaronder een minderjarig slachtoffer van mensenhandel in familieverband. Ook is gewerkt aan het vervolgen van vermeende mensenhandelaren en het vervolgen van een vermoedelijk medeplichtige politieagent. 

Opmerkelijk is te vernemen dat de Surinaamse regering eindelijk een opvangcentrum opende om slachtoffers op lange termijn op te vangen. Daarmee werd voor het eerst het gebrek aan beschikbare opvangplekken voor de slachtoffers gedurende meer dan drie maanden aangepakt. De regering stelde ook een maatschappelijk werker aan om toezicht te houden op de activiteiten en kennelijk dus ook de begeleiding van slachtoffers. De regering heeft de standaardprocedures voor de identificatie van slachtoffers afgerond en geïmplementeerd, een nieuw beleid ontwikkeld om de TIP Unit van de politie in staat te stellen om toegang van slachtoffers tot rechtsbijstand te organiseren. In het rapport van de Amerikanen is aangegeven dat het proces voor tien slachtoffers opgestart is om een ​​verblijfsvergunning te verkrijgen. 

Alhoewel Suriname goed scoort zijn er toch in het rapport punten van herstel genoemd. Opmerkelijk is wel de constatering dat alhoewel de regering aan de minimumnormen voldoet, zij niet alle slachtoffers automatisch toegang geeft tot maatschappelijk werkers en medische zorg. Ook zijn er geen gespecialiseerde diensten verleend voor minderjarige slachtoffers. Verder beschikte de TIP-eenheid niet over voldoende opleiding op het gebied van opvangdiensten voor slachtoffers. Slachtoffers konden niet vanuit het buitenland getuigen, waardoor de samenwerking in strafzaken werd beperkt. De regering financierde ook niet voldoende de inspanningen ter bestrijding van de mensenhandel en veroordeelde niet genoeg mensenhandelaren. De regering faalde ook om rechters adequaat te trainen en pakte de lacunes in het toezicht of de implementatie van regelgeving door sommige ambtenaren niet adequaat aan.

Zoals de afgelopen vijf jaar is gerapporteerd, exploiteren mensenhandelaars binnenlandse en buitenlandse slachtoffers in Suriname, en exploiteren mensenhandelaars slachtoffers uit Suriname in het buitenland. Het aantal gerapporteerde gevallen van mensenhandel in oerwoudbinnenland van Suriname, dat ongeveer 80 procent van het land uitmaakt, is de afgelopen jaren toegenomen. De beperkte aanwezigheid van de overheid in het binnenland maakt de volledige omvang van het probleem onbekend. 

Een zwak immigratiebeleid, problemen bij het controleren van de grenzen van Suriname en de aantrekkingskracht van de goud- en houthandel hebben geleid tot een toestroom van migranten uit verschillende landen die Suriname legaal binnenkomen en in het land blijven nadat hun legale verblijf is verstreken. Deze personen worden bijzonder kwetsbaar voor seks- en arbeidsuitbuiting. Mensenhandelaars richten zich op de toenemende toestroom van asielzoekers en migranten, van wie velen geen wettelijke status en bescherming hebben, naar en via Suriname, met name die uit Haïti en Venezuela, maar ook die uit Brazilië, Cuba, de Dominicaanse Republiek, Guyana en de Volksrepubliek China, Afrika en Zuid-Centraal-Azië. Asielzoekers en migrantenvrouwen en -meisjes lopen vooral risico voor wat betreft sekshandel in Suriname, onder meer in bordelen, massagesalons, kapsalons en illegale goudmijnkampen in het binnenland van Suriname. Individuen die betrokken zijn bij commerciële seks waarvoor in kranten en social media reclame wordt gemaakt, lopen ook het risico slachtoffer te worden van mensenhandel. 

Migrantenarbeiders (volwassenen en kinderen) in de landbouw, winkels, de bouw en op vissersboten voor de kust van Suriname lopen het risico te worden verhandeld, evenals kinderen die in de landbouw, kleine bouwnijverheid, goudmijnen en informele stedelijke sectoren werken. Gezien hun irreguliere status kunnen asielzoekers en migrantengroepen de hulp van de autoriteiten vermijden uit angst voor criminalisering of deportatie, waardoor ze kwetsbaar worden voor mensenhandelaars. 

Aan de overheid gelieerde Cubaanse werknemers zijn mogelijk door de Cubaanse regering gedwongen te werken. Nationaal gerunde verenigingen uit de Volksrepubliek China, en naar verluidt enkele mensenhandelaars uit Hong Kong, rekruteren en exploiteren nationale immigranten uit de Volksrepubliek China bij de seks- en arbeidsuitbuiting in de mijnbouw-, diensten- en bouwsector. Surinaamse vrouwen in de ons omringende landen lopen het risico slachtoffer te worden van sekshandel. Mensenhandelaars kunnen slachtoffers vervoeren via routes in het binnenland van Suriname die de officiële controleposten omzeilen. Er zijn berichten over corruptie en medeplichtigheid van lokale ambtenaren aan mensenhandelmisdaden die de inspanningen tegen mensenhandel kunnen belemmeren.

Hoewel de mensenhandelaren overwegend mannen zijn, hebben de autoriteiten ook vrouwenhandelaars vervolgd en veroordeeld. Individuen die zich bezighouden met commerciële seks online, in privéwoningen of in slecht beschermde clubs in het binnenland, bleven na de opheffing van de pandemische beperkingen in maart 2022 bestaan, waardoor hun kwetsbaarheid toenam. 

Organisaties die de HIV-positieve en LGBTQI+-gemeenschappen vertegenwoordigen, meldden ook dat deze groepen een bijzonder risico liepen omdat ze als gevolg van de pandemie te maken kregen met marginalisering en toenemende armoede. De Covid-pandemie heeft het risico op mensenhandel vergroot voor laagopgeleide personen die geen werk kunnen vinden. 

De verslechterende economische omstandigheden als gevolg van de pandemie hebben meer volwassenen tot commerciële seks gedreven om een ​​extra inkomen te verdienen en hebben waarschijnlijk het aantal slachtoffers van kinderhandel doen toenemen, inclusief kinderhandel. In januari 2023 meldde de regering dat 5.000 kinderen, voornamelijk in het binnenland van Suriname, niet naar school terugkeerden om hun ouders te helpen na het einde van de pandemische beperkingen; deze kinderen zijn kwetsbaar voor mensenhandel. Hoewel er geen meldingen zijn van extraterritoriale seksuele commerciële uitbuiting van kinderen, kan dit wel hebben plaatsgevonden, aldus het Amerikaans rapport. 

Suriname scoort goed, maar is nog niet waar het moet zijn. In de Caricom zitten alleen Bahama’s en Guyana samen met Suriname in Tier 1. Barbados, Jamaica en Trinidad zitten in de veel lagere Tier 2. 

(Foto: TiP Hero Inspecteur Letitia Pinas van het TIP-KPS met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken)