• vrijdag 29 March 2024
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Surinaamse marrons zijn genetisch nog Afrikanen

| NRC.nl | Door: Dirk Vlasblom

Genetica De nakomelingen van ooit gevluchte slaven, in de binnenlanden van Suriname en Frans Guyana zijn genetisch heel nauw verwant aan Afrikanen gebleven, in tegenstelling tot andere Afro-Amerikanen.

Marrons, nakomelingen van ooit gevluchte slaven die leven in de binnenlanden van Suriname en Frans Guyana, hebben hun Afrikaanse genetische erfenis voor 98 procent bewaard. Dat geldt veel minder voor Afro-Amerikaanse gemeenschappen in Brazilië en Colombia, die zich in de loop der eeuwen vermengd hebben met Europeanen en inheemse Amerikanen. 

Dit blijkt uit een vergelijkend onderzoek aan de genomen van enkele honderden marrons, andere Afro-Amerikanen en personen uit West-Afrika, gepubliceerd in The American Journal of

Human Genetics(2 november 2017). 

Suriname, Commewijnedistrict, Marron visser bezig met het ordenen van de netten bij de vissersbootjes aan de rivier.J

Suriname, Commewijnedistrict, Marron visser bezig met het ordenen van de netten bij de vissersbootjes aan de rivier.Foto Gisbertz & Herstein 

Suriname, Commewijnedistrict, Marron visser bezig met het ordenen van de netten bij de vissersbootjes aan de rivier.Foto Gisbertz & Herstein 

Marrons, nakomelingen van ooit gevluchte slaven die leven in de binnenlanden van Suriname en Frans Guyana, hebben hun Afrikaanse genetische erfenis voor 98 procent bewaard. Dat geldt veel minder voor Afro-Amerikaanse gemeenschappen in

Brazilië en Colombia, die zich in de loop der eeuwen vermengd hebben met Europeanen en inheemse Amerikanen.

De onderzoekers konden vaststellen in welke mate hedendaagse Afro-Amerikanen niet-Afrikaanse voorouders hebben en ze wisten ook vrij nauwkeurig na te gaan uit welk deel van Afrika hun zwarte voorouders kwamen. Tot dusverre was uit historische bronnen alleen bekend waar tot slaaf gemaakte Afrikanen werden ingescheept. Dat zegt niet veel over hun herkomst, want in de drieënhalve eeuw van transatlantische slavenhandel (1526-1875) werden gevangenen in Afrika over grote afstanden verplaatst.

Benin, Ivoorkust en Mali

De achttien onderzoekers onder leiding van Cesar Fortes-Lima van het Laboratorium voor Moleculaire Antropologie in Toulouse verzamelden menselijk DNA op tien verschillende plaatsen in Zuid-Amerika en West-Afrika. Het Zuid-Amerikaanse DNA (107 individuen) kwam van 71 marrons uit Suriname en Frans Guyana, 16 Afro-Brazilianen uit Rio de Janeiro en 20 Afro-Amerikanen uit twee departementen van Colombia met een omvangrijke zwarte bevolking. Het DNA uit West-Afrika (124 personen) kwam van Benin, Ivoorkust en Mali. Alle deelnemers stemden in met DNA-afname en met het doel van het onderzoek.

Lees ook: Aan de Tapanahoni zijn zwarte Surinamers al eeuwen vrij

De meest in het oog springende conclusie uit de genoomvergelijking is dat de marrons in de eeuwen die zijn verstreken in genetisch opzicht Afrikanen zijn gebleven, in hun in het binnenland gestichte nederzettingen van aan het plantageregime ontsnapte slaven. De onderzoekers verklaren deze stabiliteit uit het langdurige fysieke isolement van deze gemeenschappen.

De genomen van de zwarte Colombianen en Brazilianen laten juist een sterke vermenging zien. Gemiddeld 25 procent van hun voorouders waren (vooral mannelijke) Europeanen en, met name in Colombia, inheemse Amerikanen.

De oude Slavenkust

De onderzoekers wisten ook de herkomst vast te stellen van de verschillende groepen Afro-Amerikanen. De marrons in Suriname en Frans Guyana en ook de zwarte Colombianen bleken sterke genetische banden te hebben met bevolkingsgroepen in Benin (de oude Slavenkust), Ghana en westelijk Nigeria. De Afro-Braziliaanse genomen leken het meest op de genetische diversiteit die wordt aangetroffen in Angola en Congo. Die laatste bevinding strookt met historische bronnen over deze connectie in de slavenhandel.

| NRC.nl | Door: Dirk Vlasblom