• donderdag 05 June 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Een boottocht langs de donkere geschiedenis van de hoofdstad

| volkskrant.nl | Door: MARGRIET OOSTVEEN

De vader van de in New York geboren Jennifer Tosch is altijd blijven zeggen dat hij uit Nederland komt, niet uit Suriname. Zelf is ze als Amerikaanse juist trots op haar Surinaamse ouders. Daarom zocht ze in archieven in Paramaribo. Ze kwam er veel te weten over de plantages Leliënburg en Mariënburg. En hoe haar voorouders daar leefden. Daar hadden haar ouders nooit veel over gezegd.

Waarom? ‘Het is ingewikkeld. Er was toch een gevoel van schaamte, denk ik.’ Tosch vermoedt dat haar ouders juist dit deel achter zich wilden laten toen ze in de jaren zestig naar New York verhuisden.

Zij werd geboren op het hoogtepunt van de burgerrechtenbeweging. ‘Ik denk dat ze me liever wilden laten opgroeien als Amerikaans kind.’

Jennifer Tosch (links) en Katy Streek.

Als we praten is Jennifer al gekleed in haar Delfts blauw kostuum, even voor de Engelstalige theaterboottocht ‘Emerging Memory’, over ‘de vergeten geschiedenis’ van Amsterdam. Terwijl de zangers zich mi-mi-mi-end inzingen, praten wij min of meer in het hol van de leeuw, afhankelijk van je blik. We zitten in de ‘Bewindhebberskamer’ van de VOC in het Oost-Indisch Huis. Het hoofdkantoor van ‘de eerste multinational ter wereld’, zoals mensen met een

Nederlandse blik het wel noemen. Oud-premier Balkenende, bijvoorbeeld, bedenker van de term ‘VOC-mentaliteit’. Hij zal straks nog eens te horen zijn in de voorstelling (‘Laten we zeggen: Nederland kan het weer! Die VOC-mentaliteit, over grenzen heen kijken, dynamiek!’)

Tosch geeft al ruim vijf jaar ‘black heritage tours’ in Amsterdam, Brussel en New York. De Amsterdamse versie was dit jaar ook bij het Holland Festival getrokken. Dit is de vierde editie van de boottocht, de afgelopen drie jaar waren ze steevast uitverkocht, voor zondag heeft zich alweer een groep Amerikanen aangemeld.

Regisseur is de Nederlandse theatermaker Katy Streek, die zelf ooit de rondleiding van Tosch volgde. Samen begonnen ze het project Sites of Memory. ‘Iedereen benadrukt wat het dichtst bij hem staat, dat is volkomen normaal’, zegt Katy. ‘Je kunt dus niet voor een ander spreken. Wat wij samen maken gaat niet over één waarheid of gelijk krijgen. Wel over dat je vragen moet blijven stellen.’

De voorstelling begint op de binnenplaats van het Oost-Indisch Huis. Het publiek is gemengd van kleur. Zodra Jennifer Tosch heeft uitgelegd waar we ons bevinden, grijpt een tengere donkere vrouw naast me geschrokken haar hals. ‘Ik wist dit niet. En ik weet eigenlijk ook niet of ik hier wel had willen staan’, fluistert ze, als we eenmaal naar onze rondvaartboot lopen. Ze is de Nigeriaanse auteur en activist OluTimehin Adegbeye, in de stad voor een keynote speech op een conferentie.

Afrikanen met tabaksbladeren als gevelornament.

We gaan varen. De spelers zingen minutenlang staccato ‘Pepper. Tobacco. Cotton. Pepper. Tobacco. Cotton.’ Dan gaat Jennifer met haar honingstem vertellen. Over Hotel Nes, vroeger van de eigenaar van twee suikerplantages. Over zijn vrouw en erfgenaam, die zeventig duizend en vijfhonderd gulden ‘compensatie’ ontving toen de slavernij werd afgeschaft. ‘Koffie. Zilver. Koper. Tin. Thee. Porselein. Opium. Rijst. Indigo Ivoor’, zingen ze nu. Soms duiken donkere dansers in Delfts blauw op aan de wal. Wij varen door, langs het pand waar Petrus Camper huisde, als hij niet in De Waag het lichaam van een zwart kind ontleedde om te zien of ‘ze’ van binnen anders waren dan wij.

