• zaterdag 18 May 2024
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Surinaamse voetballer Albert Wittenberg overleed in de strijd tegen de nazi’s

| dagblad suriname | Door: Redactie

De op 14 april 1909 in Paramaribo geboren Wittenberg was in de jaren dertig timmerman, actief binnen de Communistische Partij Nederland en lid van de Bond van Surinaamse Arbeiders. In 1941 ging hij aan de slag bij de Luchtbeschermingsdienst. In de loop van de oorlog werd hij actief als koerier in het communistische verzet, aldus is te lezen op de website sportgeschiedenis.nl. 

In zijn vrije tijd mocht Wittenberg graag een balletje trappen. Dat deed hij bij Surinam Boys, de eerste voetbalclub voor Surinamers die in 1936 een afdelingstitel won in een Nederlandse competitie, in de tweede klasse in Amsterdam. Nederland was

toen nog grotendeels blank, donkere medelanders waren een bezienswaardigheid en het gebruik van het woord ‘neger’ was toen nog volstrekt normaal, zo blijkt uit diverse krantenverslagen uit de jaren dertig.

Buiten het veld nam Wittenberg steeds grotere risico’s. Zo nam hij samen met zijn vrouw Janna in 1943 de pas zes weken oude baby Betty Mock op in zijn gezin. Betty wist de oorlog te overleven.

Vergeten Surinaamse voetbalhelden

Ook buiten Amsterdam waren Surinaamse voetballers actief in het verzet, ontdekte Marjet Derks, hoogleraar sportgeschiedenis in Nijmegen. De gebroeders Evie en Jules Vismale speelden in de jaren dertig bij SDO in het Brabantse Vlijmen

en hielpen een Amerikaanse gevechtspiloot bij een ontsnapping. Deze broers overleefden de oorlog.

Met Wittenberg liep het helaas minder goed af. Hij werd in 1944 opgepakt en kwam uiteindelijk terecht in het Duitse werkkamp Mittelbau-Dora. Het kamp overleefde hij, maar toen de Amerikanen naderden raakten de Duitsers in paniek, wat resulteerde in een chaotische ontruiming. De trein met gedeporteerden kwam al snel vast te zitten.

De bewakers hebben toen samen met de plaatselijke Hitlerjugend de mannen bijeengedreven in een graanschuur op het landgoed Isenschnibbe, ten noordoosten van de stad Gardelegen.  De schuur werd vervolgens in brand gestoken, waarbij Wittenberg, samen met meer dan duizend anderen, op een afschuwelijke manier omkwam.

De Amerikanen arriveerden een paar uur later, net te laat om het drama te voorkomen. Wittenberg kwam zo op 13 april 1945 om het leven, een dag voor zijn zesendertigste verjaardag.

(Bron foto Wittenberg en gezin: Oorlogsgravenstichting)

| dagblad suriname | Door: Redactie