Werkbezoek VWS-delegatie aan Suriname: geduld is een schone zaak
Een VWS-delegatie van de directie Patiënt en Zorgordening (PZo) keerde vorige week terug van een enerverend werkbezoek aan Suriname. De collega’s werken aan een advies voor het Surinaamse ministerie van Volksgezondheid over een slimmere bekostiging van de zorg in het land.
Oud-VWS’er Marc Sprenger nodigde de collega’s van PZo uit voor het werkbezoek. Hij werkt als directeur Herstelplan van de zorg bij het Surinaamse ministerie. Het Herstelplan is een programma om de gezondheidszorg in Suriname te moderniseren. Doel is bereikbare, betaalbare, toegankelijke en betrouwbare gezondheidszorg voor iedereen in Suriname. Het plan bestaat uit een flink aantal werkprogramma’s; van preventie tot een
“We hebben het in Nederland zo gek nog niet”
In het dagboek dat PZo-collega’s Henriëtte Ribberink en Vikas Soekhai bijhielden voor de besloten groep van PZo op vws#Net, schrijven ze dat ze tijdens hun bezoek aan Suriname hoorden dat het Nederlandse kabinet was gevallen. “Maar wat we hier horen en zien, zet dat wat in Nederland gebeurt wel in perspectief”, schrijven ze.
“Ja, het is misschien politiek nu onrustig, maar we hebben het zo gek nog niet
Spookziekenhuis
Henriëtte en Vikas bezochten een ‘spookziekenhuis’ buiten de hoofdstad Paramaribo, zo schrijven ze in hun dagboek. “Een ziekenhuis, midden in het groen, drie kwartier rijden van de stad. Het is gebouwd met hulp van de Chinese overheid. Een ziekenhuis dat voor het binnenland een belangrijke rol kan spelen, omdat de stad te ver is. Maar het is er stil. Geen piepjes van apparaten. Geen bedrijvigheid van artsen. Geen patiënten die op een bankje zitten te wachten tot ze geholpen worden. Geen schoonmaker met een mop die de vloer dweilt. Stil, onwerkelijk stil.”
“De directie is wel aan het werk”, vervolgen Henriëtte en Vikas hun dagboek. “Net als de verpleegkundigen, het lab, de twee ambulances en drie ambulancemotoren. Maar meer dan twaalf patiënten op zaal kunnen ze niet aan. Daarvoor heb je specialisten nodig. De overige 138 bedden in dit hypermoderne ziekenhuis blijven daarom leeg…”
In gesprek met Surinaamse zorgverzekeraars
In Paramaribo ging de Nederlandse VWS-delegatie ook in gesprek met Surinaamse zorgverzekeraars. Suriname kent een stelsel met twee type zorgverzekeraars: de publieke (80% van de verzekerden) en de private (20% van de verzekerden).
“Bij de publieke zorgverzekeraar horen we vooral over de problemen met betalingen aan zorgverleners door gebrek aan geld vanuit de overheid. Al lopend door de gang schrikken we van de dozen met papieren met alle declaraties. Vrijwel niets is digitaal en er is niet of nauwelijks controle op de declaraties.”
“Hoe anders is het gesprek met de particuliere zorgverzekeraar op diezelfde middag”, vervolgen Henriëtte en Vikas hun dagboek. “Geen brandjes blussen qua betalingen, maar een echt gesprek over de inhoud. Over DBC’s (diagnose-behandelcombinaties), tegenmacht van een zorgverzekeraar en spiegelinformatie.”
Systeemuitdagingen
In een gesprek met de belangengroep van medisch specialisten en huisartsen bleek een tekort aan medische hulpmiddelen en geld. “De minister van Volksgezondheid wil de macht van specialisten aan banden leggen”, schrijven Henriëtte en Vikas. “Zoals bijvoorbeeld via een ander bekostigingssysteem in plaats van het gedateerde huidige fee-for-service model.”
In een tweede bezoek aan de minister van Volksgezondheid koppelden de VWS-collega’s hun eerste bevindingen terug. Zoals een aantal randvoorwaarden voor een effectief bekostigingssysteem en een eerste fase met een macrobudgetmodel. “Zodat de bekostiging in stappen naar een minder productiegedreven systeem kan gaan”, schrijven Henriëtte en Vikas. “De minister knikt instemmend wanneer we door onze slides heen gaan. We spreken af een advies op te leveren.”
Hopen op structurele veranderingen
De VWS-collega’s hebben veel vragen over het vervolg van hun werkbezoek. “Hoe nu verder? Is de ordening van het zorglandschap beleidsmatig ook helder voor iedereen? Ook met de naderende presidentsverkiezingen in 2025 en de politieke voorbereidingen die nu al worden getroffen? Of verdwijnt ook dit advies in een la? Dat is nu niet duidelijk en een vraag voor de politiek. Feit is wel dat de op te richten Surinaamse Zorgautoriteit voor momentum zorgt. Het is voor nu afwachten en hopen op structurele veranderingen.”
“Pasensi meki tide kraboe no abi ede - geduld is een schone zaak”
DG en RIVM-collega’s sluiten aan
De Nederlandse VWS-delegatie werd na de eerste week van het bezoek uitgebreid met onderzoekers van het RIVM en de directeur-generaal Volksgezondheid Marjolijn Sonnema van VWS. “De RIVM-collega’s bezochten diverse laboratoria. De DG concentreerde zich op gesprekken met de Surinaamse overheid over de inzet van zogenaamde Nederlandse verdragsmiddelen, waarop Suriname nog aanspraak kan maken. Hiervan gaat een fors deel naar de gezondheidszorg, waarvan een groot deel weer bestemd is voor de Surinaamse Zorgautoriteit.
Vikas was panellid op een symposium met 100 veldpartijen. “Doel van deze bijeenkomst was voor de minister vooral om een update te geven over de herstructureringsplannen van de Surinaamse gezondheidszorg”, schrijft Vikas in het laatste deel van zijn reisverslag. “Opvallend detail was dat de minister in zijn presentatie de eerste aanbevelingen van PZo integraal had overgenomen in zijn eigen presentatie.”
Surinaamse roots
Vanwege zijn Surinaamse roots voelde het bezoek voor Vikas extra speciaal. “Ik ben op plekken geweest, die ik al veel vaker bezocht heb, maar binnen een totaal andere context. Er wonen maar 600.000 mensen in Suriname en daardoor zijn de lijntjes kort. Iedereen heeft bijvoorbeeld altijd direct een idee waar de familie van mijn vader of moeder vandaan komt. Ook het idee dat wij vanuit PZo een kleine bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de Surinaamse gezondheidszorg, voelt voor mij heel bijzonder.”
“Nu we terug in Nederland zijn”, vervolgt Vikas, “zullen we de komende periode alles laten bezinken. Daarna gaan we aan het advies werken en bespreken hoe het vervolg eruitziet.”
“Krin ai fu si bun – een goede voorbereiding naar de toekomst toe is essentieel”
Het werkbezoek in beeld | Bron: Werkbezoek Suriname: geduld is een schone zaak - vws#Net (vwsnet.nl)
Bekijk de video met beelden van Henriëtte en Vikas.
