• vrijdag 31 October 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Kiesstelsel #2: Een glimp van DA’91

| snc.com | Door: Redactie

De roep naar wijziging van het Surinaams kiesstelsel wordt steeds luider. Het Surinaams kiesstelsel zou niet democratisch genoeg zijn en zelfs onrechtvaardig. SurinameNieuwsCentrale.com verdiept zich in deze kwestie en publiceert een serie artikelen over dit onderwerp. 

Wilt u ook een bijdrage leveren aan dit onderwerp? Stuur dan uw artikel naar: SurinameNieuwsCentrale@gmail.com

Klik hier voor een overzicht van deze artikelen.

 

 


Angelic del Castilho DA91: Een beter kiessysteem in dienst van de samenleving, democratie en ontwikkeling!

DA’91 is van oordeel dat  wijziging van de Kieswet noodzakelijk is, dit is sinds de oprichting van DA’91 een steeds terugkerende issue geweest. Hoe en op welke wijze deze

aanpassing vorm kan krijgen is uiteraard van bijzonder belang. Onze Grondwetgever had zeker een opportunistische  en korte termijn  visie  De dynamiek in de samenleving is naar alle waarschijnlijkheid niet meegenomen in de visie voor een rechtvaardige en evenredige vertegenwoordiging.

DNA is immers het hoogste volk vertegenwoordigende orgaan van de Staat, en moet op evenredige wijze zijn samengesteld om de wil van het volk te representeren. DA’91 staat niet alleen in dit standpunt, en de afgelopen periode ventileren steeds meer deskundigen deze mening. Ook internationale organisaties zoals de OAS concluderen dat de uitslagen van ons huidig kiesstelsel zeer scheef zijn en niet

evenredig. Bovendien wordt ook het passief kiesrecht van de burgers geschaad en het risico op infiltratie van zwart/crimineel geld in de campagnes is levensgroot aanwezig.

Waarom

Er zijn een aantal fundamentele vraagstukken over ons kiesstelsel door DA’91 en andere instanties/personen met enige regelmaat, aan de orde gesteld in de afgelopen jaren. Het betreft onderwerpen onder andere over gender, stemgewicht per zetel, vertegenwoordiging van minderheidsgroepen etc. Het meest ernstige gevaar voor de democratie is echter de steeds verdere vervorming van de volkswil en onrechtvaardigheid in de uitkomsten van het kiesstelsel. DA’91 deelt de analyse dat de huidige inrichting van ons kiesstelsel het democratisch bestel niet optimaal laat functioneren
Belangrijk is wel dat de aanpassing/vernieuwing  van de kieswet niet kan op basis van een partij politiek electoraal belang, aangezien dit de problemen juist zal vergroten in plaats van oplossen. 

Uitgangspunten:

DA’91 hanteert de volgende uitgangspunten:

  • Elke wijziging van de kieswet waarbij een  2/3 meerderheid zoals vervat in de GW artikel 60 vereist is, dient eerst d.m.v. een referendum aan het Surinaamse volk voorgelegd te worden voor goedkeuring. Dit vanwege het grote belang en de effecten die wijzigingen voor de totale samenleving zal hebben door middel van een referendum wordt voorgelegd aan het Surinaamse volk. Dit om het algemeen, politiek opportunisme van een zittende coalitie te neutraliseren. Ingang van die wijzigingen NA de eerst volgende verkiezing.
  • Een zo nauwkeurig mogelijke afspiegeling van de aspiraties van het volk in volks vertegenwoordigende organen als een onaantastbaar goed van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. 
  • Het streven naar een zo evenredig mogelijke vertaling van stemmen naar het aantal zetels
  • De volksvertegenwoordigers in de Nationale Assemblee zijn representanten van het hele volk (alle districten) en kunnen niet o.b.v. “Het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten ,welk Suriname heeft geratificeerd op 28 december 1978 worden gediscrimineerd.
  • Vorming van een stabiel parlement en regering
DA91 logo