Jennifer vraagt ons voortaan ook beter op de gevelstenen te letten, zoals aan het pand anno 1663: zien we de Afrikanen met tabaksbladen? De eigenaar had een plantage in het huidige Guyana. Bij de Oudezijds Voorburgwal 136 wordt een liedje gezongen voor het naamloze zwarte kind dat boven een deur is afgebeeld naast admiraal Cornelis Tromp.

Door naar de Wallen. Weten we dat de meeste vrouwen die hier werken nu van Dominicaanse en Afrikaanse afkomst zijn? Wat zegt dit over hoe we donkere lichamen bekijken? Kennen we de Afrikaanse Saartjie Baartman, die als ‘de Hottentot Venus’ aan een dierentrainer werd verkocht en tentoongesteld van Parijs tot Londen?

Intussen volop gelal op bierbootjes rondom. Maar vandaag tenminste geen mannelijke toeristen die, ha ha ha, tegen de danseressen op de brug oprijden. Gebeurde bij het repeteren.

Op de Oosterdokskade staat acteur Sjaan klaar voor een perfecte imitatie van de boze Nederlander: ‘We zijn een tolerant volk…ik snap dus niet zo goed waar we nou zo moeilijk en vervelend over doen…’

En door naar de pakhuizen van de West-Indische Compagnie.

Na afloop huilt OluTimehin Adegbeye even. ‘Dit is de derde keer dat ik in Amsterdam ben’, zegt ze. ‘En nu hoor ik het pas.’

Singer-songwriter Jörgen Gario.

Bron: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/een-boottocht-langs-de-donkere-geschiedenis-van-de-hoofdstad~b0567636/

| volkskrant.nl | Door: MARGRIET OOSTVEEN

  • snc.com

    05-jun-2025 - 12:47

    Nieuwe OW-minister krijgt zwaar dossier en lastige beslissingen

    De aankomende minister van Openbare Werken (OW) staat voor stevige keuzes, vo

  • snc.com

    05-jun-2025 - 12:30

    VHP wint in Commewijne, zetelverdeling officieel vastgesteld

    Het Hoofdstembureau van Commewijne heeft woensdag tijdens een openbare zittin

  • snc.com

    05-jun-2025 - 11:00

    Apple compenseert CO₂-uitstoot met aankoop van Guyanese boskredieten

    Apple heeft 100.000 koolstofkredieten gekocht van Guyana’s nationale bosbesch

  • abc-Suriname

    05-jun-2025 - 07:13

    Hoofdstembureaus maken aantal RR- en DR zetels bekend

    De komende dagen zullen de hoofdstembureaus van alle districten bekendmaken wat de zetelverdeling is op ressortraad- en districtsraadniveau (RR en DR). De directeur van Binnenlandse Zaken (BIZA), Nasier Eskak, legt uit dat de zetelverdeling op DR-niveau naar evenredigheid is van die op RR-niveau. Er is een calculatie-methode, zoals vastgelegd in de wet, om de DR-zetels te berekenen. Het aantal RR

  • abc-Suriname

    05-jun-2025 - 04:04

    SLM schrapt vluchten naar Frans-Guyana vanwege EU-vliegverbod

    De Surinaamse Luchtvaartmaatschappij SLM, is genoodzaakt om de regionale vluchten naar Cayenne, Frans-Guyana, te schrappen. Deze bestemming is verwijderd uit het aanbod van de vliegmaatschappij omdat Suriname een verbod opgelegd kreeg om naar gebieden binnen de Europese Unie te vliegen. Voor de rest gaan alle vluchten van de SLM door, vertelt directeur Steven Gonesh. Het European Union Aviation S

  • waterkant

    04-jun-2025 - 23:49

    KLM gestart met vluchten vanuit Nederland naar Guyana

    KLM is vandaag gestart met twee wekelijkse vluchten vanuit Amsterdam naar Georgetown, met een tussenstop op Sint Maarten.De nieuwe route van de vliegmaatschappij naar het buurland van Suriname wordt op de woensdag en zaterdag gevlogen. KLM-vlucht KL789 vertrekt om 10:00 uur lokale tijd vanuit Amsterdam (AMS) en maakt een tussenstop op St. Maarten (SXM), waar het toestel om 13:00 uur aankomt.Na een

