• vrijdag 29 March 2024
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Stef Blok: van criticaster tot eregast van Suriname

| volkskrant | Door: Kees Broere

Van failed state tot bevriende natie. VVD-minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken weet hoe zo’n draai tot stand kan komen. Ruim twee jaar geleden zei hij dat Suriname, een vroegere kolonie van Nederland, geen ‘vreedzaam samenlevingsverband’ kent. Woensdag is hij er te gast bij de viering van 45 jaar onafhankelijkheid.

Ook voor de diplomatie is 2020 een bijzonder jaar. In mei gingen de kiezers in Suriname naar de stembus en maakten zij een einde aan het bewind van Desi Bouterse, de man die als militair en als twee keer democratisch gekozen president de geschiedenis van het Zuid-Amerikaanse land als geen ander heeft bepaald.

Voor

Nederland was het land waar op 25 november 1975 het rood-wit-blauw werd gestreken, al jaren een graat in de politieke keel. Bouterse mocht dan tussen 2010 en 2020 president zijn geweest, hij was tevens de man die in Nederland in 2009 bij verstek is veroordeeld voor zijn aandeel in drugshandel. Om die reden ook had Nederland geen ambassadeur meer in Paramaribo.

De betrekkingen bereikten in juli 2018 een dieptepunt. Minister Blok had in Den Haag een besloten bijeenkomst met Nederlanders die voor internationale organisaties werken. Daar zei hij, zo bleek uit telefoonopnames die het tv-programma Zembla in handen kreeg: ‘Dus de partijen in

Suriname zijn niet langs etnische lijnen opgedeeld? Een functionerende rechtstaat en democratie? (…) Suriname is een failed state.’

Wat Blok, die al vrij snel via diplomatieke kanalen zijn excuses kenbaar maakte, er destijds niet bij zei, was dat het eventueel mislukken van het onafhankelijke land Suriname ook op het conto van Nederland zelf geschreven zou moeten worden. Als koloniale heerser van zo’n drie eeuwen lang heeft Nederland immers zelf bepaald dat in Suriname de inheemse bevolking vrijwel verdween, dat tot slaaf gemaakte Afrikanen er de plantages bewerkten, en dat hun werk, na de afschaffing van de slavernij in 1863, deels werd overgenomen door contractmigranten uit vooral Brits-India en het Indonesische Java: ziedaar de etnische lijnen.

Het duurde haast Trumpiaans lang voordat Desi Bouterse dit jaar zijn verkiezingsnederlaag toegaf. De nieuwe president heet Chan Santokhi. Deze leider van de Hindoestaanse gemeenschap in Suriname maakte meteen duidelijk dat hij de banden met Nederland volledig wil herstellen en de samenwerking met Den Haag ook als belangrijk ziet om uit het financieel-economische moeras te komen dat Bouterse achter heeft gelaten. Santokhi’s minister van Buitenlandse Zaken is, covid of geen covid, al tweemaal in Nederland op bezoek geweest.

Dit keer heeft Nederland de uitnodiging tot een hernieuwde vriendschap met beide handen aangegrepen. Niet alleen met Stef Blok, maar ook met Sigrid Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, die vorige week een ‘virtuele handelsmissie’ met Suriname leidde. En Blok nam begin deze week het regeringsvliegtuig om, na een omweg via de Caribische landen in het koninkrijk, woensdag in eigen persoon in Paramaribo aanwezig te zijn.

Daar klinkt ook protest tegen zijn komst, maar nog zeer mondjesmaat. Blok moet het in diplomatieke senioriteit afleggen tegen de aanwezigheid van president Irfaan Ali van het Surinaamse buurland Guyana. Maar Nederland is na jaren weer welkom.

| volkskrant | Door: Kees Broere