Wat wij willen

Het systeem dat wij wensen is dat wat bekend staat als de Landelijke Evenredige Vertegenwoordiging. Dit betekent niets anders dan een zo evenredig mogelijke vertaling van stemmen naar het aantal zetels ( one man, one woman, one vote). Het is voor ons heel belangrijk dat steeds meer burgers zich betrokken voelen bij en verantwoordelijk voelen voor de samenstelling van het bestuur van ons land. De huidige inrichting van het kiesstelsel en de kiesregeling resulteert in een ontzettende vervorming van de volkswil en een steeds grotere afstand tussen de samenleving en de politiek. Dit leidt ertoe dat steeds meer burgers zullen kiezen om niet naar de stembus te gaan. De wijziging van het kiesstelsel en de gevolgen daarvan zullen gedragen  moeten worden door onze totale samenleving.

Vandaar dat wij steeds hebben gepleit dat alle voornemens tot wijziging  van het kiesstelsel met de nodige zorgvuldigheid, transparantie en democratische besluitvorming tot stand komen. Concreet betekent het dat niet alleen de politieke partijen in DNA moeten delibereren over een nieuw of hervormd kiesstelsel maar ook de politieke partijen buiten parlement en het totale maatschappelijk middenveld. In deze heeft elke Surinamer een stem die even veel gewicht moet hebben. ons uitgangspunt dat wij een bijdrage moeten leveren wanneer het gaat om de aanpassing/wijziging van het kiesstelsel, één van de belangrijkste processen in onze democratie.  

Binnen deze visie plaatsen wij de volgende gedachte: 41 van de 51 zetels worden gekozen volgens het evenredigheidsstelsel, en 10 zetels ( 1 per district) kiezen wij volgens het districten stelsel. Dit geeft de garantie aan elk district dat ongeacht hoe de verkiezing uitpakt uit elk district er een vertegenwoordiger is in DNA.

Het aantal zetels voor DNA,DR,RR per district wordt bij elke verkiezing opnieuw bepaald op basis van  de bevolkingsgroei of afname  per kiesdistrict en stemdistrict .   
Het aantal zetels in de Districtsraad moet worden toegekend aan politieke organisaties, naar evenredigheid van het totaal aantal in de Ressortraden verworven zetels. 

Er moet op basis van onderzoek en evaluatie nagegaan worden of de huidige aantallen kandidaten van de RR en DR per kiesdistrict de voorgenomen doelen heeft gehaald. DA’91 is voorstander van het hanteren van het meest efficiënt aantal zetels in de regionale organen.  De kandidaten voor Ressortraden worden gekozen krachtens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging bij grootste gemiddelden met voorkeurstemmen. 

Evaluatie van de huidige districtsindeling en de nodige aanpassingen aangebracht worden ter versterking van de ontwikkeling  in de betreffende gebieden. Hierbij speelt een verdergaande bestuurlijke en economische decentralisatie ook een bijzondere rol.

Teneinde het kiesstelsel en de uitkomsten daarvan in dienst te stellen van de totale samenleving en ter garandering van de ontwikkeling van een gezonde participatieve democratie, is DA’91 ook voorstander van het tegelijk integreren van de de volgende wetten en regels: 

  •    Aanname van een wet Wet financiering politieke partijen en Wet subsidiëring politieke partijen  
  •    Behoud van Lijstenverbinding/de combinatie als bedoeld in artikel 7 van de Kiesregeling; 
  •    Quota systeem voor parlementaire representatie van vrouwen, 
  •    Parlementaire vertegenwoordiging d.m.v het quota kiessysteem voor minderheidsgroeperingen en in het bijzonder de  inheemse volkeren ter waarborging van deze groepen voor effectieve deelname aan het openbaar bestuur.