  • abc-Suriname

    04-jun-2025 - 21:00

    Constitutioneel Hof al bijna een maand stuurloos

    Het Constitutioneel Hof is al bijna een maand stuurloos. Op 7 mei is een deel van het bestuur, dat voor 5 jaar was benoemd in 2020, afgetreden. De zittingstermijn was verlopen. De regering en het parlement hebben nagelaten om te zorgen voor een nieuw bestuur. De zittingstermijn is ook niet verlengd.Het parlement moet voordrachten doen voor de voorzitter, vice-voorzitter, leden en plaatsvervangend

  • abc-Suriname

    04-jun-2025 - 19:48

    Parlementariërs tekenen condoleanceregister na bootongeluk

    De voorzitter van De Nationale Assemblée (DNA), Marinus Bee, heeft vandaag samen met enkele parlementsleden, het condoleanceregister getekend in het Perscentrum van DNA. Dit gebeurde naar aanleiding van het tragische bootongeluk nabij het gebied Tapoekoe/Bamboesi in het district Marowijne, waarbij op zondag 1 juni 2025 zeven personen het leven lieten.Ook de leden Stephen Tsang, Jennifer Vreedzaa

  • snc.com

    04-jun-2025 - 12:55

    Analyse: Coalitie zonder VHP is politieke kortzichtigheid

    De partijen NDP, NPS, PL, A20, BEP en ABOP hebben na veel kritiek op Santokhi

  • waterkant

    04-jun-2025 - 05:00

    Cedric van Samson: “VHP schuwt de oppositiebanken niet”

    “Als je moet zien dat zoveel politieke partijen in Suriname zich gebundeld hebben om de VHP in de oppositie te zetten, dan is het beter dat de VHP in de oppositie gaat. Omdat je dan geen vrienden hebt om een coalitie te vormen”, zegt herkozen VHP-assembleelid Cedric van Samson.In een interview op radio SRS voerde Van Samson aan dat er een zware campagne door tegenstanders is gevoerd en uiteind

  • abc-Suriname

    04-jun-2025 - 02:31

    Berenstein noemt onderbrengen van directoraat Arbeid bij Volksgezondheid een valse start

    De aantredende regering is voornemens om het ministerie van Arbeid, Werkgelegenheid & Jeugdzaken op te spiltsen. Arbeid zal als directoraat worden ondergebracht bij het ministerie van Volksgezondheid. Dit ministerie zal worden uitgebreid en zal heten, ministerie van Welzijn, Volksgezondheid & Arbeid. C-47 voorzitter Robby Berenstein noemt dit voornemen een valse start. Arbeid was ooit eens al een

  • KPS

    04-jun-2025 - 00:37

    Update: ontzielde lichamen van de vier vermiste slachtoffers van het bootongeval op de Marowijne rivier geborgen

    De politie van het bureau Albina en de brandweer hebben in samenwerking met de locale hulpdiensten en de Franse autoriteiten, de ontzielde lichamen van de vier slachtoffers, die na het bootongeval op zondag 1 juni 2025 op de Marowijne rivier werden vermist, op dinsdag 3 juni 2025 geborgen. Deze vier lichamen, van wie twee volwassenen en twee kinderen zijn eveneens in opdracht van het Openbaar Min

  • abc-Suriname

    03-jun-2025 - 22:32

    Door CASAS gecertificeerde luchtvaartmaatschappijen tijdelijk niet toegestaan te vliegen naar EU

    Surinam Airways heeft hedenochtend via de luchtvaartautoriteit CASAS kennis genomen van de beslissing van de European Commission Directorate Aviation dat Suriname is geplaatst op de EU Air Safety List. Dit besluit is het gevolg van de bevindingen dat de autoriteit van ons land niet volledig heeft voldaan aan de veiligheidsstandaarden tijdens een recente beoordeling door de European Union Aviation

  • waterkant

    03-jun-2025 - 22:00

    Topoverleg SLM, CASAS en TCT; SLM vluchten Cayenne vanaf donderdag uitgesteld

    Naar aanleiding van de de beslissing van de European Commission Directorate Aviation, dat Suriname is geplaatst op de EU AIR SAFETY list en het daardoor tijdelijk niet toegestaan is te vliegen op Europese Unie (EU) bestemmingen, vond er vanmiddag in Paramaribo een constructief dialoog met relevante autoriteiten plaats.Op het kantoor van de Surinaamse luchtvaartautoriteit CASAS is er gesproken met

