Surinaamse president Santokhi onder druk door dagenlange protesten tegen regeringsbeleid
| volkskrant | Door: Stieven Ramdharie
Voor de derde dag op rij gingen Surinamers woensdag de straat op uit onvrede over president Chandrikapersad Santokhi. De demonstranten verzetten zich onder andere tegen vriendjespolitiek, hoge voedsel- en brandstofprijzen en corruptie.
Honderden demonstranten, slaand op potten en pannen, trokken in Paramaribo naar het regeringsgebouw waar een ander mikpunt van de volkswoede, vicepresident Ronnie Brunswijk, met het kabinet vergaderde. Santokhi en Brunswijk staan onder grote druk: een belangrijke eis van de betogers is de intrekking van de omstreden benoeming van hun familieleden op belangrijke posten.
Brunswijk hoorde de demonstranten woensdag aan en beloofde dat hij hun eisen zal bespreken met
Santokhi, die twee jaar geleden oud-legerleider Desi Bouterse opvolgde, trok maandag lering uit de gebeurtenissen in Sri Lanka, die ook in Suriname sterk de aandacht trokken. Hij zegde direct een buitenlands bezoek af en beloofde beterschap. Ook bood Santokhi, die met het IMF in zee ging
‘Ik heb de ontevredenheid die leeft gehoord en gezien’, aldus de president. ‘Ik begrijp die gevoelens. Ik wil daarom zonder twijfel stellen: samenleving, u heeft mij aan uw zijde.’ Maar de actiegroep achter de demonstraties, het tot voor kort onbekende Team Organic, weigerde te praten. Ze reageerden met een fors aantal eisen, waarvan sommige uiterlijk woensdag door de regering moesten worden ingewilligd.
Politie-inspecteurs achter protesten
De eisen varieerden van meer geld voor het onderwijs en aanpak van de problemen in de zorg tot verlaging van de elektriciteitstarieven. De benoeming van Santokhi’s vrouw tot commissaris bij het overheidsbedrijf Staatsolie, die kwaad bloed heeft gezet bij veel Surinamers, diende woensdag te worden vernietigd.
Ook Leo Brunswijk, de omstreden jongere broer van de voormalige rebellenleider, moest van de betogers vertrekken als president-commissaris van het energiebedrijf EBS. Brunswijk belandde in de raad van commissarissen van vier staatsbedrijven, waaronder Staatsolie en de nationale luchtvaartmaatschappij SLM.
‘Dit zijn principiële punten voor ons’, zegt Raoul Hellings, een van de twee hoofdinspecteurs van politie achter het protest, telefonisch vanuit Paramaribo. ‘Santokhi heeft in de verkiezingscampagne goed bestuur en clean government beloofd. Hij zou een einde maken aan het nepotisme en de vriendjespolitiek die Suriname al jaren teisteren. Maar wat gebeurt er? Hij doet hetzelfde als zijn voorganger. Hoe zou er in Nederland worden gereageerd als de vrouw van de premier op een belangrijke post zou worden benoemd?’
Sergio Gentle, de andere hoofdinspecteur, zegt niet te geloven dat Santokhi deze en andere ‘dubieuze benoemingen’ van partijgenoten en vrienden zal intrekken. ‘Het gaat ’m niet worden’, zegt Gentle pessimistisch. ‘Geen van hen zal afstand nemen van hun posities. De vorige regering werd door de president van alles en nog wat beticht. Maar als je ziet hoe hij en zijn mensen zelf optreden... Ze zijn vijftig keer erger.’
De laatste druppel
Santokhi en zijn ministers werden maandag volledig verrast door de eerste protesten. Zij waren niet de enigen in Paramaribo. Maar Hellings was al lange tijd ontevreden over het regeringsbeleid. Het verdwijnen van zo'n 47 miljoen Surinaamse dollar, ongeveer twee miljoen euro, van een rekening van het ministerie van Financïen, was voor hem en de anderen van Team Organic de druppel die de emmer deed overlopen.
De fraudezaak, waarbij vervalste overschrijvingsopdrachten werden gebruikt, werd vorige week door Bouterses partij NDP uitgemeten. Sindsdien staat Santokhi onder druk om minister van Financiën Armand Achaibersing de laan uit te sturen. Grote commotie was er de afgelopen week ook over de dood van drie baby’s in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, vanwege het gebrek aan neonatale zorg en aan personeel.
FOTO: In Suriname zijn voor de derde dag mensen gaan protesteren tegen de regering van Santokhi.Beeld ANP
Maandag trok Santokhi het boetekleed aan. ‘Ook voor mij is het niet acceptabel als kinderen overlijden omdat er geen goede zorg kan worden geboden’, zei hij. ‘En ook vind ik het niet acceptabel dat kwaadwilligen door blijven stelen, ten koste van u.’
Loze woorden
Maar Hellings vindt het allemaal loze woorden van Santokhi. ‘Het volk, dat moet inleveren, is getergd’, betoogt hij. ‘Dan komt er een moment dat we het niet meer accepteren.’ Gentle: ‘Als het zo doorgaat en er niet wordt ingegrepen, dan krijgen we hier een situatie zoals in Haïti. Dan wordt Suriname een failed state.’
Beide actievoerders vinden het helemaal geen probleem dat twee hoge politiefunctionarissen de demonstraties tegen de regering aanvoeren. In de VHP-partij van Santokhi, die vroeger zelf een hoofdinspecteur was, bestond dinsdag hierover onvrede. ‘Ik maak gebruik van mijn grondrecht’, zegt Hellings, tevens oud-voorzitter van de Surinaamse Politiebond. ‘Maar u zal mij niet in politie-uniform zien demonstreren.’ Ook Gentle ziet het probleem niet. ‘Wij zijn ook burgers van dit land’, betoogt hij.
De partij die het meeste baat heeft bij de protesten tegen Santokhi, die in 2020 met grote overmacht de verkiezingen won, is Bouterses NDP. De oppositiepartij heeft voor zaterdag een bijeenkomst aangekondigd van het kader. Het is echter onduidelijk of de NDP zal meedoen aan de demonstraties. De vraag is ook of de betogers dat op prijs zullen stellen.
De afgelopen dagen liet een deel van hen blijken dat zij ook de NDP de schuld gaven voor de slechte economische situatie. Hellings en Gentle ontkennen banden te hebben met een politieke partij. ‘Ik ben geen fan van de NDP’, zegt Gentle. ‘En toch word ik door sommigen uitgemaakt voor een paarse rat’, doelend op de partijkleur van Bouterses partij.
Abonneer op ons youtube kanaal.
Bedankt voor het kijken en abonneren.
'Suriname Nieuws Centrale'
| volkskrant | Door: Stieven Ramdharie