Dit alles is ter voorkoming van:

  • Nog meer thuisblijvers de komende verkiezing, dit is in het voordeel van de huidige regering.
  • Verdere extreme vervorming van de volkswil, ook een voordeel voor de huidige regering
  • Verstoring van onze harmonische samenleving
  • En misschien wel het allerbelangrijkste: het  voorkomen van  politieke kartelvorming, in eerste instantie een twee-partijen systeem vormen en vervolgens eindigen bij een 1-partij systeem. Het verbod op electorale samenwerking is een antidemocratische maatregel pro-macht en anti-oppositie, dus voor macht met minder controle, want met een zwakkere oppositie is de controle minimaal. En vandaaruit door te bouwen naar een 1-partij stelsel a la China. Wij moeten waken dat het geweten in de politiek aanwezig blijft en de democratische geest en beleving van de samenleving steeds meer vergroot en verdiept worden.

Tot slot wijzen wij er andermaal op dat de wijziging van het kiesstelsel met de nodige zorgvuldigheid, transparantie en democratische besluitvorming moet plaatsvinden. In deze hoort elke Surinamer een stem te hebben die evenveel waard is als de stem van elke andere Surinamer.

| snc.com | Door: Redactie

  • snc.com

    31-okt-2025 - 08:11

    Na 40 jaar nieuw onderzoek naar bloedbad van Moiwana

    Het Openbaar Ministerie (OM) heeft bij de Rechter-Commissaris&

  • snc.com

    31-okt-2025 - 07:53

    Tijd om de tering naar de nering te zetten, zegt VES

    De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) waarschuwt dat de overheid zu

  • abc-Suriname

    31-okt-2025 - 00:49

    Pater Toon ziet overleden Bouterse als hoofdverantwoordelijke in Moiwana-zaak

    Voor pater Toon te Dorsthorst is de overleden oud-legerleider Desi Bouterse nog altijd de hoofdverantwoordelijke voor het doen vermoorden van 39 mensen in het dorp Moiwana in Marowijne. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vorige week een verzoek ingediend bij de Rechter-Commissaris (RC) tot het instellen van een gerechtelijk vooronderzoek (GVO) in de zaak Moiwana. De zaak Moiwana heeft betrekking

  • waterkant

    30-okt-2025 - 23:16

    Douane Nederland onderschept cocaïne tussen bladeren uit Suriname

    De Nederlandse douane heeft onlangs een hoeveelheid cocaïne onderschept die verborgen zat in een zending met onder andere bladeren afkomstig uit Suriname. Dat bevestigt een woordvoerder van de dienst tegenover Waterkant.Net.“Buiten dwarrelen de bladeren, maar bij ons binnen bleven ze opvallend goed plakken Twee groene bladeren, keurig tegen elkaar. Een knutselproject uit het bos? Tot we beter k

  • snc.com

    30-okt-2025 - 19:55

    Regering zoekt dekking voor betaling bus- en boothouders

    De regering heeft SRD 42 miljoen vrijgemaakt voor de gedeeltelijke

  • abc-Suriname

    30-okt-2025 - 19:53

    Regering maakt SRD 20 miljoen over voor NVB

    De regering heeft vandaag SRD 20 miljoen overgemaakt voor het Nationaal Vervoer Bedrijf (NVB) dat bestemd is voor de achterstand in betaling aan bus- en boothouders. Gisteren hebben zij een prikactie gehouden omdat zijn slechts over het eerste kwartaal van dit jaar zijn uitbetaald. Fariyal Renfurm, directeur van de NVB, bevestigd het geld op de rekening gezien te hebben. Het bedrijf gaat nu over

  • waterkant

    30-okt-2025 - 19:45

    PSA-document tijdelijk 50% goedkoper ter gelegenheid van 50 jaar Srefidensi

    Het ministerie van Buitenlandse Zaken, Internationale Handel en Samenwerking (BIS) heeft vandaag bekendgemaakt dat de tarieven voor het PSA-document tijdelijk worden verlaagd. Het besluit is genomen in het kader van de herdenking en viering van 50 jaar staatkundige onafhankelijkheid van de Republiek Suriname op 25 november 2025. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Het g