  • united news

    03-jun-2025 - 14:53

    SLM ONTKOMT ALSNOG AAN EU-VLIEGVERBOD

    Bron: Luchtvaarnieuws.Vanaf dinsdag mogen luchtvaartmaatschappijen die gecertificeerd zijn in Suriname en Tanzania niet meer vliegen in de Europese Unie, heeft de Europese Commissie bekendgemaakt.De twee landen zijn op de zwarte lijst gezet “omdat ze niet voldoen aan de internationale veiligheidsnormen”, meldt de Commissie in een verklaring.Het besluit heeft niet direct gevolgen voor het vlieg

  • united news

    03-jun-2025 - 14:25

    SURINAAMSE OFFSHORE-KRACHTEN IN OPLEIDING VOOR MEGAPROJECT GRANMORGU

    Bron: OilnowTerwijl Suriname zich voorbereidt op het grootschalige offshoreproject GranMorgu, is Atlas Professionals begonnen met een gericht opleidingsprogramma om lokaal talent klaar te stomen voor werk op zee. Dat heeft het bedrijf deze week bekendgemaakt.Het initiatief, “Greenhands Offshore”, richt zich op beginnende arbeidskrachten — in de sector bekend als greenhands — en biedt hen d

  • snc.com

    03-jun-2025 - 12:22

    TotalEnergies Suriname dient milieueffectrapport in voor nieuwe offshore verkenning

    TotalEnergies Suriname heeft bij het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwi

  • snc.com

    03-jun-2025 - 12:15

    OKB vraagt Biza om snelle ingreep: stemverwerking Wanica verloopt traag

    Het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) heeft in een brief aan het ministerie van

  • snc.com

    03-jun-2025 - 11:17

    Rusland wijst voorstel van Brunswijk resoluut af: “Dit plan gaat niet door”

    NPS-voorzitter Gregory Rusland heeft zaterdagavond tijdens een dankdienst in

  • abc-Suriname

    03-jun-2025 - 09:30

    Viering 25 februari geen zaak van komende regering, zegt Rusland

    De viering van 25 februari ter nagedachtenis aan de staatsgreep van 1980, waarbij de NPS-regering onderleiding van premier Henck Arron werd afgezet en waarna de 8 decembermoorden plaatsvonden, zullen geen onderdeel zijn van het regeringsprogramma van het nieuw aan te treden kabinet. De NPS heeft op tafel gelegd dat met deze zaken rekening gehouden wordt. Dit zei Gregory Rusland in ABC Actueel. Hi

  • snc.com

    03-jun-2025 - 09:10

    Bibis roept PSA-aanvragers op om aanvraag vóór 5 juni te voltooien

    Het Ministerie van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationa

  • waterkant

    03-jun-2025 - 07:00

    Contract Leo Brunswijk (57) bij EBS loopt tot zijn 60ste

    De 57-jarige algemeen directeur van de NV Energie Bedrijven Suriname (EBS), Leo Brunswijk, ziet zichzelf in elk geval tot zijn 60ste bij het staatsbedrijf aanblijven. Volgens hem loopt zijn contract bij het bedrijf tot aan die leeftijd.Brunswijk ziet zijn positie bij EBS als veilig, ook al treedt er binnenkort een nieuwe regering aan, omdat zijn contract bij het bedrijf loopt tot zijn 60ste.Volgen

  • abc-Suriname

    03-jun-2025 - 06:30

    Mathoera feliciteert NDP met verkiezingswinst

    Krishna Mathoera, de huidige minister van Defensie en gekozen parlementariër voor de VHP, feliciteert de NDP met de verkiezingswinst. ‘Hoewel de uitslag niet definitief is, feliciteer ik de NDP met het aantal behaalde stemmen. Ik ben een democraat en ik respecteer de wil van het volk’, schrijft zij op Facebook. De verklaring van Mathoera komt in een periode waar de VHP en VHP’ers opmerkeli

