DNA-leden wijzen op obstakels Wet Grondenrechten
| starnieuws | Door: Redactie
Jones gaf aan dat Inheemsen en tribale volken niet hoeven te wachten op de wet grondenrechten voordat hun belangen beschermd worden. Hij wees hierbij op de wet Bescherming Woon- en Leefgebieden waarbij binnen een bepaalde straal geen gronden uitgegeven mogen worden in gebieden van Inheemsen en tribale volken. De wet was goedgekeurd, maar niet afgekondigd. Jones riep de regering op de wet af te kondigen in afwachting op de wet. Hij kreeg
Echter wees Ronny Asabina, fractieleider van de BEP, erop dat de wet niet was afgekondigd, omdat grote delen van de doelgroep geprotesteerd hadden. Hiermee zou de regering hun woon- en leefgebied beperken tot een straal van 5 km. Jones merkte op dat de wet grondenrechten niet voldoende is, maar dat het ook belangrijk is dat de rechten van de gemeenschappen in de tussentijd beschermd worden. Deze regering zou volgens hem weer om de tafel moeten gaan bij de doelgroep en kijken of de gevoelens nog leven. Jones heeft in zijn betoog naar voren gebracht dat verschillende zaken in de wet zoals definities niet in lijn zijn met andere wetten zoals de grondwet en het Burgerlijk Wetboek. Er moet volgens hem ook duidelijkheid komen over wat collectieve eigendomsrechten zijn en of er beperkingen zijn.
Als het gaat om onze natuurlijke hulpbronnen is het voor Jones belangrijk dat zaken duidelijk worden vastgesteld. De economie van Suriname is afhankelijk is van deze natuurlijke hulpbronnen die vallen binnen de woon- en leefgebieden van de Inheemsen en tribale volken. Het moet volgens hem niet zo zijn dat de overheid afhankelijk moet zijn van toestemming om ontwikkeling te brengen voor heel Suriname. Jones merkte op dat er steeds verwezen wordt naar uitgesproken vonnissen, maar dat de grondwet alle ingrediënten heeft om ervoor te zorgen dat de rechten van Inheemsen en anderen bewaard worden. “Het probleem is dat er geen politieke wil is om de wetten te laten werken”, stelde Jones.
Parmessar zei dat de wet onvolledig is en meer problemen gaat creëren en zorgen voor meer onduidelijkheden dan DNA zou wensen. “De wet moet terug naar de tekentafel. Het voldoet niet aan de verwachtingen van de betrokkenen en de samenleving”. Joan Wielzen (NDP) wees ook erop dat de wet niet voldoet en dat het parlement iets goeds moet doen voor de Inheemsen en tribale volken. “Zoals de wet is samengesteld moeten we ons schamen. Het moet terug naar de groene tafel, want ik zal niet stemmen voor de wet op deze manier.” Asabina wees erop dat het een raamwet is en geen normale wet waarin alles moet voorkomen. Er moeten nog additionele flankerende wetten komen. Jones zei dat juist omdat het een raamwet is zaken in lijn moeten zijn met andere wetten.
Patricia Etnel (NPS/lid van de commissie van rapporteurs) betoogde dat Suriname in 2007 de VN-declaratie rRights of Indigenous people heeft aangenomen en dat deze declaratie de weg vrijmaakte voor Inheemsen en de tribale volken om rechtszaken te starten tegen de Staat Suriname. Etnel wees erop dat Suriname de declaratie heeft aangenomen maar reserves heeft ingebouwd. Die reserves moeten volgens haar bij de behandeling van de wet meegenomen worden, omdat de Staat niet daarvan zal afstappen. Zo heeft Suriname duidelijk vastgelegd dat de natuurlijke hulpbronnen in de grond niet collectief beheerd kunnen worden en dat er FPIC moet worden toegepast om te komen tot oplossingen. “Suriname heeft duidelijk aangegeven hoe het kijkt naar de natuurlijke hulpbronnen. De reserves zijn internationaal ingebouwd. De declaratie is niet aangenomen zoals het is”, benadrukte Etnel.
De NPS’er gaf aan niet eens te zijn met het ingediende amendement en deed een voorstel van hoe de wet eruit zou moeten zien per hoofdstuk en wat er allemaal opgenomen moet worden. Zo moet in hoofdstuk 1 de begrippen gedefinieerd worden, in hoofdstuk 2 een omschrijving van Inheemsen en tribale volken en ook de opsomming van de verschillende stammen in dit hoofdstuk of in de wet of de memorie van toelichting en in hoofdstuk 3 de grondenrechten vastgelegd worden. Er moet volgens Etnel vanuit een definitie aangegeven worden hoe de culturele en economische rechten en plichten geregeld worden. “Het moet duidelijk zijn dat de rechten en plichten verkregen uit de grondenrechten de artikelen 1, 2 en 3 van de grondwet nooit mogen overtreffen”, zei Etnel. In hoofdstuk 4 stelde ze voor dat er erkenning wordt gegeven aan het traditioneel gezag. Er moe volgens haar schriftelijk vastgelegd worden hoe het traditioneel gezag werkt.
Etnel voerde aan dat in hoofdstuk 5 er een gebiedsindeling op basis van de grondenrechten wordt opgenomen en dat er binnen de ressorten wordt aangegeven waar de dorpsgemeenschappen zijn. In hoofdstuk 6 moet volgens haar opgenomen worden hoe besluitvorming tot stand komt. Hierbij moeten de krutu’s kracht krijgen. Om dit te laten geschieden moeten besluiten van krutu’s schriftelijk vastgelegd en aangeboden worden aan de ressortraad, districtsraad of het districtsbestuur. In hoofdstuk 7 moet opgenomen worden welke rechtsmiddelen gebruikt zullen worden bij geschillen. Hoofdstuk 8 moet zaken regelen over rapportage en evaluatieplicht. Etnel stelde voor dat de regering na een jaar rapporteert en dat er een evaluatie komt. Tenslotte worden in hoofdstuk 9 de overgangs- en slotbepalingen opgenomen.
Het betoog van Etnel heeft de discussie op gang gebracht over de natuurlijke hulpbronnen. Etnel zei dat het parlement de gemeenschappen geen hoop moet geven, omdat de sStaat reserves heeft ingebouwd. Zij wees erop dat de Staat Suriname nooit autonomie zal kunnen geven aan deze gemeenschappen als het gaat om het gebied waarop zij wonen en leven. Obed Kanape, fractieleider van de ABOP/PL wees erop dat de realiteit zo is dat de beslissing van de gemeenschappen bepaald hoe de Staat verder gaat en dat er dus een bepaalde mate van zelfbeschikking is. Volgens hem moet de wetgeving aangepast worden aan de Surinaamse realiteit als bepaalde mogelijkheden er niet zijn. Na het betoog van Etnel is de vergadering verdaagd naar dinsdag 23. Dan zullen de overige leden van de commissie van rapporteurs aan het woord komen.| starnieuws | Door: Redactie