  • Huisartsen ontvangen voor het eerst in jaren tijdig hun honorarium

    starnieuws

    30-okt-2025 - 18:58

    Huisartsen ontvangen voor het eerst in jaren tijdig hun honorarium

    Voor het eerst in jaren hebben de dienstverlenende huisartsen hun honorarium

  • united news

    30-okt-2025 - 14:14

    VIJF LANDEN BEHEREN DE HELFT VAN DE WERELDBOSSEN | SURINAME BLIJFT TOONBEELD VAN ONGEREPT NATUUR

    Foto: Zuid Suriname | Bron: Times EntertainmentVolgens de jongste editie van het Global Forest Resources Assessment 2025 (GFRA 2025) van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) bedraagt de wereldwijde bosoppervlakte circa 4,14 miljard hectare, goed voor ongeveer 32 procent van het totale landoppervlak op aarde.Opvallend daarbij is dat meer dan de helft van al het bos zich

  • waterkant

    30-okt-2025 - 13:16

    Ruim 20 kilo cocaïne in dozen uit Suriname onderschept in Rotterdam

    Het HARC-team, bestaande uit de Nederlandse Zeehavenpolitie, Douane en FIOD, heeft in Rotterdam onlangs in totaal 20,33 kilo cocaïne aangetroffen in drie dozen in een zeecontainer.De container, afkomstig uit Paramaribo (Suriname) en overgeladen in Cristóbal (Panama), stond geboekt met een lading flessen, huishoudelijke goederen en persoonlijke bezittingen. (adsbygoogle = window.adsby

  • united news

    30-okt-2025 - 12:24

    OVJ BUITEN FUNCTIE GESTELD DOOR PG | ZAAK GEHULD IN GEHEIMZINNIGHEID

    Een officier van justitie (OvJ) verbonden aan het Openbaar Ministerie (OM) is deze week door procureur-generaal (pg) Garcia Paragsingh uit haar functie ontheven.De pg heeft de zaak inmiddels voorgelegd aan president Jennifer Geerlings-Simons met het verzoek passende maatregelen te treffen. Hoewel niet officieel bevestigd, wordt verwacht dat het kan gaan om ontslag en mogelijk verdere juridische st

  • snc.com

    30-okt-2025 - 07:26

    Procureur-generaal ontheft officier van justitie van haar functie

    Procureur-generaal (pg) Garcia Paragsingh heeft vandaag officier van justitie

  • abc-Suriname

    30-okt-2025 - 04:05

    Initiatiefwet tegen politici met strafblad opnieuw ingediend

    Tijdens de vorige zittingsperiode van het parlement, hebben VHP-parlementariërs Dew Sharman en zijn collega Cedric van Samson een initiatiefwet ingediend om mensen met een strafblad specifieke functies in het openbaar bestuur, te ontzeggen. Daar is er verder niets mee gedaan vanwege beperkte draagvlak in de coalitie. Om die reden hebben Sharman en van Samson gemeend om het initiatiefvoorstel nog

  • abc-Suriname

    30-okt-2025 - 03:00

    Groot alarm brandweer bleek niet nodig bij beginnende brand binnenstad

    De brandweer heeft vanmorgen groot alarm geslagen, bij een beginnende brand in een pand aan de Steenbakkerijstraat in de binnenstad van Paramaribo. ‘Achteraf gezien bleek dat niet nodig te zijn’, legt brandweer-voorlichter Olton Pinas uit. Uiteindelijk bleek dat bedradingen in brand zijn gevlogen. ‘God zij dank is het bij rook gebleven’, aldus Pinas. Het is gewoon dat bij brandmeldingen i

  • abc-Suriname

    30-okt-2025 - 01:50

    “Wij moeten zuining zijn op onze rechterlijke macht”

    “Wij moeten zuinig zijn op onze rechterlijke macht”, zei staatsrechtdeskundige Hugo Fernandes Mendes in het programma Abc Actueel.De procureur-generaal behoort tot de rechtelijke macht en dat moeten wij waarderen en onderkennen. Natuurlijk kunnen maatschappelijke organisaties en burgers kritiek hebben op de PG, dat is een groot goed.”Volgens Fernandes Mendes kan de PG alleen ontslagen worde