  • abc-Suriname

    03-jun-2025 - 05:01

    Panka ‘hint’ VHP: Simons en Rusland bij acclamatie kiezen

    Het zou de VHP sieren om ondersteuning te geven zodat Gregory Rusland (NPS) en Jennifer Simons (NDP) bij acclamatie gekozen worden tot respectievelijk vicepresident en president van Suriname in De Nationale Assemblée. Dat stelt NDP-woordvoerder Ricardo Panka. De zes samenwerkende partijen, NDP, NPS, PL, BEP, A20 en ABOP hebben precies 34 zetels om de president in het parlement te kiezen. Het zou

  • abc-Suriname

    03-jun-2025 - 04:00

    Geen personen uitgesloten in nieuwe regering

    Niemand wordt uitgesloten bij de nieuw te vormen regering. Dat stelt NDP-voorzitter Jennifer Simons. Er is echter teveel verschil met de VHP op politiek vlak, waardoor gekozen is voor een samenwerking met 6 partijen. Hiermee reageert Simons op uitspraken van president Chan Santokhi, waarbij hij stelt dat niemand moet worden uitgesloten. Over de onderhandelingen zegt Simons dat er uitdagingen ware

  • united news

    02-jun-2025 - 22:23

    GOUD STIJGT TOT VOORBIJ 3.360 DOLLAR DOOR ESCALERENDE GEOPOLITIEKE SPANNINGEN

    Bron: Business.amEscalerende geopolitieke spanningen en hernieuwde handelsoorlogdreigingen hebben de goudprijs omhoog doen schieten.Het edelmetaal steeg maandagochtend met meer dan 2 procent en bereikte 3.362,03 dollar per ounce.De ongerustheid onder beleggers komt voort uit de afbrokkelende handelsrelaties tussen de VS en China. Beide landen beschuldigen elkaar van het schenden van hun recente ha

  • united news

    02-jun-2025 - 22:09

    FRANKRIJK BOUWT GEVANGENIS IN SINT LAURENT VOOR DRUGSCRIMINELEN EN TERRORISTEN

    Frankrijk gaat een nieuwe zwaarbeveiligde gevangenis bouwen in Sint Laurent du Maroni, aan de overzijde van de Marowijnerivier tegenover het Surinaamse Albina.De inrichting, die in 2028 in gebruik moet worden genomen, krijgt plaats voor 500 gedetineerden en is bedoeld voor zware drugscriminelen en terroristen. De bouwkosten worden geraamd op circa Euro 400 miljoen. De Surinaamse autoriteiten hebbe

  • united news

    02-jun-2025 - 21:35

    TOTALENERGIES PLANT SEISMISCH ONDERZOEK VOOR KUST VAN SURINAME

    Bron: OilNowTotalEnergies Suriname heeft bij het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) concept-milieueffectrapportages ingediend voor nieuw offshore olieonderzoek.De energiegigant wil geofysische surveys uitvoeren in de ondiepe waterblokken 6 en 8, ongeveer 90 kilometer uit de kust, op dieptes tussen 30 en 80 meter.De blokken bevinden zich ten westen van het Shallow O

  • abc-Suriname

    02-jun-2025 - 21:19

    Politie over bootongeval: 3 overleden, 4 vermist en 5 gered

    Bij het bootongeval op de Marowijne rivier in de avond van zondag 1 juni 2025 zijn er tot nog toe de drie lichamen geborgen. Het gaat in deze om D.M. (28), G.G. (25) en een 3 jarige jongetje. Vier opvarenden, van wie twee volwassenen en twee kinderen worden nog vermist. De vijf andere opvarenden R.P (42), T.I. (18), L.A. (20), E.A. (65) en M.M. (46) werden met behulp van anderen in veiligheid geb

  • united news

    02-jun-2025 - 16:17

    CARICOM TEST MET SUCCES EIGEN REGIONAAL DIGITAAL BETAALSYSTEEM

    De centrale banken binnen de Caribische Gemeenschap (Caricom) hebben besloten een nieuw regionaal betalingsplatform te ontwikkelen waarmee grensoverschrijdende transacties in lokale valuta direct kunnen worden afgehandeld.Dit moet de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar verminderen en de financiële integratie binnen het economische blok versterken.Het besluit werd genomen tijdens de 64e bi-j