‘Minister reist de wereld rond, terwijl problemen toenemen’

De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) heeft in haar economistenblad ‘INZICHT’ misnoegen geuit over de manier waarop de minister van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV), Parmanand Sewdien, omgaat met de problemen binnen de sectoren. De constatering van de VES is dat terwijl het beleid voor een duurzame ontwikkeling en groei van de agrarische sector ontbreekt, de minister de wereld rondreist. De afgelopen periode minimaal twee keren naar Guyana, minimaal twee keren naar Nederland, eenmaal naar Turkije, en tweemaal naar Dubai/VAE en eind maart naar Ecuador.

Wat hebben die 8 reisjes de sector opgeleverd. Voor begin april staat op schema een

reisje naar Barbados en midden april waarschijnlijk weer naar Nederland. Helaas is er totaal geen transparantie in de diverse reizen. Wat hebben de reizen Suriname opgeleverd en wat is het positieve effect op de agrarische sector. 

Begin november 2020 was er een hoog ambtelijk overleg tussen Suriname en Nederland. Agrarisch beleid stond hoog op de agenda. Zestien maanden verder zonder enig zichtbaar resultaat. Zelfs president Chan Santokhi is samen met de minister van LVV naar de Wageningen Universiteit geweest in september 2021. Er zou een samenwerking worden opgezet tussen beide landen en ook een intensieve relatie tussen LVV en de Nederlandse

Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) welke van belang is voor de exporten van agrarische producten. Zeven maanden verder en nog geen enkele schot in de zaak.

“De kern uitdaging van de economische problematiek van Suriname is de transformatie van een eenzijdige mijnbouw economie naar een bredere basis productie-economie op basis van de duurzame sectoren. Verandering hierin is geen optie maar een harde noodzaak. Dit is de lijn die door de Overheid en het bedrijfsleven gezamenlijk moet worden uitgezet”.

De VES geeft aan dat de meeste projecten in het Herstelplan 2020-2022 regarderen het beleidsgebied van het Ministerie van LVV en dateren van de vorige regeerperiode. Het ontbreekt aan creativiteit en werklust om nieuwe oplossingen/projecten te initieren en er is dan ook geen toename te verwachten van de agrarische productie en de export.

Wet NOFA werkt nog niet

In maart is in DNA de Wet Nationaal Ontwikkelingsfonds Agri-Business (NOFA) goedgekeurd. Er is SRD 100 miljoen door de regering gereserveerd voor NOFA. Wat belet de Regering om met vaart uitvoering hieraan te geven. In plaats van het Bestuur te benoemen en NOFA operationeel te maken wordt er weer de zoveelste commissie benoemd door LVV.

FAO-conferentie

Terwijl de problematiek om zich heen grijpt is de minister van LVV op een FAO conferentie in Ecuador en vraagt “hulp” voor het vraagstuk van “tussenpersonen” in de agrarische sector. Dit is volgens de VES een “contradictio in terminis”. “Terwijl de nood in Suriname hoog is en de problemen de pan uitrijzen, houdt de minister zich bezig met “verhaaltjes” op een internationaal forum. Heeft de minister wel door hoe belangrijk “tussenpersonen” zijn in een waardeketen.

Binnen de stuctuur van onze agarische productie, vaak ook in rurale gebieden, speelt de “tussenpersoon” een belangrijke rol. De productie gebieden zijn ver gelegen van de “markt”. De agrarische producten die verbouwd worden door de landbouwers in de districten en in het binnenland vinden hun weg naar de markt via de “tussenpersonen”. Heeft de minister zich afgevraagd wat het antwoord is bij het wegvallen van de “tussenpersonen”. Wat juist aandacht behoeft is dat LVV, ondersteuning biedt om de rol van de “tussenpersonen” prijstechnisch correct in te stellen binnen de waardeketen en het trainen van de “tussenpersonen” in de na-oogst behandelingen van agrarische producten”.

LVV heeft geen Beleidsnota

Ondanks de alsmaar groter wordende uitdagingen in Suriname zien we dat LVV nog steeds geen beleidsnota heeft voor het te voeren agrarisch beleid. Op basis van welk plan wordt er agrarisch beleid uitgevoerd is de vraag. Dit maakt evalueren en beoordelen moeilijk. LVV zit vol met documenten. De afgelopen tientallen jaren zijn diverse documenten opgesteld, zoals het Agrarisch Sectorplan, diverse beleidsnota’s, witboeken en de Kaplan studie. In deze documenten zijn er bruikbare elementen die aangepast en uitgevoerd moeten worden. Binnen de IDB en SAMAP projecten zijn er mogelijkheden om zaken op te pakken. President Santokhi heeft aangegeven dat er meer fondsen komen vanuit de IDB en de Wereldbank. Maar de goede plannen ontbreken en LVV geeft geen richting hieraan middels een intensieve samenwerking met de organisaties in de agrarische sector en het bedrijfsleven.

Guyana

Terwijl de problematiek in Suriname om zich heen grijpt zien we dat Guyana een visie neerzet om haar agrarische ontwikkeling drastisch ter hand te nemen. Het Jagdeo initiatief wordt uit de koelkast gehaald. Guyana wil dat de voedselimporten van de CARICOM voor 25% (ongeveer USD 1 miljard) moet worden vervangen door CARICOM productie. Verder wenst Guyana het hart te worden van de kippenvlees voorziening van de CARICOM met een sterke ontwikkeling van de pluimvee sector, waarbij zij zelf voedergewassen zoals Soya en Mais zullen telen. Productie faciliteren vraagt een goede voorbereiding en vooral een intensieve samenspraak met de ondernemers in de agrarische sector.

Gooi het roer nu om

“Om onze economie te ontwikkelen moet de ontwikkeling van een duurzame productie economie centraal staan. De agrarische potentie moet maximaal benut worden. Om dit te bewerkstelligen moet het roer drastisch worden omgegooid. Op deze weg doorgaan leidt ons regelrecht naar een toestand waarbij we steeds meer elementaire basisproducten zullen moeten importeren”, aldus de VES.