  • abc-Suriname

    30-okt-2025 - 00:45

    Simons belooft problemen bus- en boothouders te bekijken; achterstand is tientallen miljoenen

    Vandaag hebben bus- en boothouders verbonden aan het Nationaal Vervoersbedrijf (NVB) een prikactie gehouden. Zij eisen achterstallige betalingen. In de eerste drie maanden van dit jaar, is er wel betaald. De overige maanden laat tot nu toe op zich wachten. De vergoedingen variëren sterk afhankelijk van de route. Minimaal gaat het om SRD 4000,- per dag, per bushouder voor een korte route.De groep

  • Italië verhoogt bijdrage voor duurzaam energieproject in Pusugrunu
  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 23:15

    Ravenberg ziet af van hoger beroep in rechtszaak tegen Joerawan

    Ruben Ravenberg, de directeur van de Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) ziet ervan af om hoger beroep aan te tekenen tegen het vonnis van de kantonrechter in een rechtszaak tussen hem en het SBB-bestuurslid Krishnadath Joerawan. De directeur zou uitlatingen in de media gedaan hebben, waarvoor geen bewijzen zijn geleverd. De rechter oordeelde dat Ravenberg openbare excuses moet aanbieden aan

  • united news

    29-okt-2025 - 22:58

    B-1’S VAN V.S. LUCHTMACHT VLIEGEN ZWAAR PROVOCEREND LANGS VENEZUELAANSE GRENS

    De Verenigde Staten voeren de militaire druk in het Caribisch gebied en nabij Venezuela op, wat door analisten breed wordt geïnterpreteerd als een doelbewuste provocatie en een ‘show of force’ richting de regering in Caracas. Deze escalatie manifesteert zich zowel in de lucht als op zee en volgt een stapsgewijs patroon.Recente acties omvatten een vlucht van twee B-1 Lancer strategische bommen

  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 21:49

    Moertabat zegt VHP verlaten te hebben; Sharman beweert van niet

    Vorige week werd bekend dat VHP’topper Sidik Moertabat de partij verlaat en daarmee zijn bestuursfunctie neerlegt. Dew Sharman, woordvoerder van deze partij, zegt een gesprek gehad te hebben met Moertabat. ‘Hij blijft in het hoofdbestuur; zijn lidmaatschap is niet aan de orde’, stelt Sharman. Er zouden wel pijnpunten besproken zijn.ABC benaderde Moertabat voor een reactie, maar hij wil niet

  • waterkant

    29-okt-2025 - 19:15

    Vorswijk wil nooit meer minister worden: “Het is ondankbaar werk”

    ABOP’er Dinotha Vorswijk, oud-minister van Grondbeleid en Bosbeheer in Suriname (GBB), wil nooit meer minister worden.“Nee, helemaal niet. Het is ondankbaar werk. Nu pas zie ik de ware aard van de mensen die daar bij mij langskwamen. Die mensen die je prezen en voor je huilden. De mensen die je hebt geholpen. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Je was toen goed voor

  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 19:00

    GBB start formele uitgifte van grondbeschikkingen 

    Het Ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) heeft op dinsdag 28 oktober 2025 de eerste formele uitreiking van grondbeschikkingen gehouden in de vergaderzaal van het ministerie. De uitreiking werd verricht door minister Stanley Soeropawiro en markeert de officiële start van de formele gronduitgifte onder zijn bewind.Tijdens de plechtigheid werden 25 grondbeschikkingen overhandigd aan rechth

  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 16:30

    Overleg over noodbrug bij Apoera na instorting Witagron brug

    De minister van Openbare Werken en Ruimtelijke Ordening (OWRO), ir. Stephen Tsang, heeft op zaterdag 25 oktober 2025 overleg gevoerd met lokale ondernemers over de aanleg van een noodbrug over de Kaboeriekreek, tussen Wakai en Apoera. Aan het overleg namen ook leden van De Nationale Assemblée (DNA) en de districtscommissaris deel.De bespreking vond plaats naar aanleiding van de dringende noodzaa

