DE SCHULDHERSCHIKKING MET CHINA EN 42 MILJARD US-DOLLAR VOOR SURINAME

Foto: De presidenten van de Republiek Suriname en de Volksrepubliek China, respectievelijk Chandrikapersad Santokhi en Xi Jinping. | Auteur: Kenneth Sukul

President Chandrikapersad Santokhi zegt dat tijdens zijn recent staatsbezoek aan China niet te hebben onderhandeld over de herschikking van de 560 miljoen USD-schuld van Suriname aan het gastland.

Hij heeft wel politiek overleg gevoerd met president Xi Jinping, maar geeft hierover geen details. Santokhi deed afgelopen vrijdag na 21 dagen op een persconferentie mededelingen over het bezoek van zijn mammoet delegatie van 24 mensen na 21 dagen, onder zijn leiding aan onder andere China.

Op de vraag aan minister Stanley Raghoebarsing van Financiën

en Planning wat de schuldherschikking met China inhield zei de minister; ”daarover kan ik niets zeggen”.

Er zijn behalve in China ook in onder andere de Franse hoofdstad Parijs besprekingen gevoerd. Daarover zei het staatshoofd dat TotalEnergies aan minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken en de algemeen-directeur van Staatsolie Annand Jagesar heeft gegarandeerd dat de olieproductie in Blok 58 in 2028 begint. Dat zouden ook vertegenwoordigers van TotalEnergies in Suriname hebben gezegd.

Santokhi maakte op de persconferentie ook bekend dat volgens Jagesar in de komende jaren Suriname ruim tweeënveertig (42) miljard US-dollar zal verdienen aan de operatie in het genoemde Blok.

Hij vertelde

ook dat met zeven grote Chinese bedrijven is gesproken om in Suriname te investeren. Welke voorzieningen Suriname hen heeft aangeboden heeft de president niet gezegd. Hij volstond met de mededeling dat de regering de bauxietvoorraden in West-Suriname tot ontwikkeling wil brengen met goedkoop aardgas. De China Aluminium Company (Chinalco) is geïnteresseerd in het bauxietproject. Er zouden reeds vertegenwoordigers in Suriname zijn om zich in West-Suriname te oriënteren.

Chinese bedrijven over de schreef

Op de persconferentie werd niet duidelijk of in China de Surinaamse delegatie over ‘fair trade’ heeft gesproken. Van een bevriende natie en strategische partner, zoals de president China noemt, mag verwacht worden dat zij ervoor zorgt dat haar onderdanen of bedrijven, een bevriende partner niet benadelen.

Onlangs werd een Chinees bedrijf betrapt met ruim zesduizend illegaal verkregen labels voor hout transport. De bedoeling was daarmee het hout naar China te smokkelen. Eerder werd een ander Chinees bedrijf betrapt bij een poging om honderd containers met rondhout eveneens daarnaartoe te smokkelen.

Dat er op de dr. Jules Sedney haven bij de import en export flink wordt geknoeid is niet alleen bij de samenleving maar ook bij de regering bekend, maar ondanks beloften om dit aan te pakken – ook door vorige regeringen – gebeurt er niets.

De minister van Natuurlijke Hulpbronnen, David Abiamofo verklaarde op de persconferentie dat Suriname het Chinese goudbedrijf Zijin Mining, die Rosebel Goldmines van IamGold heeft overgenomen alle mogelijke ondersteuning zal geven. Als dat betekent dat ook Zijin eerst het goud mag exporteren en pas daarna Suriname op de hoogte stelt van de geëxporteerde hoeveelheid, werd niet duidelijk.

In 2015 werd het goudzuiveringsbedrijf Kaloti opgezet met de bedoeling dat alle goud eerst in Suriname gezuiverd zou worden. Dat gebeurt tot nu toe niet. Integendeel koos de huidige regering ervoor om in plaats van het Goud Instituut dat bij wet de sector zou monitoren en sinds 2008 opgezet moest worden, een ambtelijke commissie te benoemen die de ‘communicatie’ (zie de taferelen in de houtsector) tussen de overheid en de goudbedrijven moet bevorderen.

Minder staatsinkomsten

Niet alleen vóór de verkiezing van 25 mei 2020, maar ook diverse keren daarna en bij diverse gelegenheden verklaarde Santokhi dat de inkomsten van de goudsector zijn verpand door de vorige regering. In antwoord op de vraag wat de huidige status is van die inkomsten zei hij dat de inkomsten werden gestort op rekeningen dat gesedeerd was (in beslag genomen door schuldeisers).

Wat per vandaag exact de status is van die inkomsten was niet uit te maken uit zijn verklaring. Wel sijpelde daaruit dat de twee grote goudbedrijven geld overmaken voor de staat en dat deze daarnaast ook dividend en royalty’s via Staatsolie ontvangt. Bij het terugrekenen van dividend die Staatsolie van Newmont ontvangt, is de winstbelasting van beide bedrijven vanaf 2020 ruim 650 miljoen US-dollar per jaar. Dus zou er ruim 2.6 miljard US-dollar op die rekeningen moeten staan.

De president verklaarde voorts dat dit jaar de staatsinkomsten met twintig procent zijn afgenomen. Onduidelijk is of de daling van de koers van de afgelopen maanden daarbij een rol heeft gespeeld. De juiste oorzaak moet nog regering-breed uitgezocht worden.

Inkomsten uit Blok 58

Op de persconferentie van TotalEnergies en Staatsolie op 13 september 2023 verklaarde het oliebedrijf bij monde van topman Patrick Pouyanné, dat er in Blok 58 een voorraad overeenkomend met 700.000.000 vaten winbare olie ligt. Verder verklaarde hij dat de maatschappij gaat voor een dagproductie van 200.000 vatten bij een investering van negen miljard US-dollar. Dit betekent dat Blok 58 een levensduur van negen jaar zal hebben.

Aan de president werd gevraagd om Staatsolie de cijfers op basis waarvan zij komt tot tweeënveertig (42) miljard US-dollar voor de staat te publiceren. Een berekening leert dat Suriname dit bedrag alleen kan verdienen aan Blok 58 als TotalEnergies vanaf de eerste tot de laatste barrel van de 700.000.000 miljoen vaten netto honderd US-dollar per vat verdient.

Voorop gesteld dat Staatsolie haar deel van de kosten, 1,8 miljard US-dollar, exclusief rente, wel betaalt en de staat op dag één reeds winstbelasting int. Minister Abiamofo verklaarde dat de regering gelooft in de informatie die zij heeft en dat Staatsolie de cijfers niet uit haar duim zuigt. Bovendien waren de overeenkomsten met beursgenoteerde bedrijven gesloten en kunnen ze niet vooraf alle informatie verschaffen. Hij zei dat misschien op maandag 11 mei 2024 meer informatie gegeven kan worden.

Als het bedrijf niet alle informatie vooraf mag geven, zoals de minister dat stelt, is de vraag waarom TotalEnergies wel halve waarheden op een persconferentie aan de wettige eigenaren van Blok 58, de samenleving van Suriname dus, mag geven. Waarom heeft de CEO van Staatsolie TotalEnergies niet direct op de persconferentie gecorrigeerd? Waaraan de minister voorbijgaat is dat Exxon in Guyana ook een beursgenoteerd bedrijf is, maar voor de rechter wordt gedaagd door de Guyanese regering.

Exxon zou het land voor 1,2 miljard US-dollar hebben benadeeld door de investeringskosten met ruim duizend procent kunstmatig te verhogen in haar administratie.-.

INGEZONDEN