  • waterkant

    29-okt-2025 - 16:14

    OM: ‘Vordering tot Gerechtelijk Vooronderzoek in zaak bloedbad Moiwana’

    Het Openbaar Ministerie (OM) heeft op 22 oktober 2025 een verzoek ingediend bij de Rechter-Commissaris (RC) tot het instellen van een gerechtelijk vooronderzoek (GVO) in de zaak van het bloedbad te Moiwana.Tijdens het politioneel vooronderzoek zijn reeds verschillende personen gehoord. Het gerechtelijk vooronderzoek is aangevraagd met het doel aanvullende onderzoekshandelingen te verrichten die, b

  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 14:45

    IDB-missie van 10 miljoen USD ter versterking van buitenlandse investeringen en exportcapaciteit in Suriname

    Op maandag 27 oktober 2025 heeft minister Bouva een delegatie van de Inter-American Development Bank (IDB) ontvangen voor een kennismakingsbezoek. De delegatie bestond uit Margarita Libby, Chief of Operations IDB Suriname, Quiela Delgado, Teamleider IDB, en Fay King, Operations Analist.De IDB voert in het kader van het Foreign Investment & Export Promotion Programme (FIEPP) een missie uit in Suri

  • united news

    29-okt-2025 - 14:35

    FRANKRIJK INTENSIVEERT MARITIEME VEILIGHEIDSOPERATIES VOOR KUST FRANS-GUYANA

    Foto: Een Frans marinevaartuig voor de kust van Frans-Guyana.De Franse militaire aanwezigheid op zee voor de kust van Frans-Guyana is sinds de afgelopen week aanzienlijk vergroot.Sinds vorige week voert Frankrijk uitgebreide patrouilles uit om illegale visserij en drugssmokkel in de regio tegen te gaan. De timing valt samen met een verhoogde Amerikaanse militaire activiteit nabij Venezuela, waardo

  • united news

    29-okt-2025 - 13:29

    VHP | GEEN POLITIEKE FUNCTIES MEER VOOR VEROORDEELDEN

    Foto: VHP-parlementariërs Dew Sharman en Cedric van Samson.De VHP-parlementariërs Dew Sharman en Cedric van Samson willen een harde streep trekken onder het verschijnsel dat personen met een strafblad politieke macht uitoefenen.Met een initiatiefvoorstel tot wijziging van de Grondwet willen zij wettelijk vastleggen dat iedereen met een strafrechtelijke veroordeling, waar dan ook ter wereld uitge

  • snc.com

    29-okt-2025 - 05:00

    Suriname stelt definitieve klimaatroute vast met NDC 3.0

    PARAMARIBO — Suriname heeft zijn nieuwe nationale klimaatkad

  • abc-Suriname

    29-okt-2025 - 04:01

    Suriname één van de weinige landen die vooruitgang boekt in wereldwijde rechtstaatscore

    Terwijl de wereldwijde rechtsstaat opnieuw achteruitgaat, laat Suriname dit jaar een lichte vooruitgang zien. Dat blijkt uit de WJP Rule of Law Index 2025 van het World Justice Project (WJP). Volgens het rapport kende 68% van de landen een verslechtering van de rechtsstaat, tegenover 57% vorig jaar. Suriname behoort tot de minderheid van landen die er dit jaar iets op vooruit zijn gegaan. De alge

  • waterkant

    29-okt-2025 - 04:00

    Jogi: “Er is een discussie in de samenleving en ook in de VHP over leiderschap Santokhi”

    Het leiderschap van Chandrikapersad Santokhi binnen de Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP) staat volgens parlementariër Mahinder Jogi wel degelijk ter discussie in de Surinaamse gemeenschap.“We moeten geen doekjes erom winden. Er is een discussie over het leiderschap van Santokhi. Hij is in de loop van de tijd gegroeid, hij is sterker geworden en hij heeft het leiderschap binnen de VHP ste